دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در یک تغییر اساسی در زمینه سیاستخارجی، به ملاعبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر و فرد دوم شورشیان طالبان تلفن کرده و درباره توافق صلح دوجانبه گفتگو کرده است.
«موافقتنامه آوردن صلح به افغانستان» بین آمریکا و طالبان شبنه ۲۹ فوریه در قطر، بین ملابرادر و زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه دولت آمریکا برای صلح افغانستان در برابر چشم جهانیان امضا شد.
طالبان با انتشار عکسی از جریان این گفتگو که نشان میدهد امیر خان متقی، عبدالسلام حنفی، سهیل شاهین و یک نماینده دیگر گروه طالبان و البته زلمی خلیلزاد در کنار ملابرادر نشستهاند، میگوید این تماس تلفنی ۳۵ دقیقه طول کشیده است.
از زمان توافق صلح آمریکا و طالبان هیچ تماس بین دونالد ترامپ و همتای افغان او اشرف غنی یا عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت افغانستان صورت نگرفته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سهیل شاهین، سخنگوی طالبان در قطر میگوید، دونالد ترامپ به ملابرادر گفت: «خوشحالم که با شما صحبت میکنم. شما مردم قوی هستید و کشور بسیار خوبی دارید و من میدانم که شما برای خاک خود میجنگید. ما ۱۹ سال آنجا بودیم و این مدت طولانی است. حالا خروج نیروهای خارجی از افغانستان به نفع همه است.»
آقای شاهین میگوید ملابرادر در پاسخ به ترامپ گفت:« اگر ایالات متحده آمریکا به توافقنامه امضا شده با ما عمل بکند، در آینده روابط مثبت دو جانبه خواهیم داشت.»
ملابرادر به ترامپ همچنین گفت:«شما در خروج نیروهای خارجی از افغانستان و برای روابط مثبت در آینده با قاطعیت کار کنید و به کسی اجازه ندهید که پای شما را در این جنگ طولانی دخیل نگهدارد. استقلال کشور و ایجاد حکومت دلخواه حق مسلم افغانها است».
ترامپ به گفته سخنگوی طالبان به رهبری این گروه گفته است: «وزیر امور خارجه من به زودی با کابل حرف میزند تا موانع در برابر مذاکرات بین الافغانی برداشته شود.»
دقایقی پس از انتشار این خبر دونالد ترامپ در مقابل دوربین رسانهها در آمریکا با تایید گفتگوی تلفنی با ملابرادر گفت: «من امروز با رهبر طالبان گفتگو کردم. گفتگوی خوبی داشتیم. توافق کردیم که خشونتی صورت نگیرد. خشونت نمیخواهیم. و میبینیم چه اتفاقی میافتد. در واقع گفتگوی خیلی خوبی داشتیم با رهبر طالبان.»
یک مانع اصلی بر سر راه شروع مذاکرات بین الافغانی، آزادی ۵۰۰۰ زندانی طالبان است که در کنترل دولت افغانستان است.
اشرف غنی، رئیس جمهوری کشور با رد تقاضای آمریکا گفته است که آزادی هزاران زندانی طالبان بدون دریافت ضمانت های لازم برای آتش بس غیرمنطقی است و از نظر عملی قابل اجرا نمیباشد.
آمریکا و طالبان در سندی که امضا شده توافق کردهاند که برای آزادی این ۵۰۰۰ زندانی طالبان در بدل ۱۰۰۰ زندانی نیروهای امنیتی افغانستان تا دهم ماه مارس با تمام طرفها فورا کار کنند.
زندانیان طالبان که تعدادشان به کمتر از ۱۵ هزار در زندانهای دولت افغانستان میرسد، کارت برنده اشرف غنی در هر نوع مذاکرات آتی با شورشیان طالبان است.
مخالفت دولت افغانستان با آزادی گروهی زندانیان طالبان به از سرگیری حملات شورشیان در پایان هفته پایان انجامید و جنگجویان طالبان در دست کم ۱۷ ولایت به مواضع نیروهای دولتی حمله کردند.
