برنج از مواد پایه در آشپزی ایرانی، و اغلب اوقات در سفره غذای ما حاضر است. گرچه نحوه پخت آن ممکن است در مناطق مختلف تفاوت‌هایی داشته باشد، چه به صورت کته و چه آبکش‌شده، اگر از وعده غذایی که برای آن تهیه شده است اضافه‌تر باشد، گرم کردن دوباره‌اش به توجه و دقت نیاز دارد تا سلامت ما را به خطر نیندازد.
چه بایدها و نبایدهایی در رابطه با برنج پخته‌شده مطرح است؟ نشریه گاردین با بررسی نحوه پخت و شیوه نگهداری، سراغ کارشناسان رفت تا نظر آن‌ها را جویا شود. برخی معتقدند که خوردن برنج پخته‌شده پس از مدتی ماندن، خطرناک است؛ مگر اینکه بلافاصله سرد شده باشد. اما کسانی نیز با تکیه به مصونیت ظاهری، این هشدارها را نادیده می‌گیرند و مشکلی هم ندارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آیا برنج دوباره گرم‌شده می‌تواند باعث مسمومیت غذایی شود؟ پاسخ کوتاه به این پرسش مثبت است. البته معمولا شیوه گرم کردن مجدد نیست که مشکل‌ساز است، بلکه شیوه‌های بد نگهداری را باید مقصر دانست. چنانکه هارولد مک گی، کارشناس خبره مواد غذایی، در کتاب خود درباره غذا و پخت‌وپز اشاره می‌کند، «برنج خام تقریبا همیشه حامل هاگ‌های خفته باکتری باسیلوس سرئوس (Bacillus cereus) است که سموم قوی گوارشی تولید می‌کند» و می‌تواند باعث مشکل شود؛ هرچند، خوشبختانه در مقایسه با سایر انواع مسمومیت غذایی عوارض نسبتا خفیفی دارد.
این هاگ‌ها حتی می‌توانند در فرایند پخت هم زنده بمانند. بنابراین، هر چه برنج پس از پخت مدت طولانی‌تری در دمای اتاق نگهداری شود، احتمال رشد باکتری‌ها در آن افزایش می‌یابد. مک‌گی توصیه می‌کند که برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها، برنج پخته‌شده را تا چهار ساعت پس از پخت سرد کنید. البته سرویس سلامت عمومی بریتانیا (NHS) احتیاط بیشتری به خرج می‌دهد و می‌گوید باید هرچه سریع‌تر آن را خنک کنید و ظرف یک ساعت پس از پخت، در یخچال قرار دهید. همچنین، توصیه می‌کند که برنج پخته‌شده را پس از ۲۴ ساعت دور بریزید و هنگام گرم کردن دوباره، مطمئن شوید که تمام قسمت‌های آن داغ می‌شود. مک‌گی دمای ۷۳ درجه سانتیگراد یا بالاتر را برای این امر توصیه می‌کند.
در حالت ایده‌آل، برنج را بلافاصله پس از پخت صرف کنید. اگر آن را برای وعده دیگری آماده کرده‌اید، حتما در اسرع وقت خنک کنید و در یخچال بگذارید.
برنج پخته‌شده را بیش از یک روز در یخچال نگه ندارید و هیچگاه آن را بیش از یک بار گرم نکنید.
تمام آنچه گفته شد، درباره بسیاری از غذاهای مشابه، از برنج تفت‌داده شده آسیای شرقی گرفته تا پلو دم‌کرده یا کته، صدق می‌کند.
نشانه‌های مسمومیت غذایی ناشی از برنج پخته
اگر برنج پخته‌شده‌ای که صرف می‌کنید حاوی باکتری باسیلوس سرئوس باشد، ممکن است بین ۳۰ دقیقه تا شش ساعت پس از صرف غذا احساس تهوع کنید، یا شش تا ۱۵ ساعت پس از آن به اسهال دچار شوید. این عوارض نسبتا خفیف است و معمولا حدود ۲۴ ساعت طول می کشد. در صورت ادامه عوارض و نشانه‌های مسمومیت احتمالی، به پزشک رجوع کنید.
