مجله نشنال اینترست در مطلبی نوشت که خروج آشفته آمریکا از افغانستان، واگذاری تجهیزات نظامی پیشرفته به طالبان، رها کردن متحدان افغان، کشته شدن ۱۳ سرباز آمریکایی در فرودگاه کابل و بازگشت دشمن دیرینه آمریکا -طالبان- به قدرت، از بزرگترین اشتباهات جو بایدن در دوره ریاست جمهوریاش بود. در این مطلب که به قلم پیتر سوسیو نوشته شده، آمده است که متحدان بایدن، خروج آمریکا از افغانستان را تحت عنوان پایان دادن به طولانیترین جنگ تاریخ آمریکا توجیه میکنند، اما با خروج آشفته آمریکا از افغانستان یک پایگاه مدرن نظامی با تجهیزات و تسلیحات پیشرفته به دشمنان آمریکا واگذار شد. سوسیو افزود که معنی این کار بایدن این بود که «تمام دو دهه سپریشده در افغانستان بیهوده بود - مطلقا هیچ.»
پیتر سوسیو همچنین با اشاره به نقض گسترده حقوق بشر و سلب آزادیهای زنان در افغانستان از طرف طالبان افزود: «حقوق زنان در حال سلب شدن است و یکی از دشمنان آمریکا به قدرت بازگشته است.»
در مطلب منتشرشده در نشنال اینترست آمده است که بایدن در کنار دیگر شکستهایی که در دوره ریاست جمهوریاش خورد، خروج آشفته و پر هزینه آمریکا از افغانستان «چیزی بود که واقعا به دوره ماه عسل او با مردم آمریکا پایان داد».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هرچند خروج آمریکا از افغانستان با تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، کلید خورد و بایدن و حامیانش نیز برای توجیه اقدام خود از همین نکته استفاده میکنند، اما تلفات نیروهای آمریکایی در فرودگاه کابل، بهجاماندن تجهیزات نظامی پیشرفته برای طالبان و فروپاشی دولت جمهوری که به مدت ۲۰ سال روی آن سرمایهگذاری شده بود، از نکات برجستهای است که بهعنوان اشتباهات بزرگ دولت بایدن یاد میشوند.
زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه دولت دونالد ترامپ برای افغانستان، پس از مذاکرات ۱۱ ماهه با طالبان در دوحه، پایتخت قطر، توافقنامه صلح را با این گروه امضا کرد که براساس آن، ارتش آمریکا طی ۱۴ ماه باید افغانستان را ترک میکرد و طالبان نیز متعهد شدند هنگام خروج نیروهای آمریکا، هیچ حملهای را علیه آنان سازماندهی نکنند. در مراسم امضای این توافقنامه، مایک پومپئو، وزیر خارجه دولت ترامپ، حضور داشت و پس از آن، طالبان اقدام به تصرف شهرستانها و مراکز شهرهای افغانستان کردند. از زمان امضای توافقنامه صلح دوحه، طالبان هیچ حملهای به نیروهای آمریکایی و دیگر کشورهای عضو ائتلاف نکردند.
براساس این توافقنامه، بیش از ۵ هزار زندانی طالبان از زندانهای دولت پیشین افغانستان آزاد شدند و به صفوف جنگ علیه دولت پیوستند. این زندانیان که قاچاقچیان بزرگ مواد مخدر و اعضای دیگر گروههای تروریستی متحد طالبان نیز از جمله آنان بودند، تحت فشار زلمی خلیلزاد آزاد شدند.
پس از آن، کاهش و سپس قطع کمکهای نظامی دولت آمریکا به ارتش دولت پیشین افغانستان، زمینه را برای پیشروی سریع طالبان به سمت مراکز شهرها فراهم کرد.
نویسنده نشنال اینترنست معتقد است که دولت بایدن نباید به شیوهای که باعث بازگشت طالبان به قدرت شد نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج میکرد. او استدلال میکند که وضعیت کنونی در افغانستان شبیه یک جنگ داخلی است، در حالی که اگر دولت بایدن برای تقسیم قدرت میان طالبان و نیروهای دموکراتیک تلاش میکرد، وضعیت افغانستان مانند اکنون بحرانی نمیشد.
در حالی که طالبان در مذاکرات دوحه با آمریکا، وعده احترام گذاشتن به حقوق بشر، پایبندی به کنوانسیونهای بینالمللی و رعایت حقوق زنان و تشکیل دولت فراگیر را داده بودند، اما با بازگشت به قدرت، به هیچ یک از این وعدهها عمل نکردند. افغانستان تنها کشوری است که در آن تحصیل و اشتغال زنان منع شده است. طالبان با بستن مدارس مدرن به روی دختران، صدها مدرسه جهادی در سراسر افغانستان تاسیس کردهاند.
در مطلب منتشرشده در نشنال اینترست در مورد پیامد تداوم سلطه طالبان بر افغانستان آمده است: «ممکن است افغانستان شاهد کشته شدن هزاران نفر دیگر به دست طالبان باشد و کشور در حال بازگشت به عقب است.»
براساس این مطلب، ملتسازی در افغانستان آنطور که ایالات متحده میخواست پیش رفت، اما «حقیقت این است که کشور در مسیر مدرنیزه شدن قرار داشت. زنان میتوانستند کار کنند و دختران میتوانستند به مدرسه بروند. تغییر زمان میبرد».
پیتر سوسیو استدلال میکند که اگر آمریکا بجای تلاش برای ساختن فقط یک دولت، در افغانستان زیربناهای اقتصادی میساخت، دولت جمهوری در این کشور به آسانی از بین نمیرفت، چنانچه چین اکنون به طالبان در ساختن دستکم ۱۵۰ کارخانه و سرمایهگذاری ۳ میلیارد دلاری برای برپا کردن یک کارخانه بزرگ کمک میکند. به باور او، فرصتهایی که در افغانستان برای آمریکا وجود داشت از بین رفتند و اکنون چین از این فرصتها استفاده میکند.
هرچند هنوز چین به دستاورد ملموسی در افغانستان نرسیده است و ممکن است در تعامل با طالبان که به القاعده و دیگر گروههای تروریستی پناه داده است، دچار مشکلاتی شود، اما سپردن افغانستان به طالبان و برنده شدن چین به عنوان بازیگر منطقه که اکنون در حال راهاندازی شبکه بزرگ اقتصادی در افغانستان است، میراث دولت جو بایدن است که در طول ماموریت بایدن بهعنوان رئیس جمهوری آمریکا رخ داد.