چگونه پیجر بزرگ اسرائیل، حزب‌الله لبنان را فریب داد؟

یک ابزار فعال‌کننده انفجار و مواد منفجره پلاستیکی نازک، باتری‌های پیجرهای حزب‌الله را به بمب تبدیل کردند

تعدادی از پیجرها و پرچم اسرائیل-با استفاده از خبرگزاری فرانسه

باتری‌های داخلی پیجرها که به عنوان بخشی از برنامه اسرائیل برای نابودی حزب‌الله اوایل سال جاری میلادی وارد لبنان شدند، ویژگی‌های بسیار فریبنده و نقطه ضعف حیاتی داشتند.

خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع لبنانی که از نزدیک با این پیجرها آشنا بود و تصاویر باطری‌های باز شده که رویترز مشاهده کرده است، نوشت: «کسانی که پیجرها را ساخته بودند، نوعی باتری را برای آن طراحی کردند که مقدار کوچکی از مواد منفجره پلاستیکی و یک ابزار نامرئی برای مخفی ماندن زیر اشعه ایکس در آن مخفی شده بود».

رویترز با انتشار تصاویری از این باتری‌ها نوشت که عوامل تولید پیجرها که پیشینه قابل قبول برای ارائه و تبلیغ محصولی بزرگ نداشتند، ابتدا در فروشگاه‌ها، صفحات و پست‌های آنلاین یک کارزار تبلیغاتی ایجاد کردند؛ زیرا این کار می‌توانست حزب‌الله را فریب دهد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این کارزار تبلیغاتی به علاوه طراحی مخفیانه بمب پیجر و ساخت دقیق باتری‌ها از برنامه‌ای طولانی‌مدت برای عملیاتی پرده برمی‌دارد که ضربه‌ بی‌سابقه‌ای به حزب‌الله وارد کرد و به افزایش احتمال وقوع جنگ منطقه‌ای منجر شد.

طبق گفته منبع لبنانی و شواهدی که در عکس‌ها موجود است، یک ورقه نازک مربع‌شکل با ۶ گرم مواد منفجره پلاستیکی پنتا اریتریتول تترا نیترات (PETN) بین دو سلول باتری مستطیلی فشرده شده بود.

فضای باقی‌مانده بین سلول‌های باتری در عکس‌ها دیده نمی‌شد، اما طبق گفته منبع، نواری از مواد بسیار قابل‌اشتعال در آن قرار داشت. این ساختار سه‌لایه در یک پوشش پلاستیکی مشکی قرار داشت و در یک محفظه فلزی به اندازه یک جعبه کبریت قرار داده شده بود.

این ساختار از آن جهت غیرمعمول بود که به انواع استاندارد که به استوانه فلزی متکی‌اند، شباهتی نداشت.

بدون هیچ بخش فلزی، موادی که برای انفجار استفاده می‌شدند، یک مزیت داشتند و آن نیز این بود که مانند مواد منفجره پلاستیکی، توسط اشعه ایکس شناسایی نمی‌شدند.

حزب‌الله لبنان، پس از دریافت پیجرها در ماه فوریه برای بررسی احتمال وجود مواد منفجره، آن‌ها را از طریق اسکنرهای امنیتی فرودگاه بازرسی کردند اما آلارم و چیز مشکوکی در آن‌ها دیده نشد.

احتمالا این دستگاه‌ها به گونه‌ای طراحی شده بودند که جرقه‌ای در داخل باتری ایجاد کنند، که برای روشن کردن مواد منفجره کافی بود و باعث انفجار ورقه پنتا اریتریتول تترا نیترات می‌شد.

طبق گفته دو کارشناس، چون مواد منفجره و پوشش آن تقریبا یک‌سوم حجم را اشغال کرده بودند، بسته باتری تنها مقدار کمی از قدرت را که با وزن ۳۵ گرمی آن مطابقت داشت، در خود جای داده بود.

در مقطعی، حزب‌الله متوجه شد که باتری‌ها سریع‌تر از حد انتظار تخلیه می‌شوند، اما این مسئله نگرانی‌های امنیتی جدی ایجاد نکرد؛ بنابراین این گروه همچنان پیجرها را چند ساعت قبل از عملیات در اختیار اعضایش می‌گذاشت.

