تپههای باستانی کهریزک که پیشینهای سه هزار ساله دارند، با وجود ثبت در فهرست میراث ملی ایران، در اسناد طرح تفصیلی و جامع شهری حذف شدهاند و عرصه و حریم این تپهها نیز بدون توجه به ارزش و اهمیت تاریخی آن، بهطور گسترده تخریب و تفکیک شده و به فروش رسیده است.
این خبر را قدیر افروند، مدیر پایگاه ملی ری، اعلام کرد و گفت که محوطه باستانی کهریزک اکنون به محل تخلیه نخاله و زباله تبدیل شده و دخلوتصرفهای گستردهای در آن صورت گرفته است.
در بخشی از آن هم شهرک اداری ساخته شده و یک شرکت راهسازی ماشینآلات سنگینش را در این محوطه قرار داده است. روی این تپهها حتی ساختمان هم احداث شده است و ساختوسازهای جدید و گودبرداریهای گسترده در لبه غربی این محوطه ادامه دارد.
تعرض به عرصه و حریم تپههای باستانی کهریزک در حالی ادامه دارد که این محوطه یکی از مهمترین گورستانهای هزاره اول پیش از میلاد به شمار میرود و یافتههای باستانشناسی نشاندهنده قدمت تاریخی و ارزش بالای آن است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مدیر پایگاه ملی ری به خبرگزاری ایسنا گفت که از سال گذشته درباره نابودی این تپهها هشدار داده و به مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران هم نامه ارسال کرده تا برای جلوگیری از گسترش تخریبها اقدام قضایی صورت گیرد، اما هیچ اقدامی انجام نشده است. پس از آن هم به فرماندار ری نامه ارسال و درخواست جلسه فوری کرده، اما پاسخی دریافت نکرده است.
او در نامهای محرمانه به فرماندار ری هم درباره دخلوتصرفهای گسترده در کهریزک و تهدید اموال ملی هشدار داده و برای بررسی وضعیت این تپهها تقاضای جلسه فوری کرده، اما همچنان در این زمینه هیچ اقدامی انجام نشده است.
این باستانشناس با بیان اینکه طی چهار دهه گذشته تپههای کهریزک عامدانه از اسناد رسمی معماری و شهرسازی حذف شدهاند، این سوال را مطرح کرد که «چگونه ممکن است شهرداری از وجود این اثر ملی بیاطلاع باشد و چرا میراث فرهنگی در استعلامها به آن اشارهای نکرده است؟»
به باور مدیر پایگاه ملی ری، محال است که قبل از اجرای پروژههای عمرانی، در مورد وضعیت این تپهها استعلام نشده باشد، اما با این حال، به این اثر ملی هیچ اشارهای نشده است.
افروند با تاکید بر اینکه شهر کهریزک تاریخ و فرهنگ غنی دارد، گفت که بهرغم اهمیت تاریخی، در تابلوهای شهری هیچ نشانهای از قدمت آن مشاهده نمیشود. او تاکید کرد برای نجات تپههای باستانی کهریزک و جلوگیری از گودبرداریهای جدید باید اقدام فوری صورت گیرد و از طریق مراجع قضایی پیگیری شود تا این محوطه ارزشمند از تخریب کامل نجات یابد.
پیشینه تپههای کهریزک بر اساس یافتههای باستانشناسی، به هزاره اول پیش از میلاد میرسد. این تپهها در سال ۱۳۶۵ و در نتیجه کاوشهای باستانشناسی سیفالله کامبخشفرد که تپههای قیطریه را نیز کاوش کرده بود، در فهرست میراث ملی ایران ثبت شدند.
از این محوطه شواهد مهمی از جمله سفال خاکستری و کورههای سفالپزی بهدست آمده است، اما در طرح تفصیلی و جامع شهر کهریزک که در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۸ تصویب و ابلاغ شد، هیچ اثری از این تپههای باستانی وجود ندارد.
بر مبنای گزارشهای میدانی نیز عرصه و حریم این تپهها طی سالهای اخیر بهطور گسترده تخریب و در آن ساختوساز شده است.
مدیر پایگاه ملی ری، اوایل بهمنماه نیز خبر داد که شهرداری منطقه ۲۰ تهران با ادعای احداث «پارک گردشگری بام ری»، به تخریب گسترده محوطههای تاریخی منطقه از جمله محوطههای ارزشمند «کوه نقارهخانه» و «گورستان تاریخی زیرین» کمر بسته است. پیگیریها و اقدامهای مکرر این پایگاه برای توقف پروژه هم بینتیجه مانده است و شهرداری همچنان بر اجرای پروژه «پارک گردشگری بام ری» اصرار دارد.
افروند از تخلفاتی دیگر مانند ریختن روزانه صدها کامیون خاک روی محوطه تاریخی و دیوارکشی بتنی گورستان تاریخی زیرین بدون مجوز میراث فرهنگی هم خبر داد. به گفته او، این اقدامها به محو تدریجی یکی از بزرگترین محوطههای تاریخی شهر ری منجر شده است.
اسنادی که خبرگزاری ایسنا منتشر کرد، نشان میدهد که مدیرکل حفظ و احیای بناها و محوطههای تاریخی میراث فرهنگی در نامهای به معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، بر لزوم استعلام از میراث فرهنگی و مطالعات پیش از هر اقدام اجرایی تاکید و درخواست کرده است کلیه عملیات اجرایی در محدوده عرصه و حریم اثر تاریخی بلافاصله متوقف و هرگونه مداخله برچیده شود. با این حال، شهرداری ری نهتنها این درخواستها را نادیده گرفته، بلکه به اقدامهایش ادامه داده است.