دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، بار دیگر در سخنرانیاش در همایش بزرگ محافظهکاران آمریکا (سیپک)، بر بازپسگیری تسلیحات آمریکایی از طالبان تاکید کرد و گفت با دیدن رژههای نظامی طالبان با سلاحها آمریکایی خشمگین میشود. او گفت: «آنها [طالبان] هر سال یک رژه نظامی برگزار میکنند و با تجهیزات ما در خیابانها رژه میروند. وقتی این صحنه را میبینم، خشمگین میشوم. واقعا خشمگین میشوم.»
ترامپ گفت ایالات متحده هرسال بین دو میلیارد تا دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار به افغانستان کمک مالی میکند، در حالیکه خود ایالات متحده به کمک نیاز دارد. ترامپ با تاکید بر اینکه مسئله کمک به افغانستان را بررسی میکند، گفت: «مشکلی نیست اگر قرار است این پول را به آنها بدهیم، اما در مقابل میخواهم تجهیزات نظامی را از آنها پس بگیرم.»
رئیسجمهوری آمریکا تاکید کرد که طالبان تسلیحات آمریکایی را میفروشند. او از یک عضو کابینهاش خواست که این مسئله را بررسی کند و راهحلی برای بازپسگیری تسلیحات پیدا کند. هرچند او پیش از این نیز درمورد بازپسگیری تسلیحات آمریکایی از طالبان سخن گفته بود، اما این بار با لحن تندی تاکید کرد که میخواهد این تسلیحات پس بگیرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ترامپ درمورد کیفیت و جدید بودن این تسلیحات نیز سخن گفت و افزود که بخشی از این تجهیزات «کاملا جدیدند و تازه از جعبه بیرون آمدهاند.» رئیسجمهوری ایالات متحده افزود: «آنها تانک، کامیون، سلاحها و عینکهای دید در شب دارند، عینکهایی که از نظر کیفیت حتی بهتر از آن چیزی است که ما در اختیار داریم.»
پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و فروپاشی سریع دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، بخشی از تسلیحات نیروهای آمریکایی و کل تجهیزات ارتش و نهادهای امنیتی دولت پیشین افغانستان به دست طالبان افتاد.
پنتاگون، وزارت دفاع ایالات متحده، در آوریل ۲۰۲۲، در گزارشی ارزش این مجموعه تسلیحات را هفت میلیارد و ۱۲۰میلیون دلار تخمین زد، اما دونالد ترامپ بارها تاکید کرده است که ارزش این تسلیحات دهها میلیارد دلار است.
پنتاگون همچنین گفت که از سال ۲۰۰۵ تا اوت ۲۰۲۱، ایالات متحده درمجموع به ارزش ۱۸ میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار تجهیزات نظامی به دولت پیشین افغانستان کمک کرده است که بخشی از آن در جریان این سالها فرسوده و از چرخه استفاده خارج شده است و بخشی از آن همچنان قابل استفادهاند.
ترامپ با تاکید بر اینکه حجم کمکهای آمریکا به افغانستان و تجهیزاتی که در آنجا رها شده، «سرسامآور و به ارزش میلیاردها دلار است» است گفت: «نمیتوانم باور کنم که چنین اتفاقی رخ داده است.»
هرچند توافقنامه صلح دوحه میان طالبان و دولت آمریکا در فوریه ۲۰۲۰ و در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ امضا شد، اما خروج از افغانستان در دولت بایدن اتفاق افتاد. ترامپ پیش از این بارها از دولت بایدن بابت ناتوانی در روند خروج از افغانستان، کشته شدن ۱۲ تن از نیروهای آمریکایی در فرودگاه کابل، باقی گذاشتن تسلیحات آمریکایی و رها شدن شهروندان و متحدان آمریکا انتقاد کرده است.
با این حال، بحث بازپسگیری تسلیحات آمریکایی از طالبان از نظر بسیاری از کارشناسان اقدامی تقریبا ناممکن است. بسمالله تابان، افسر ارشد وزارت کشور دولت پیشین افغانستان، میگوید به دلیل اینکه طالبان بخشی از تسلیحات آمریکایی را به دیگر گروههای شبهنظامی فعال در کشورهای همسایه فروختهاند، بازپسگیری آنها دشوار و حتی ناممکن است.
تابان در گفتوگو با پادکست ایندیپندنت فارسی گفت که بخشی از کمکهای نظامی آمریکا به دولت پیشین افغانستان جزو بیتالمال افغانستان تلقی میشود، چون این کمکها به نیروهای امنیتی دولت جمهوری افغانستان ارائه شده بود و با فروپاشی دولت به دست طالبان افتاد. به گفته تابان، از سال ۲۰۱۴ که روند مسئولیت امنیتی از نیروهای ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا به نیروهای امنیتی دولت پیشین افغانستان منتقل شد، نیروهای خارجی بخشی از تجهیزات را با خود از افغانستان خارج کردند، اما تجهیزاتی که به نیروهای امنیتی افغانستان ارائه شده بود، در دست این نیروها باقی ماند.
بسمالله تابان، کارشناس امور امنیتی در گفتگو با ایندیپندنت فارسی گفت که سلاحهای آمریکایی رهاشده در افغانستان بهواسطه اعضای طالبان بهشکل سازمانیافته در اختیار بازار سیاه و گروههای همکار این گروه قرار داده شده است. به گفته او این امر سبب شده است که روند بازپسگیری این سلاحها… pic.twitter.com/Ru0L1d1nsK
— independentpersian (@indypersian) February 13, 2025
تابان افزود بخشی از تجهیزات نظامی که آمریکا به دولت پیشین افغانستان داده بود و با فروپاشی دولت به دست طالبان افتاد، در هفتههای نخست فروپاشی به دست شماری از فرماندهان طالبان در بازار غیرقانونی فروخته شد و اکنون در کشورهای مختلف پراکنده است.
تابان گفت: «در بازارهای اسلحه در مناطق قبایلی پاکستان، انواع مختلفی از سلاحهای نیروهای امنیتی دولت پیشین افغانستان، ساخت کشورهای عضو ناتو، قابل دسترس است و خرید و فروش میشوند.»
تابان درمورد امکان بازپسگیری سلاحهای آمریکایی رهاشده در افغانستان گفت: «این کار دشوار، هزینهبر و زمانبر است، چون سلاحها در کشورهای مختلف و میان گروههای شبهنظامی پراکندهاند.» او افزود که برخورداری طالبان و دیگر گروهها از این سلاحها ظرفیت این گروهها را برای خرابکاری افزایش میدهد. این افسر ارشد وزارت کشور دولت پیشین افغانستان گفت که پس از فروپاشی دولت پیشین افغانستان و به سبب افتادن سلاحهای آمریکایی به دست گروههایی مانند جیشالعدل، تحریک طالبان پاکستان و جنبش آزادیبخش بلوچستان، توانایی این گروهها در راهاندازی حملههای مرگبار بهمراتب در مقایسه با سالهای پیش افزایش یافت و این نشان میدهد که همه گروههای شبهنظامی فعال در منطقه به سلاحهای آمریکایی رهاشده در افغانستان دسترسی دارند.