شماری از جریانهای سیاسی و نظامی افغانستان از جمله احزاب سیاسی، جبهههای مسلح مخالف طالبان و جنبشهای اعتراضی زنان تحت نام «جریانهای همسو» با انتشار بیانیهای، به برایند دومین دور نشست سازمان ملل متحد درباره افغانستان واکنش نشان دادند.
در این بیانیه از سازمان ملل خواسته شده که حل بحران افغانستان را به تعامل سازنده با همه اطراف دخیل در موضوع افغانستان و جریانهای سیاسی موثر در این روند و ایجاد یک روند فراگیر با حضور تمامی طرفهای درگیر منوط کند زیرا به باور این گروهها، تعامل یکجانبه، بدون حضور احزاب و جریانهای سیاسی تاثیرگذار هرگز نمیتواند به موفقیت روند سیاسی برای عبور دادن افغانستان از بحران کمک کند.
این جریانهای همسو تصریح کردند: «خواست شماری از طرفهای دخیل در موضوع افغانستان ترمیم وضعیت موجود با کمترین هزینه و چشم بستن بر ابعاد پنهان و نیمهپنهان فاجعه انسانی در افغانستان از طریق پذیرش واقعیت تسلط طالبان بر کابل است؛ اما این خوشبینانهترین چیزی است که میتوان تصور کرد.»
Announcement No. 2 of Joint Streams regarding the end of the second meeting of the United Nations in Qatarhttps://t.co/vZdy8PUtAa
— شورای مقاومت ملی | nrcafghanistan (@nrcafghanistan) February 22, 2024
این جریانها ضمن قدردانی از تلاش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، برای برگزاری این نشست، خاطرنشان کردند که دومین دور نشست دوحه بر خلاف قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، به نکات کلیدی در مورد افغانستان از جمله مسئله مهار تروریسم نپرداخته است.
در قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، در مورد برگزاری دومین دور نشست سازمان ملل متحد در مورد افغانستان آمده بود که این نشست به منظور یافتن راهحل برای بحران افغانستان با تمرکز ویژه روی مسئله مهار تروریسم و تعامل طالبان با جهان و همچنین تعیین نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان برگزار میشود. بر اساس این قطعنامه، قرار بود در این نشست در مورد مسائل حقوق بشر، فقر مطلق و نسبی، آپارتاید جنسیتی و قومی، کوچ اجباری و سرنوشت مردم افغانستان در حکومت طالبان نیز بحث شود.
جریانهای سیاسی و نظامی افغانستان در این بیانیه تاکید کردند که در نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل متحد، مسائل مهمی مانند حقوق بشر و حقوق زنان در حاشیه قرار گرفت؛ در واقع جهان میخواهد با چشمپوشی بر اعمال ضدانسانی طالبان، وضعیت موجود در افغانستان را «ترمیم» کند.
این بیانیه افزود: «به دبیرکل و نمایندگان ویژه شرکتکننده در نشست دوحه خاطرنشان میکنیم که مسئله اصلی افغانستان پس گرفتن حق تعیین سرنوشت و حقوق انسانی غصبشده مردم افغانستان از چنگال تروریستها است و تا زمانی که این امر در کانون توجه قرار نداشته باشد، هر تلاشی برای ترمیم وضعیت موجود، چیزی جز اتلاف وقت و پاک کردن صورت مسئله نیست.»
به باور احزاب سیاسی و جبهههای مسلح مخالف طالبان و جنبشهای اعتراضی زنان، تسلط غیرمشروع یک گروه افراطی فاقدمشروعیت نمیتواند واقعیتهای پرشمار دیگر در مورد تضییع حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شهروندان و اقوام افغانستان را طرد و حذف کند زیرا افغانستان قبل از آنکه متعلق به یک گروه باشد، متعلق به مردم و اقوام افغانستان است و با توجه به تنوع قومی و فرهنگی افغانستان، راهحل بحران افغانستان نیازمند سازوکاری فراگیر است که خواستههای برحق تمامی طرفها و شهروندان این کشور در آن انعکاس یابد.
در این بیانیه تاکید شد که غیبت نمایندگان نهادهای سیاسی و مردم افغانستان یکی از نقایص جدی نشست دوحه بوده است.
جریانهای سیاسی و نظامی افغانستان با اعلام حمایت از تعیین نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان، متذکر شدند که موفقیت این نماینده در حل بحران، به رایزنی و مشوره با تمامی طرفهای سیاسی و مدنی افغانستان منوط است و با در نظر گرفتن تنوع قومی، مذهبی و جنسیتی در افغانستان و باور به اصل مردمسالاری و حقوق بشر محقق خواهد شد.
جریانهای همسو تاکید جهان بر نقش یکجانبه طالبان در حل بحران افغانستان را «رفتن به بیراهه» نامیدند و گفتند که این مسئله به بنبست روند سیاسی در افغانستان منجر میشود.
در بیانه این جریانهای سیاسی، نظامی و مدنی افغانستان آمده است: «گروه طالبان در دو سال و نیم گذشته و در آخرین نشست سازمان ملل متحد نشان داد که نه اهل تعامل با اصول اساسی حاکم بر جهان مدرن است و نه برای مردم افغانستان حق انسانی قائل است. الغای قوانین و حاکمیت آنارشیسم خودسرانه در کنار سرکوب رسانههای آزاد مصیبتهایی بر سر مردم افغانستان آورده است که نظیر آن را در هیچجا نمیتوان یافت.»
دومین دور نشست سازمان ملل متحد درباره افغانستان با حضور نمایندگان ویژه کشورها در روزهای یکشنبه و دوشنبه، ۱۸ و ۱۹ فوریه (۲۹ و ۳۰ بهمن) در دوحه برگزار شد. از طالبان نیز برای شرکت در این نشست دعوت شده بود، اما طالبان بهدلیل پذیرفته نشدن شروطشان در آن شرکت نکردند.
وزارت خارجه آمریکا پس از پایان این نشست مهم در مورد افغانستان، گفت که از شرکت نکردن طالبان در این نشست متعجب نیست و این گروه تنها گروهی نیست که در آینده افغانستان نقش خواهد داشت.
توماس نیکلاسون، نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور افغانستان، نیز پس از برگزاری نشست دوحه گفت که افغانهای بیشتری باید در این روند شرکت داده شوند.