طالبان از زمان بازگشت به قدرت، با پدیدههایی که همزمان با نیروهای آمریکایی و ائتلاف بینالمللی ضد تروریسم به افغانستان وارد شدند، جنگی تمامعیار آغاز کردند. رهبر این گروه بارها با انتقاد از دولتهای غربی، آنان را «نماینده شیطان» خطاب کرد و مقامهای ارشد این گروه نیز بر حذف تمامی نمادها و پدیدههای غربی در افغانستان تاکید کردند. با این حال برخی پدیدهها که با نیروهای آمریکایی وارد افغانستان شدند، به دلیل فراگیر شدن در این کشور، همچنان جایگاهشان را حفظ کردهاند. یکی از آنها نوشابه انرژیزا است که تا پیش از سال ۲۰۰۱ در افغانستان وجود نداشت.
این اثر حضور نیروهای ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا در افغانستان پس از خروج آنها و بازگشت طالبان به قدرت نیز همچنان در شهرها و روستاهای سراسر افغانستان به چشم میخورند. اینک بنرهای تبلیغاتی نوشابههای انرژیزا در تمامی خیابانهای اصلی شهرهای افغانستان نصب شدهاند و این نوشابهها در فروشگاههای همه شهرها در دسترساند.
نوشابههای انرژیزا در برنامههای رسمی و نشستهای سران طالبان نیز سرو میشوند و عکسها و ویدیوهای زیادی از اعضای طالبان در شبکههای اجتماعی منتشر شده است که آنان را در حال نوشیدن نوشابههای انرژیزا نشان میدهند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خبرگزاری فرانسه در گزارشی درباره فراگیر شدن نوشابههای انرژیزا در افغانستان نوشت: «دولت طالبان بسیاری از نشانههای نفوذ غرب را از بین برد اما اشتیاق برای نوشیدنیهای محرکی که با سربازان آمریکایی وارد شدند، همچنان باقی مانده و حتی صنعت داخلی پررونقی به وجود آورده است.»
نوشیدنیهای انرژیزا را که غنی از کافئین و شکرند، همه، از پلیس مخفی گرفته تا کودکان در افغانستان مصرف میکنند. بیشترین تبلیغات شهری افغانستان با موضوع نوشابههای انرژیزا متعلق به نوشابههای کماندو (Commando)، اتک (Attack) و پریدیتور (Predator) است که میراث ۲۰ سال حاکمیت دولت جمهوری و حضور سربازان ناتو در افغانستاناند.
بسیاری از جوانان در افغانستان نوشیدنیهای انرژیزا به نحوی تکمیلکننده رژیم غذای ناکافی و چاره خستگی میبینند. میلاد غزنی ۱۹ ساله در هرات به خبرگزاری فرانسه میگوید: «بدیهی است که مشکلات و چالشها برای جوانان در افغانستان فراوان است و بسیاری هرچیزی را که برایشان آرامش فراهم کند، مینوشند.»
بر اساس آمار برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد، ۹۰ درصد مردم افغانستان به غذای کافی دسترسی ندارند و نزدیک به ۳۰ میلیون از ساکنان این کشور به کمکهای بشردوستانه وابستهاند. دادههای ماه مارس نشان میدهد که ۸۶ درصد از خانوادهها در افغانستان با غذاهای ارزان سد جوع میکنند و میزان مصرف مواد غذایی در خانوادهها بهشدت کاهش یافته است.
گلزار که روز ۱۴ ساعت کارگری میکند، به غذای کافی که انرژی موردنیاز او را تامین کند دسترسی ندارد، اما روزی دستکم چهار قوطی نوشابه انرژیزای «هیت» مینوشد. این مرد ۴۰ ساله به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما اینجا کار می کنیم و عرق میریزیم، بنابراین وقتی خستهایم انرژیزا مینوشیم.»
این کارگر میگوید اگر نوشابه ننوشد، از فرط خستگی نمیتواند به کارش ادامه دهد.
هیپ، از نوشیدنیهای پرطرفدار و ارزان در افغانستان است-facebook.com/pamircolaرژیم غذایی گلزار حاوی بیش از ۱۰۰ گرم قند است؛ دو برابر میزانی که سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند.
مصرف بیش از حد کافئین هم میتواند به فشار خون بالا، تپش قلب، اضطراب و بیخوابی منجر شود، اما گلزار میگوید چارهای ندارد، چون برای ادامه کار به چیزی مانند نوشابههای انرژیزا نیاز دارد و غذا سالمی که بتواند این انرژی را تامین کند، با هزینه کم به دست نمیآید.
بهای نوشابههای انرژیزا که در داخل افغانستان تولید میشوند، حدود ۳۰ افغانی (معادل ۴۰ سنت) است، اما نوشابههای وارداتی مانند کماندو و اتک گرانترند و بسیاری از مردم افغانستان توان خریداری آنها را ندارند.
البته شمار زیادی از افغانها که به دلیل فقر و بیکاری، توان خرید ارزانترین نوشابههای انرژیزا را هم ندارند، با نوشیدن چای سبز و سیاه که در این کشور به وفور یافت میشود، خستگی خود را برطرف میکنند.
نورالدین عزیزی، وزیر تجارت و صنعت رژیم طالبان در حال نوشیدن نوشیدنی انرژیزا در نمایشگاه شرکتهای تجارتی در کابل-facebook.com/pamircolaنوشیدنیهای انرژیزا اولین بار سال ۱۹۶۲ در ژاپن تولید شدند و پس از آن بهسرعت در کشورهای جهان بهویژه کشورهای غربی، گسترش یافتند. ارزش بازار جهانی این نوشابهها اکنون به ۴۰ میلیارد دلار میرسد.
گستردگی استفاده از نوشابههای انرژیزا در افغانستان باعث رونق کسبوکار شرکتهای محلی شده است. شرکت «پامیر کولا» که در هرات فعال است، روزانه یک میلیون قوطی نوشابه انرژیزا تولید میکند. مسئولان این شرکت در صحبت با خبرگزای فرانسه ادعا کردند که نوشابههای تولیدی این شرکت طبق استانداردهای اتحادیه اروپا تولید میشوند.