بر اساس نتایج مطالعهای که طی سالها تحقیق به دست آمد و روز سهشنبه در یک کنفرانس بزرگ تغذیه ارائه شد، رعایت یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی میتواند خطر ابتلا به بیماریهای مزمن شایع را کاهش میدهد و به حفظ عملکرد شناختی مغز در سنین بالاتر کمک کند.
انبیسینیوز مینویسد محققان دانشگاه هاروارد دادههای بیش از ۱۰۶ هزار شرکتکننده را که در طول ۳۰ سال از طریق مطالعات سلامتی پرستاران و پیگیری متخصصان سلامتی به دست آمده بود، تجزیه و تحلیل کردند. این شرکتکنندگان در ابتدای مطالعه که سال ۱۹۸۶ آغاز شد، حداقل ۳۹ سال داشتند، به بیماری مزمنی مبتلا نبودند و ۷۰ هزار و ۴۶۷ نفرشان زن و ۳۶ هزار و ۴۶۴ نفر از آنها مرد بودند.
شرکتکنندگان در این مطالعه طولانیمدت طی سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۰ هر چهار سال یکبار به پرسشنامهای جامع درباره تکرار و تناوب غذایی خود پاسخ دادند. رژیم غذاییها که پرسشنامهها را بر مبنای آنها بررسی کردند، عبارت بودند از:
ــ رژیم غذایی دَش (DASH) که نوعی رژیم غذایی متمرکز بر هدف کاهش فشار خون است و بر مصرف بیشتر سبزیجات، میوهها و غلات کامل تاکید دارد. مرکز ملی سلامت ایالات متحده این رژیم غذایی را متعادل در نظر میگیرد، زیرا در آن هیچ گروه غذایی حذف نمیشود و در کاهش وزن هم موثر است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ــ شاخص تغذیه سالم جایگزین (AHEI) که به دستورالعملهای رژیم غذایی ایالات متحده متکی است و بر مصرف بیشتر حبوبات، مغزها، سبزیجات و مصرف کمتر گوشت قرمز و گوشتهای فراوریشده تاکید میکند.
ــ رژیم غذایی سلامت سیارهای که مصرف محصولات حیوانی را به حداقل میرساند و بر میوهها، سبزیجات، غلات کامل و چربیهای سالم متمرکز است و مصرف مقدار متعادلی گوشت و محصولات لبنی در آن مجاز است.
محققان به طور کلی دریافتند که مصرف بیشتر میوه، سبزیجات، غلات کامل، چربیهای اشباعنشده، حبوبات و مغزها و لبنیات کمچرب شانس پیری سالم را افزایش میدهد و در مقابل، مصرف چربیهای اشباعنشده، سدیم، گوشتهای قرمز و فراوریشده این بخت را کاهش میدهد.
محققان با توجه به گزارشهای این شرکتکنندگان در مورد خود، «پیری سالم» را چنین تعریفی کردند: زنده ماندن حداقل تا ۷۰ سالگی و در عین حال برخوردار بودن از عملکرد شناختی خوب، سلامت روان، قوای جسمانی خوب و نداشتن بیماریهای مزمن مانند دیابت، بیماریهای قلبی، سابقه سکته مغزی، نارسایی کلیه و اغلب سرطانها.
محققان پس از تحلیل این دادههای ۳۰ ساله، دریافتند تقریبا نیمی از شرکتکنندگان فوت کردهاند و تنها ۹ درصد از آنها بدون بیماری مزمن و با سلامتی جسمانی و شناختی خوب به سن ۷۰ سال یا بالاتر رسیدهاند. با این حال، آن دسته از شرکتکنندگانی که بیشتر به الگوی تغذیه سالم پایبند بودند، نسبت به کسانی که این الگو را رعایت نکردند، بین ۴۳ تا ۸۴ درصد بیشتر برای پیر شدن باکیفیت شانس داشتند.
البته این پژوهش محدودیتهایی هم داشت و مانند بسیاری از پژوهشهای مربوط به تغذیه بر مطالعات مشاهدهای و گزارشهای شخصی استوار بود.
به گفته دکتر آر. شان موریسون، رئیس بخش طب سالمندان بیمارستان مونتسینا، که در این مطالعه شرکت نداشت، تاکنون تحقیقات بسیاری نشان داده است که رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی احتمال ابتلا به این بیماریها را کاهش و شانس پیری سالم را افزایش میدهد. او افزود: «مهم است در نظر داشته باشیم کسانی که رژیم غذایی سالم دارند، احتمال بیشتری دارد که ورزش کنند و مرفهتر باشند و به حمایتهای اجتماعی و مراقبتهای بهداشتی دسترسی بهتری داشته باشند.»
محققان در این مطالعه جدید متغیرهایی مانند شاخص توده بدنی (بیامآی)، نژاد افراد، مصرف الکل و سیگار، فعالیت بدنی، سابقه پزشکی و خانوادگی، وضعیت اجتماعیــاقتصادی و تاهل را هم در نظر گرفتند و وقتی دریافتند حتی با در نظر گرفتن عوامل دیگر، باز هم بین داشتن یک الگوی غذایی سالم در میانسالی و برخورداری از زندگی سالمتر در دوران پیری ارتباط قوی وجود دارد، تعجب کردند.
موریسون میگوید: «نکته اصلی در مورد پیری سالم که از مدتها پیش به آن پی بردهایم، این است که از رژیم غذایی سالم پیروی کنید، ورزش کنید، دخانیات را کنار بگذارید، ضد آفتاب بزنید، خواب کافی و مفید داشته باشید و در فعالیتهای اجتماعی شرکت کنید.»