معاون وزیر دادگستری ایران روز شنبه هفتم بهمن گفت اگرچه بر اساس آمارهای دولتی، گردش مالی مافیای زباله در پایتخت ۳ هزار میلیارد تومان در سال است، اما آمار غیررسمی «خیلی بیشتر از این عدد است».
عسکر جلالیان در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری میان وزارت دادگستری و سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با هدف «مقابله با زباله‌گردی و پیشگیری از به‌کارگیری کودکان کار»، ضمن بیان اینکه «برخورد با مافیای زباله کار بزرگی است و همت بزرگی می‌خواهد»، افزود: «عوامل مافیایی، پدیده شوم زباله‌گردی را مدیریت می‌کنند و کودکان و بزرگسالان را به استثمار می‌گیرند. ریشه اصلی زباله‌گردی هم مافیای غیرقانونی پسماند است که فعالیت آن‌ها جرم محسوب می‌شود، بر پیکر جامعه زخم انداخته‌اند، منظر شهر را به هم ریخته‌اند و حقوق شهروندی را نقض می‌کنند.»
پیش از این در سال ۱۳۹۸، شماری از پژوهشگران و مددکاران اجتماعی در ایران اعلام کرده بودند که کودکان کار مشغول به کار در سر چهارراه‌ها باند نیستند، اما در حوزه کودکان کار زباله‌گرد، باند ساختارمندی مشاهده می‌شود که امکان اعمال خشونت علیه نیروی کار، یکی از انگیزه‌های به‌کارگیری کودکان است.
اگرچه در دو دهه اخیر بسیاری از مسئولان دولتی و مدیران شهرداری تهران نیز به وجود مافیای بزرگ زباله در پایتخت ایران و بهره‌کشی غیرقانونی از کودکان در این حوزه اعتراف کردند، اما هیچ تصمیم راهگشایی برای مقابله با آن اتخاذ نشده است.
معاون حقوق بشر و امور بین‌الملل وزارت دادگستری ایران، با تاکید بر اینکه «زباله‌گردی یک پدیده بسیار شوم است»، عنوان کرد: «قانون مدیریت پسماند در سال ۱۳۸۰ تصویب شده و جمع‌آوری نگهداری و بازیافت در این قانون تعیین تکلیف کرده است. برای اجرا شدن این قانون، شهرداری‌ها و محیط‌زیست به تنهایی نمی‌توانند کاری کنند و همه دستگاه‌ها باید پای کار بیایند. تلاشمان این است از ظرفیت‌ها استفاده کنیم تا مدیران مربوطه بتوانند موضوع را مدیریت کنند و چهره شهر را از زباله‌گردان‌ها پاک کنند. روزانه بیش از ۷ هزار تن زباله در شهر تهران تولید می‌شود که آماری بسیار تکان‌دهنده‌ای است، زیرا ۳ برابر بیش از نرم جهانی زباله تولید می‌کنیم. بازیافت هم تبعات زیست‌محیطی دارد و مصرف بهینه باید فرهنگسازی شود.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او در حالی از افزایش تعداد زباله‌گردها در پایتخت ایران گلایه کرده است که به گواه کارشناسان، اصلی‌ترین دلیل به وجود آمدن این بحران در شهرهای مختلف ایران، گسترده‌تر شدن فقر و وضعیت وخیم اقتصادی ایران در یک دهه اخیر است.
سوسن مازیارفر، مددکار اجتماعی و مسئول کمیته شناسایی در جمعیت خیریه و منحل‌شده امام علی در ایران، پیش از این در گفت‌وگو با روزنامه شرق گفته بود: «در مورد کودکان زباله‌گرد شاهد باند ساختارمند هستیم. پیمانکار اعلام نیاز می‌کند که به چه تعداد کودک نیاز دارد و در این زمان باند قاچاق انسان فعالیت خود را آغاز می‌کند.
خانواده‌ای در افغانستان به‌دلیل جنگ و فقر و هر چیزی دیگری تصمیم می‌گیرد فرزند خود را به کشوری بفرستد که شاید بتواند از میان زباله‌ها هزینه‌ای را برای خانواده‌اش بفرستد. یک سیستم کاملا دقیق این کار را انجام می‌دهد که به ازای هر کودک دو میلیون تومان می‌گیرد. بچه‌ها وارد سیستم غیربهداشتی تفکیک زباله می‌شوند و عمدتا در همان گاراژها زندگی می‌کنند. گاراژهایی که پر از زباله‌های تفکیک‌شده و آماده برای فروش هستند. کودک از ساعت ۱۲ ظهر تا سه بامداد کار می‌کند و بچه‌ها براساس وزن جمع‌آوری شده در روز حقوق می‌گیرند.»
خبرگزاری تسنیم در فروردین ۱۴۰۰ به نقل از ابوالفضل قناعتی، عضو سابق شورای شهر تهران، از درآمد ماهانه چهار هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران از محل جمع‌آوری زباله‌های خشک خبر داده بود. با این حال، گفته شد که سهم زباله‌گردها از این گردش مالی میلیاردی زباله، کمتر از سه درصد است؛ آمارهایی که نشان می‌دهند شهرداری تهران نیز در به وجود آمدن باندهای مافیای زباله و بهره‌کشی از کودکان کار، نقش مهمی را ایفا می‌کند.
