منابع محلی در ولایت پنجشیر به ایندیپندنت فارسی گفتند که ریاست امر به معروف و نهی از منکر طالبان، پخش تصویر و ویدیو زنده‌جان‌ها (موجودات زنده) را در رسانه‌ها و حتی رسانه‌های اجتماعی ممنوع کرده است.  

این منابع افزودند که این دستور از اواخر هفته گذشته اجرایی شده و ریاست امر به معروف و نهی از منکر در پنجشیر به خبرنگاران هشدار داده است که این قانون را نادیده نگیرند. 

 یکی از ساکنان پنجشیر به ایندیپندنت فارسی گفت که ماموران امر به معروف طالبان به کارمندان دولتی، به‌ویژه خبرنگاران، هشدار داده‌اند که هرگونه سرپیچی از این دستور پیامدهای سنگینی دارد.  

او افزود: «ما مجبوریم دستورات طالبان را اجرا کنیم. هرکسی که این قوانین را رعایت نکند، بازداشت، شکنجه و حتی زندانی می‌شود. کار خبرنگاری در پنجشیر بسیار دشوار شده است. نیروهای امنیتی طالبان، به‌ویژه ماموران استخبارات، به‌طور مداوم گوشی‌های همراه افراد را بررسی می‌کنند، به‌خصوص گوشی خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ها را.»  

از چهار روز پیش به این‌سو، کانال یوتیوب تلویزیون ملی تحت حاکمیت طالبان در پنجشیر هم گزارش‌های خبری را به‌شکل نوار صوتی منتشر می‌کند. 

در حالی ممنوعیت پخش عکس و ویدیو در پنجشیر به اجرا درآمده که به روایت برخی از باشندگان (ساکنان) پنجشیر، بیش از یک سال است که استفاده از گوشی‌های هوشمند در این استان ممنوع شده است.   

محمدعلی (نام مستعار)، یکی از ساکنان پنجشیر، به ایندیپندنت فارسی گفت: «حتی فروشگاه‌های موبایل اجازه ندارند گوشی‌های هوشمند بفروشند. در ویترین مغازه‌ها فقط گوشی‌های ساده و بدون دوربین دیده می‌شود. اگر طالبان در ایست‌های بازرسی گوشی هوشمند پیدا کنند آن را ضبط می‌کنند و هرگز به صاحبش بازنمی‌گردانند.»  

ممنوعیت استفاده از گوشی‌های هوشمند در پنجشیر در حالی اجرا می‌شود که طی سه سال گذشته ویدیوها و تصاویری منتشر شده است که موارد گسترده نقض حقوق شهروندی و سرکوب افراد را نشان می‌دهد.  

ناظران مسائل امنیتی معتقدند که طالبان با اعمال این محدودیت‌ها می‌کوشند مانع ثبت و انتشار شواهد سرکوب، نقض حقوق بشر و فضای اختناق در پنجشیر شوند. 

به گفته برخی منابع محلی، طالبان تاکنون تعداد زیادی از ساکنان پنجشیر را به اتهام همکاری با گروه‌های مخالف و حمایت از آن‌ها بازداشت کرده‌اند. با این حال، طالبان، به دلیل حساسیت بالای این موضوع، آمار دقیق بازداشت‌شدگان را اعلام نمی‌کنند. 

ساکنان پنجشیر نگرانی‌شان از حضور گسترده نیروهای طالبان در این ولایت و ایجاد پاسگاه‌ها و قرارگاه‌های نظامی متعدد را بارها اعلام کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند طالبان به هرکسی مظنون شوند، او را بازداشت می‌کنند. نیروهای طالبان کنترل شدیدی بر ورودی‌های پنجشیر دارند و از هر فرد مشکوک انگشت‌نگاری و سابقه او را بررسی می‌کنند و تنها پس از تایید هویت به آن‌ها اجازه ورود می‌دهند.  

مرکز خبرنگاران افغانستان پیش‌تر در واکنش به این محدودیت‌ها اعلام کرده بود که ممنوعیت پخش تصویر و ویدیو از زنده‌جان‌ها کار خبرنگاران و رسانه‌ها را دشوارتر خواهد کرد. این مرکز هشدار داده بود که اجرای این دستور سبب می‌شود ماموران وزارت امر به معروف و نهی از منکر بیش از پیش در امور رسانه‌ها دخالت کنند.  

طالبان این قانون را تدریجا در مهرماه سال جاری در سراسر افغانستان اعمال کردند. این ممنوعیت‌ها یادآور دوران نخست حاکمیت طالبان در دهه ۹۰ میلادی است، زمانی که عکس‌برداری و فیلم‌برداری ممنوع و تلویزیون ملی تعطیل شده بود. 

طالبان از زمان بازگشت به قدرت در اوت ۲۰۲۱، به‌تدریج محدودیت‌های شدیدی را بر حقوق شهروندی اعمال کرده‌اند. بسیاری از ناظران و فعالان حقوق بشر نگران‌اند که این اقدامات نشان‌دهنده بازگشت به فضای اختناق‌آمیز دوران نخست حاکمیت طالبان باشد.