تماشای خورشید‌گرفتگی بدون استفاده از عینک‌های محافظ تایید‌شده و استاندارد ایمن و بی‌خطر نیست. اگر این‌ کار را انجام داد‌ه‌اید، حتی گاه با وجود استفاده از عینک مناسب، ممکن است در چشم‌هایتان حسی ناخوشایند داشته باشید که شما را بابت آسیب رسیدن به بینایی‌تان نگران کند.

به گزارش بیزنس اینسایدر، نگاه کردن به خورشید‌ بدون محافظ مناسب باعث می‌شود اشعه‌های ماوراء بنفش و مادون قرمز نور خورشید به شبکیه چشم نفوذ کند که می‌تواند به سلول‌ها آسیب برساند، موجب سوختگی شود و عارضه‌ای را به وجود آورد که پزشکان به آن رتینوپاتی نوری یا رتینوپاتی خورشیدی می‌گویند.

به گفته آکادمی چشم‌پزشکی آمریکا برخی افراد ممکن است پس از چند ساعت، متوجه تغییراتی در بینایی شوند، اگرچه این تغییرات بیشتر در روز بعد ظاهر می‌شوند.

علائم رتینوپاتی خورشیدی عبارت‌اند از دیدن لکه‌های سیاه، تاری دید، دشواری در تشخیص رنگ‌‌ها از هم و از دست دادن بینایی در مرکز چشم. این تغییرات می‌توانند دائمی یا موقت باشد.

برخی افراد حتی با وجود استفاده از عینک‌های محافظ، بلافاصله پس از تماشای خورشید‌گرفتگی در چشم‌هایشان چیز عجیبی حس می‌کنند. اگر عینک‌ محافظی را که از آن استفاده کردید، به‌درستی زده و استاندارد و دارای تاییدیه باشد، این ناراحتی‌ احتمالا موقتی‌ خواهد بود. زیرا بعد از نگاه کردن به خورشید از پس یک فیلتر هم ممکن است کمی طول بکشد تا گیرنده‌های نور چشم دوباره تنظیم شوند و می‌تواند حسی ناخوشایند ایجاد کند.

با این حال افرادی که حتی برای مدتی بسیار کوتاه کسوف را بدون عینک محافظ تماشا کرده‌اند، در معرض آسیب قرار دارند.

اشعه ماوراء بنفش خورشید می‌تواند به فوتوکراتیت یا آفتاب‌سوختگی چشم منجر شود. این عارضه که معمولا موقتی است، درد و قرمزی چشم‌ها را به دنبال دارد و ممکن است حسی مثل وجود گردوغبار در چشم‌ یا انقباض به وجود آورد. 

استفاده از عینک آفتابی هنگام تماشای خورشید‌گرفتگی به اندازه کافی از چشم‌ها محافظت نمی‌کند

دیوید هینکل، چشم‌پزشک، می‌گوید که هنگام تماشای خورشید‌گرفتگی، عینک‌ آفتابی به اندازه کافی و مناسب از چشم‌ محافظت نمی‌‌کنند. به گفته او عینک‌های مخصوص تماشای خورشید‌گرفتگی بر خلاف عینک‌های آفتابی به‌قدری تیر‌ه‌اند که از پشت آن‌ها نمی‌توانید چیزی را ببینید و طوری طراحی شده‌اند که ۹۹ درصد یا بیشتر نور را فیلتر می‌کنند. بنابراین هر عینک دیگری که نور کافی از آن عبور کند و بتوان با آن اطراف را دید و راه رفت، ناایمن و خطرناک است.»

اگر با وجود استفاده از محافظ مناسب، با تغییرات بینایی یا درد چشم‌ مواجه‌اید، به چشم‌پزشک مراجعه کنید.

تحقیقی در سال ۲۰۲۱ که در مجله اروپایی چشم‌شناسی منتشر شد، نشان می‌دهد که بسیاری از عوارض مستقیم نگاه کردن به خورشید به مرور زمان، طی یک روز یا حتی چند هفته برطرف می‌شوند. اما اگر مشکلات بینایی پس از شش ماه تغییر نکرد، بعید است که چشم به وضعیت سالم بازگردد و متاسفانه برای رتینوپاتی خورشیدی نیز هیچ درمانی وجود ندارد.

بنابراین در صورت مشاهده تغییرات درازمدت حتما با پزشک و متخصص مشورت کنید.