با گذشت نزدیک به دو هفته از درگیری فرقه‌ای در منطقه کرم در ایالت خیبرپختون‌خوا در شمال‌غربی پاکستان، تبادل آتش میان طرف‌های متخاصم همچنان جریان دارد و شمار کشته شدگان دست‌کم به ۱۳۳ نفر رسیده است. این درگیری، پنج‌شنبه، اول آذر و در پی حمله مردان مسلح به یک کاروان شیعیان که بیش از ۴۰ کشته برجای گذاشت آغاز شد و در سه روز نخست درگیری، ۸۲ نفر کشته و ۱۵۶ نفر زخمی شدند.

رویترز در گزارشی نوشت که آتش‌بس که اوایل هفته گذشته با پادرمیانی هیئتی از جانب دولت پاکستان به دست آمده بود توسط طرف‌های درگیر نقض شد و تلاش‌ها برای میانجی میان دو طرف نتیجه‌ای در پی نداشته است.

وجد حسین، یکی از مقامات محلی در کرم گفت که ۱۳۳ نفر در درگیری‌های ۱۰ روز گذشته کشته شده‌اند. حسین افزود: «اداره شهرستان و دیگر مقامات مربوطه تلاش‌هایی را برای توقف جنگ بین دو جامعه آغاز کرده‌اند، اما هنوز پیشرفتی حاصل نشده است.»

براساس توافقی که اوایل هفته گذشته صورت گرفت، قرار شد دو طرف برای یک هفته حمله به یکدیگر را متوقف کنند و در این مدت اجساد کشته شدگان از طرف‌های درگیری به خانواده‌ها تحویل داده شود. همچنین توافق شد که افراد ناپدید شده، ربوده شده و به گروگان گرفته شده آزاد شوند و برای حل بنیادین تنش‌ها مذاکره شود.

قندیل عباس، استاد دانشگاه قائد اعظم اسلام‌آباد، روز دوشنبه پنجم آذر، به ایندیپندنت فارسی گفت شیعیان که بیشترین جمعیت ساکن در کرم را تشکیل می‌دهند، در ۴۰ سال اخیر بارها با اعضای جامعه سنی ساکن در این منطقه بر سر مسائل مختلف از جمله زمین درگیر شده‌اند. قندیل عباس افزود که بخشی دیگری از درگیری‌ها بر سر کنترل نواحی مرزی کرم با افغانستان است که گروه‌های تندرو جهادی از این مسیرها برای تردد میان افغانستان و پاکستان استفاده می‌کنند.

عباس افزود که درگیری فرقه‌ای و تنش مذهبی میان شیعیان و سنی‌ها ریشه‌دار نیست، اما مسائل دیگر از جمله دعوا بر سر مالکیت هزاران جریب زمین و کنترل نواحی مرزی به این درگیری‌ها منجر شده است.

رسانه پاکستانی دان نیوز در مطلبی که روز دوشنبه منتشر کرد گفت پس از شدت گرفتن درگیری‌ها میان شیعیان و اهل سنت در کرم، دسترسی جمعیت ۸۰۰ هزار نفری این شهرستان به نیازهای ابتدایی کاهش یافته است. در دو هفته اخیر و در جریان اوج درگیری‌ها میان طرف‌های متخاصم، راه‌های ورودی به این منطقه مسدود شدند و بازارهای محلی نیز به شدت آسیب دیدند.

درگیری میان شیعیان و اهل سنت اوایل سپتامبر و بر سر زمین آغاز شد. این درگیری‌ها در ماه‌های سپتامبر و اکتبر دستکم ۴۵ کشته برجای گذاشت و مسیرهای ورودی به کرم برای شیعیان مسدود شدند. دان نیوز نوشت که شیعیان ساکن کرم پس از آغاز دوباره این درگیری‌ها بدون کاروان محافظتی نیروهای پلیس نمی‌توانند از کرم خارج شوند. کاروان شیعیان که در ۳۰ آبان در مسیر کرم-پیشاور هدف کمین مردان مسلح قرار گرفتند توسط گروهی از نیروهای پلیس محافظت می‌شد، اما هنگام حمله، پلیس نتوانست کاری کند و این حمله منجر به کشته شدن بیش از ۴۰ نفر شد.

دان نیوز افزود: «حمله‌های اخیر در مسیر کاروان‌ها و خودروهای حامل شیعیان در نزدیکی روستاهای سنی نشین، امیدواری به برقراری امنیت در مسیرهای منتهی به کرم را بر باد داده و جامعه را در ناامیدی قرار داده است.»

با این حال مسدود شدن راه‌های منتهی به مرکز کرم از ترس تکرار کمین مسلحانه، ساکنان این شهرستان را با چالش‌های متعددی از جمله کمبود امکانات بهداشتی جهت معالجه و درمان زخمی‌های جنگ مواجه کرده است.

رویترز به نقل از علی امین خان گنداپور، وزیر ارشد ایالت خیبرپختون‌خوا نوشت که نیروهای امنیتی در مرکز کرم مستقر شده‌اند و تا زمان برقراری امنیت در آنجا خواهند ماند. گنداپور روز شنبه گذشته با حضور در یک تجمعی از بزرگان قبایل که برای پایان دادن به درگیری برگزار شده بود حضور یافت و گفت: «هرکس که سلاح به دست بگیرد به عنوان تروریست با او رفتار خواهد شد.» گنداپور هشدار داد که نیروهای امنیتی پاکستان با افراد مسلح از هر جناح و گروهی که باشد مانند تروریست‌ها برخورد خواهد کرد.

با این حال مسئولان ایالت خیبرپختون‌خوا نگفته‌اند که مسیرهای منتهی به کرم چه زمانی باز خواهند شد. دکتر سید میرحسن، از بیمارستان منطقه پاراچنار به رویترز گفت: «تیم پزشکی ما به دلیل چالش‌هایی که در ارجاع بیماران به بیمارستان‌های بزرگ‌تر در پیشاور و جاهای دیگر وجود دارد، شبانه‌روز برای انجام جراحی‌ها کار می‌کنند.»

این پزشک افزود که آنها در حال حاضر حدود ۱۰۰ بیمار زخمی را مداوا می‌کنند و ۵۰ جسد را در جریان خشونت‌های یک هفته و نیم اخیر دریافت کرده‌اند.

درگیری‌ها میان طرف‌های متخاصم در کرم در حالی ادامه دارد که حکومت شهباز شریف با موجی از حمله‌های مرگبار گروه‌های شبه‌نظامی فعال در این کشور مواجه است. تحریک طالبان پاکستان، ارتش آزادیبخش بلوچستان و داعش خراسان که در دو ایالت بلوچستان و خیبرپختون‌خوا فعالیت می‌کنند در سه سال اخیر حمله‌های خود را به نیروهای امینتی پاکستان افزایش داده‌اند. علاوه بر تهدید این گروه‌ها، حزب تحریک انصاف به رهبری عمران خان نیز در هفته گذشته تظاهرات بزرگی را در حومه اسلام‌آباد برگزار کرد که منجر به خشونت‌های گسترده میان معترضان و نیروهای امنیتی شد.