آتش‌سوزی بیمارستان خصوصی گاندی در تهران و درخواست ریاست آن از دولت برای تامین بخشی از خسارت و پرداخت حقوق کارکنان، فرصتی بود تا کاربران رسانه‌های اجتماعی تجربه خود از رفتار برخی کارکنان مراکز درمانی را به‌اشتراک بگذارند.
در روزهای اول پس از حادثه، مرجان صفابخش، همسر آرش میراحمدی، بازیگر برنامه‌های طنز تلویزیونی که شهریورماه سال ۱۴۰۲ در اثر بیماری سرطان جان خود را از دست داد، با شرح روز مراجعه به بیمارستان گاندی مدعی شد پذیرش این بیمارستان پیش از بستری کردن، نگران توان مالی او و همسرش برای پرداخت هزینه‌های درمان بوده است.
صفابخش با شرح آنچه بر او در این بیمارستان گذشت، تجربه خود از این برخورد را «بی‌پناهی و احساس حقارت» نامید.
پس از آن، کاربران رسانه‌های اجتماعی تجربه‌هایی مشابه این خاطره در ارتباط با مراکز درمانی دیگر را منتشر کردند و مشخص شد تجربه بخشی از جامعه ایران از حضور در مراکز درمانی، رضایت‌بخش نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش از این هم، تعدادی از کاربران زن ایرانی در رسانه‌های اجتماعی، تجربه ناخوشایند خود از مراجعه به پزشکان متخصص زنان و زایمان در مراکز درمانی را منتشر کردند که واکنش برخی از پزشکان و مدیران حوزه بهداشت و درمان را برانگیخت.
دبیر کمیته ملی اخلاق بالینی وزارت بهداشت آذرماه سال جاری با تایید رفتار ناخوشایند تعدادی از پزشکان و کادر درمان با بیماران در مراکز درمانی گفت: «علت فشار کاری رزیدنت‌ها در بیمارستان‌های آموزشی است و اگر شکایتی از سوی مردم اعلام شود حتما وزارت بهداشت برخورد می‌کند.»
علی انجو به پزشکان و کادر درمان، محور پنجم منشور حقوق بیمار در قوانین مصوب را یادآور شد و تاکید کرد: «بیمار حق دارد در مواردی که حقی از او در فرایند درمان ضایع شده، از طریق شکایت، پیگیری حقوق خود را بخواهد.»
دبیر کمیته ملی اخلاق بالینی وزارت بهداشت برخورد نامناسب کادر درمان با بیمار و همراهان بیمار را دارای تبعاتی دانست که می‌تواند بر بیماران تاثیر ناخوشایند داشته باشد.
بر اساس مرور تجربه نارضایتی بیماران و همراهان بیماران در مراکز درمانی ایران، می‌توان مهم‌ترین عوامل ایجاد نارضایتی را خستگی و بی‌حوصله بودن کادر درمان و احساس موردتوجه کافی قرارنگرفتن مراجعه‌کنندگان دانست. موضوعی که شاید یکی از دلایل آن، کاهش تعداد تخت بیمارستان‌ها، پرستار و پزشک نسبت به جمعیت مراجعه‌کنندگان باشد.
سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت، با تایید فاصله سرانه تخت بیمارستانی در ایران نسبت به استاندارد جهانی گفت: «سرانه تخت مراکز درمانی کشور ۱.۸۸ تا ۱.۸۹ به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر است و تا رسیدن به عدد ۲.۵ فاصله زیادی داریم.»
متوسط شاخص تخت بیمارستانی اروپا حدود ۵ و در کشورهای کره جنوبی و ژاپن عدد ۱۰ است. کاهش سرانه تخت بیمارستانی مهم‌ترین عامل معطلی بیماران و خشم حاصل از خستگی در روند انتظار برای بستری شدن است.
همچنین افزایش مهاجرت کادر درمان، پوشش نامتناسب خدمات بیمه‌ای در مراکز درمانی و هزینه‌های بالا درمان در ایران امکان ارائه خدمات مناسب را با مشکل مواجه کرده و باعث آزار روحی بیماران شده است.
اما جامعه پزشکی باور دارد خشم و استرس ناشی از شرایط جسمی بیمار و ناآگاهی از ضرورت‌های رسیدگی در بدو ورود به مراکز درمانی، باعث افزایش تنش بین بیمار و همراهان با کادر درمان می‌شود.
تجربه مکرر درگیری منجر به ضرب‌وجرح کادر درمان در مراکز درمانی ایران این موضوع را تایید می‌کند. ضعف آموزش کادر درمان از نظر نحوه پاسخگویی به بیماران و درک شرایط بحرانی افراد هم یکی از عوامل مهم تنش در مراکز درمانی است.
جامعه پزشکی ایران به‌دلیل فشار ناشی از کمبود کادر درمانی در مراکز مختلف پزشکی، با مشکل فرسودگی شغلی مواجه است که این موضوع جدای از افزایش امکان بروز رفتار نامناسب سبب بروز حوادث ناخوشایندی برای پزشکان جوان می‌شود.
روزنامه هم‌میهن ۱۴ بهمن‌ماه در گزارشی میدانی کمبود تجهیزات، بی‌تجربگی، کم‌حوصله بودن کادر درمان در نحوه پاسخگویی به بیماران و کمبود نیرو در مراکز درمانی را عوامل اصلی تنش در مراکز درمانی معرفی کرده بود. در این گزارش یک بیمار مدعی شده بود در مواردی پزشکان بدون معاینه کامل نسخه‌نویسی می‌کنند.
خواندن تجربه افراد نشان می‌دهد پرخاشگری، نگاه از سر غرور، انتخاب کلمات نامناسب، اهمیت دادن به شرایط و تمکن مالی بیمار و انجام با تاخیر خدمات برای افرادی که به‌دلیل شرایط خود یا بیمار مضطرب شده‌اند، بر شکل گرفتن درگیری‌ها در مراکز درمانی تاثیر می‌گذارد.
می‌توان گفت بخش مهمی از بدبینی، نارضایتی و تنش بین بیماران و کادر درمان، با نبود فرصت آموزش نیروهای جوان کادر درمان در مراکز درمانی، رعایت‌نشدن حقوق بیمار، کمبود تجهیزات، نیروی انسانی و تخت بستری در مراکز درمانی ارتباط مستقیم دارد.
ضمن آنکه سختی کار و فشار روانی و جسمی واردشده به کادر درمان نیز جزو موارد مهم است و نباید نادیده گرفت که زحمات و فداکاری این گروه شغلی در سال‌های اخیر و در دوران همه‌گیری بیماری کرونا، قابل چشم‌پوشی نیست.
