بازارهای مالی ایران که روز شنبه تحت تاثیر اخبار احتمال حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل و پاسخ متقابل این کشور ‌شرایط پرتنشی را پشت سر گذاشتند، روز یکشنبه پس از اجرای عملیات «وعده صادق» حکومت، با کمی تاخیر و آشفته‌تر از روز قبل کارشان را آغاز کردند.

در ساعت‌های ابتدایی آغاز به کار بازار ارز در روز یکشنبه قیمت هر دلار آمریکا مرز ۷۰ هزار تومان را پشت سر گذاشت و قیمت یورو به آستانه ۷۵ هزار تومان رسید. البته در ساعات میانی روز، دلار با کمی عقب‌نشینی، به محدوده ۶۹ هزار تومان بازگشت اما در این تاریخ بغض بازار بورس و فرابورس نیز بار دیگر ترکید و برای چندمین روز متوالی سرخ‌پوش شدند. از طرفی بازارهای سکه و طلا هم به تحولات سیاسی و نظامی واکنش نشان دادند و آرایش صعودی گرفتند. این در حالی است که سکه امامی روز شنبه با افزایش نزدیک به ۱.۵ میلیون‌ تومانی به مرز قیمت ۴۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده بود.

به‌ این‌ ترتیب اولین اثر حمله پهپادی و موشکی جمهوری اسلامی به خاک اسرائیل افزایش التهاب و هیجان در باز ارز بود. ضمن آنکه به گفته فعالان بازار، به دلیل نامشخص بودن شرایط و تحولات منطقه‌ای طی ۲۴ ساعت آینده، با وجود رشد نزدیک به پنج درصدی قیمت‌ها، همچنان بیشتر متقاضیان را خریداران تشکیل می‌دهند.

با در نظر گرفتن تاخیر در به‌روزشدن قیمت‌ها در سایت‌های ارزی، صبح یکشنبه ۲۶ فروردین‌ این گمانه‌زنی مطرح شد که توقف اعلام قیمت و فعالیت رسمی بازار با دستورنهادهای امنیتی بوده است، اما در نهایت از قیمت جدید در بازار پرده‌برداری شد.

در سایه حملات جمهوری اسلامی به اسرائیل، قیمت تتر نیز در بازار رمزارز ابتدا به ۷۰ هزار و ۲۵۰ تومان رسید. به‌ این‌ ترتیب با وجود دیرتر از موعد آغاز شدن فعالیت بازار پشت خطی دلار و درهم، جهش قیمت تتر معامله‌گران دلار را از قیمت تقریبی در بازار امروز خبردار کرده بود. قیمت تتر در ادامه روز یکشنبه به ۷۲ هزار و ۸۰۰ تومان رسید که نشان می‌دهد در شرایط فعلی می‌توان احتمال حرکت قیمت دلار به سمت کانال ۷۵ هزار تومان را نیز در نظر داشت.

قیمت دلار ابتدای روز شنبه از ۶۴ هزار ۵۰۰ تومان به سمت ۶۶ هزار و ۴۵۰ تومان حرکت کرد و پیش‌بینی شده است که روز یکشنبه در محدوده ۶۸ تا ۷۲ هزار تومان نوسان داشته باشد.

کارشناسان اقتصادی معتقدند این فرضیه قابل‌تصور است که در صورت پاسخ نظامی اسرائیل به حملات حکومت ایران، هر دلار آمریکا به‌سرعت در آستانه ۷۵ هزار تومان قرار گیرد. ضمن آنکه با در نظر گرفتن سطح تنش‌های لفظی میان مقام‌های جمهوری اسلامی، اسرائیل و آمریکا و با وجود تهدیدهای دستگاه‌های امنیتی و تلاش دولت، بعید به نظر می‌رسد که مسیر صعودی قیمت دلار، دست‌کم تا پایان هفته جاری، تغییر کند.

طی هفته‌های گذشته، مقام‌های دولتی جمهوری اسلامی تاکید کرده‌اند که قیمت دلار بازار آزاد را به رسمیت نمی‌شناسند. این در حالی است که کارشناسان اقتصادی تصریح کرده‌اند تاثیر وزن‌کشی نرخ دلار و ریال بر قیمت‌ها در بازار آزاد انکار‌پذیر نیست.

نگاهی به نرخ همبستگی رشد قیمت ارز به‌خصوص از سال ۱۳۹۷ تا امروز نشان می‌دهد که افزایش قیمت ارز در بازار غیررسمی رابطه مستقیمی با انتظارهای تورمی در بازار دارد و بر خلاف نظر مقام‌های ارشد اقتصادی دولت، بازیگران بازار غیررسمی و تاثیر تحولات سیاسی در این‌ خصوص تعیین‌کننده‌اند.

ضمن آنکه اطلاعات منتشرشده از سال ۱۳۹۷ تا فروردین‌۱۴۰۳ نشان می‌دهد که میزان تاثیرگذاری رشد نرخ ارز در بازار آزاد بر رشد نقطه‌به‌نقطه ارزش پولی قابل‌توجه است. این موضوع نشان می‌دهد که ساختار اقتصاد ایران به‌خصوص در کوتاه‌مدت، به شکلی معناداری از افزایش قیمت ارز در بازار آزاد تاثیر می‌پذیرد.

نقش بازارهای ارز و طلا در جایگاه سرمایه‌ای برای مردم همواره یکی از مسائلی بوده که کارشناسان اقتصادی از آن با عنوان «سونامی نقدینگی» یاد کرده و بر این باورند نوسان‌های بازار طلا و ارز قابلیت آن را دارند که حجم بزرگی از نقدینگی خانگی را به سمت خود جذب کنند و موجب شوک مضاعف به این بازارها شوند. سرعت رشد نرخ طلا از ابتدای زمستان سال ۱۴۰۲ تا آخرین روزهای فروردین ۱۴۰۳ به‌موازات سقوط ارزش بازار بورس هم به‌خوبی حرکت سرمایه‌گذاران از بازارهای جانبی به سمت بازار طلا و ارز را روشن می‌کند.

در این میان اکثر تحلیلگران تاکید دارند تلاش دولت ابراهیم رئیسی برای مدیریت امنیتی بازار، بازارسازی دستوری و ارزپاشی از آغاز سال ۱۴۰۳ قابلیت بازدارندگی‌اش را از دست‌ داده است.