از بیرون، منبع تغذیه پیجر شبیه یک بسته باتری لیتیوم-یونی استاندارد بود که در هزاران وسیله الکترونیکی مصرفی دیگر نیز استفاده می‌شود، اما مشکل این باتری این بود که خود پیجر، در بازار وجود نداشت؛ بنابراین عوامل اسرائیلی داستانی جعلی برای آن ساختند.

یک افسر اطلاعاتی سابق اسرائیل که در عملیات پیجر دخالتی نداشت، به رویترز گفت: «حزب‌الله پروسه‌های دقیق خرید دارد تا چیزی که می‌خرند را بررسی کند. اگر آن‌ها جستجو کنند، باید چیزی پیدا کنند. پیدا نکردن چیزی خوب نیست.»

برای پیجرها، عوامل اسرائیلی، حزب‌الله را با فروش مدلی سفارشی به نام  ای‌آر-۹۲۴، تحت یک برند مشهور تایوانی به نام گلد آپولو (Gold Apollo) فریب دادند.

رئیس این شرکت به خبرنگاران گفت که حدود سه سال قبل، یکی از کارمندان سابقش به او مراجعه کردند تا درباره مجوز طرحی صحبت کنند.

او به آن‌ها اجازه داد تا محصولات خود را طراحی کرده و تحت برند گلد آپولو که به طور گسترده توزیع می‌شود، به بازار عرضه کنند. رئیس شرکت گفت که زمانی که  ای‌آر-۹۲۴ را دید، تحت تاثیر قرار نگرفت، اما همچنان عکس‌ها و توضیحاتی از این محصول را به وب‌سایت شرکت خود اضافه کرد و به آن فرصت دیده شدن و اعتبار داد؛ با این حال، از طریق وب‌سایت او، امکان خرید مستقیم محصول وجود نداشت.

او گفت که هیچ اطلاعی از قابلیت‌های کشنده پیجرها یا عملیات گسترده‌تر برای حمله به حزب‌الله نداشته است و شرکت خود را قربانی این نقشه توصیف کرد.

در سپتامبر ۲۰۲۳، صفحات وب و تصاویری که  ای‌آر-۹۲۴ و باتری آن را نشان می‌دادند، به وب‌سایت apollosystemshk.com اضافه شدند. این وب‌سایت ادعا کرد که مجوز توزیع محصولات گلد آپولو و همچنین پیجر مقاوم و منبع تغذیه حجیم آن را دارد. طبق بررسی سوابق اینترنتی از سوی رویترز، این اطلاعات منتشر شده است.

این وب‌سایت آدرسی در هنگ‌کنگ برای شرکتی به نام آپولو سیستم اچ کی (Apollo Systems HK) ارائه داده بود. اما شرکتی با این نام در آن آدرس یا در سوابق شرکتی هنگ‌کنگ وجود ندارد.

با این حال، این وب‌سایت توسط وو، زن تاجری تایوانی، در صفحه فیس‌بوک او و همچنین در سوابق عمومی ثبت شرکت‌ها ذکر شده بود، زمانی که او اوایل سال جاری شرکتی به نام آپولو سیستم (ApolloSystems) را در تایپه ثبت کرد.

روز هفدهم سپتامبر، هزاران پیجر به طور هم‌زمان در حومه جنوبی بیروت و دیگر مناطق تحت کنترل حزب‌الله منفجر شدند.

بسیاری از قربانیانی که به بیمارستان منتقل شدند، از جمله شاهدان رویترز، دچار آسیب‌های چشمی، قطع انگشتان قطع یا سوراخ‌های بزرگ در شکم شدند که نشان‌دهنده نزدیکی آن‌ها به دستگاه‌ها در لحظه انفجار است.

دو منبع امنیتی غربی گفتند که سازمان اطلاعات اسرائیل (موساد) حملات پیجر را هدایت کرده است. رویترز نتوانست مشخص کند که این دستگاه‌ها کجا ساخته شده‌اند. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو که بر موساد نظارت دارد نیز به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد اما یک روز پس از انفجار پیجرها، یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیل، نتایج «بسیار چشمگیر» عملکرد موساد را تحسین کرد که نوعی تایید ضمنی نقش اسرائیل در این عملیات بود.