جاکارتا، پایتخت اندونزی، سریع‌ترین شهر در حال غرق شدن در جهان است. به همین دلیل، دولت این کشور تصمیم گرفت پروژه‌ای جسورانه را آغاز کند و در وسط یک جنگل، از صفر پایتختی جدید بسازد.

این طرح بلند‌پروازانه قرار است بزرگ‌ترین میراث جوکو ویدودو، رئیس‌جمهوری فعلی اندونزی، باشد که در ماه اکتبر قدرت را به پرابوو سوبیانتو تحویل خواهد داد. 

اولین بار سال ۲۰۱۹ اعلام شد که ساخت شهر جدید اواسط سال ۲۰۲۲ آغاز می‌شود. این پایتخت جدید به‌زودی پذیرای اولین ساکنانی خواهد بود که آماده می‌شوند طی چند هفته آینده، به این شهر نقل مکان کنند.

ویدودو، رئیس‌جمهوری اندونزی، هفته گذشته در اولین جلسه کابینه در پایتخت جدید گفت: «نوسانتارا، پایتخت جدید، همچون بوم نقاشی‌ است که می‌توان آینده را روی آن ترسیم کرد. همه کشورها فرصت و توانایی ساخت یک پایتخت از صفر را ندارند.»

جاکارتا، پایتخت قدیمی اندونزی از زمان دوران استعمار هلند در قرن هفدهم، به طور قابل‌توجهی شلوغ، به‌شدت پرترافیک و هم‌زمان سریع‌ترین شهر در حال غرق شدن و یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان است.

۴۰ درصد مساحت این کلانشهر که ۱۰.۵ میلیون نفر آنجا زندگی می‌کنند، به دلیل فرونشست زمین اکنون پایین‌تر از سطح دریا قرار دارد. 

نوسانتارا به‌عنوان شهری سبز و پیشرفته طراحی شده است که طبیعت را با زیرساخت‌های یک کلان‌شهر مدرن ترکیب می‌کند. بیش از ۶۰ درصد از مساحت کل آن، که دو برابر نیویورک است، به فضای سبز و مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری اختصاص خواهد یافت.

بخش اعظم شهر همچنان در دست احداث است. خبرنگار سرویس جهانی خبرگزاری بی‌بی‌سی که اخیرا از این مکان بازدید کرده، از فعالیت هزاران کارگری خبر می‌دهد که شبانه‌‌روز مشغول کارند و برای ساختن بناهای ناتمام شتاب می‌کنند و کامیون‌ها و بولدوزرها کنار جاده‌‌ پردست‌انداز حسابی گردوخاک به هوا بلند کرده‌اند. 

این پروژه در پنج مرحله برنامه‌ریزی شد. قرار بود مرحله اول در اوت ۲۰۲۴، هم‌زمان با جشن روز استقلال اندونزی، تکمیل شود، اما این تاریخ‌‌ به پایان سال ۲۰۲۴ منتقل شد.

با وجود پیشرفت‌ها، در مورد به سرانجام رسیدن و پایداری این کلان‌‌طرح تردید‌هایی وجود دارد. هزینه تکمیل کل شهر ۳۵ میلیارد دلار است که دولت تنها یک‌پنجم آن را تامین می‌کند و برای فراهم کردن مابقی سرمایه‌ از منابع خصوصی، با مشکلاتی مواجه است. ویدودو برای جذب سرمایه‌گذاران مشوق‌هایی، از جمله حق مالکیت زمین تا ۱۹۰ سال، ارائه کرده اما هنوز هیچ سرمایه‌گذاری چشمگیری انجام نشده است.

نوسانتارا، پایتخت جدید اندونزی، در ۱۲ هزار کیلومتری جاکارتا، در جزیره جاوه قرار دارد. این شهر بخشی از جنگل شرق کالیمانتان بورنئو است که به دلیل خطر کمتر بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله انتخاب شده است. موقعیت مکانی نوسانتارا راهبردی است و به لحاظ جغرافیایی در مرکز اندونزی واقع شده است.

این شهر بزرگ دو هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع مساحت دارد و چهار برابر جاکارتا است.

فعالان محیط‌زیست درباره تاثیر این پروژه بر محیط و حیوانات در حال انقراض ابراز نگرانی کرده‌اند، اما دولت این نگرانی‌ها را رد می کند. انرژی موردنیاز این شهر از منابع تجدیدپذیر تامین می‌شود و به سیستم دفع هوشمند زباله مجهز خواهد شد. هدف شهر جدید این است که تا پایان سال ۲۰۴۵ آلایندگی کربن خالص (انتشار گازهای گلخانه‌ای) را به صفر برساند که از اهداف زیست‌محیطی اندونزی ۱۵ سال جلوتر خواهد بود. 

ساکنان آینده 

اندونزیایی‌ها از جمله ساکنان آینده نوسانتارا همچنان شک و تردیدهایی دارند با این حال انتظار می‌رود گروه اول ساکنان نوسانتارا حدود ۱۰هزار کارمند دولت باشند و در ماه سپتامبر به این شهر نقل‌مکان کنند. برخی کارمندان دولت به شرط ناشناس ماندن نامشان در مصاحبه‌ها گفته‌اند که از تکمیل‌نشدن زیرساخت‌ها، مدارس و مکان‌های سرگرمی‌ نگران‌اند. برخی هم نگران‌اند که مجبور شوند با دیگران در آپارتمان‌های مشترک زندگی کنند. آپارتمان‌های در حال ساخت در نوسانتارا در حال حاضر تنها واحدهای سه‌خوابه دارند و مجردها باید با دیگران در آپارتمان‌های مشترک ساکن شوند‍. 

ساخت‌وسازهای جدید‍ ساکنان محلی منطقه را هم نگران کرده است. با ساخت‌وساز جاده‌ها و فرودگاه جدید، تعداد بیشتری از ساکنان محلی مجبور به جابه‌جایی شوند.

به گفته کارشناسان، نوسانتارا با فناوری پیشرفته می‌تواند شهری برای افراد نخبه بسازد، اما از مردم محلی غافل شده است.