هرچند کابل هیاتی برای مذاکره با نمایندگان طالبان به قطر فرستاد تا نخستین تماسهای رسمی بین دو طرف ایجاد شود، اما طالبان میگوید که دو هیات تنها درباره تبادله زندانیان مذاکره خواهند کرد و هر نوع مذاکره دیگر به شروع «مذاکرات بین الافغانی» معطوف خواهد بود.
در موافقتنامه چهار صفحهای آمریکا و طالبان، گام مهم دیگر برای برقراری آتش بس جامع و دائم، شروع مذاکرات بین الافغانی است.
آمریکا تا اینجا توانسته است دو کار کند: یکی طالبان را به شروع مذاکرات بین الافغانی متعهد کند و دوم آتش بس جامع و دائم را از موضوعات مورد بحث در این مذاکرات قرار دهد.
آمریکا انتظار دارد این تیم مذاکره کننده از هر طرف دارای ۱۵ نفر، شامل تمام افراد تصمیم گیرنده باشد تا پس از مذاکرات فشرده، در یکی از کشورهای اروپایی بر سر نقش راه آینده سیاسی افغانستان به توافق برسند. مقامهای نروژی در دیدار با مقامهای افغان از آمادگی کشورشان برای میزبانی از مذاکرات بین الافغانی خبر دادهاند.
آقای خلیلزاد که معمار توافق صلح آمریکا با طالبان است به خبرنگاران در کابل گفته است که انتظار دارد مذاکرات بین الافغانی ظرف چند ماه به نتیجه برسد تا حکومت پس از صلح در کابل تشکیل شود.
جدول زمانی خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان چهارده ماهه است و به نظر میرسد تا آن زمان آمریکا میخواهد مذاکرات بین الافغانی نهایی و حکومتی مورد توافق طرفهای درگیر در کابل ایجاد شود.
اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان که در انتخابات اخیر ریاست جمهوری برنده اعلام شده است، میگوید منبع مشروعیت نظام از آرای مردم بر میآید و هیات مذاکره کننده اختیار تصمیمگیری درباره آینده دولت را ندارد. او در جلسهای اخیر با خبرنگاران گفت، این هیات فنی خواهد بود و برای بررسی موضوعات مذاکره با طالبان دیدار و گفتگو خواهد کرد و این تنها پارلمان یا لویه جرگه افغانستان خواهد بود که درباره نظام تصمیم گیری خواهد کرد.
افغانستان تاکنون نخواسته یا نتوانسته هیات مذاکره کننده فراگیرش را برای دیدار مستقیم با طالبان معرفی کند.
به نظر میرسد پس از گفتگوی تلفنی ترامپ با برادر، فشار آمریکا بر آزادی زندانیان طالبان و تشکیل هرچه سریعتر هیات مذاکره کننده افغانستان افزایش خواهد یافت. اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان که با دهلیزهای سیاسی واشینگتن آشنا است، در یک دوراهی قرار گرفته است.
او باید از اراده مردمی که در شرایط سختی پای صندوقهای رای رفتند و به او یا عبدالله عبدالله، رقیبش در انتخابات ریاست جمهوری رای دادند پاسبانی کند. از سوی دیگر، نباید تا آنجا پیش برود که آمریکا را بیش از پیش به سمت طالبان براند.
به ویژه که در منطقه نگاههای زیادی در انتظار بازگشت قدرتمندانه طالبان است.
رحمان ملک، وزیر داخله پیشین پاکستان ساعتی پس از تماس تلفنی ترامپ و برادر در توئیترش نوشت: «چه تغییری، دونالد ترامپ به رهبر تحت تعقیب طالبان، ملا برادر زنگ زد و در مورد صلح افغانستان صحبت کرد. شاید دکترغنی وسایل خود را جمع کند وبه سراغ تقدیر در انتظار خود برود. طالبان برمیگردند و با عنوان «امارت اسلامی» بر افغانستان حاکم خواهند شد.»