دوشنبه جشنواره فیلم کن مملو از مسائل خانوادگی بود. هم در بخش مسابقه و هم در بخش «نوعی نگاه» فیلمهایی به نمایش در آمد که از طرق مختلف به این موضوع حساس پرداخته بودند. برادران داردن بلژیکی یازدهمین فیلم خود را با نام «احمد جوان» به بخش مسابقه آوردند — داستان پسر نوجوانی که اسیر افراطیگری میشود، موضوعی که بخصوص پس از حملات چند سال اخیر فرانسه و بلژیک موضوعاتی ملموس هستند.
ایرا ساکز، کارگردان آمریکایی، هم در فیلم خود، «فرانکی»، از زاویهای بسیار متفاوت به موضوعی مشابه میپردازد. شخصیت اصلی فیلم بازیگر بازنشسته فرانسوی است که نقش او را ایزابل هوپر بازی میکند. او تصمیم میگیرد آخرین لحظات زندگیاش را کنار خانواده در پرتغال بگذارند. هوپر با لباس سفید پولکدوزی شدهاش روی فرش قرمز درخشید و درخشش را احتمالا میتوان فرای فیلمی که نمایندگی میکرد دانست.
اما در آن سوی دیگر پلههای معروف قصر جشنواره دو فیلم دیگر بودند که تماشاچیان را طوری به وجد آوردند که دست زدنهایشان متوقف نمیشد. «آدم» اولین فیلم مریم توزانی، کارگردان مراکشی، داستان مادر مجرد بیخانمانی است که در خیابانهای کازابلانکا دنبال نشانی از انسانیت میگردد. او میخواهد فرزند خود را دور از خانوادهاش به دنیا بیاورد. در اینجا است که او با آبلا (با بازی لوبنا آزابال) آشنا میشود، زنی که همانقدر نیازمند مادر جوان است که مادر نیازمند اوست. حساسیتی که فیلم در به تصویر کشیدن نوزاد نوپا به خرج داده بینظیر است؛ توزانی با شکوه و ظرافتی بیمانند از حس کندهشدن و از حس مادری.
اما جلوه اصلی امروز «زندگی روزمره یوردیس گوسمائو» ساخته کریم آینوز، کارگردان برزیلی بود. این فیلم داستان دو خواهر است که یک شب خداحافظی میکنند و به خاطر پدرشان از یکدیگر جدا میشوند. حس خواهری ملموس در این فیلم برابر با کیفیت کارگردانی و فیلمنامه استخواندار آن است.
بر خلاف فیلم «پورت اتوریتی» از دنیل لسوویتز که قبلا در باره آن نوشتیم و فیلم «باید بهشت باشد» از ایلیا سلیمان فلسطینی که در روز آخر در بخش مسابقه به نمایش در میآید، این فیلمها هبه صندوق فیلم فرانسه معروف به «سینما دوموند» (سینمای جهان) را دریافت نکردند. باید به یاد داشت که کن فقط جای نمایش فیلم نیست و هر سال بازار داغ خرید و فروش هم دارد. میزگرد دیروز صندوق فیلم فرانسه در مورد سینمای جهان بیشتر متمرکز بر توضیح به فیلمسازان خارجی در این مورد بود که آنها چطور میتوانند فرانسه را در تحقق پروژههایشان دخیل کنند.
موضوعات جنسیتی هم همچنان در حاشیه جشنواره و متن آن مطرح میشوند. امسال شاهد حضور بیسابقه کارگردانان زن در کن بودهایم اما در ضمن کلکتیو «۵۰/۵۰» که میکوشد تا سال ۲۰۲۰ برابری حضور زنان و مردان را محقق کند نیز در سال گذشته به پیشرفتهایی رسیده است. سال گذشته این گروه توافقی را با تییری فرمو، رئیس جشنواره کن، امضا کرد. نمونه ای از آن را در کار ربکا زلووتسکی، کارگردان زن دیدیم که آخرین فیلمش با نام «دختر سهل» را در بخش جنبی «دو هفته با کارگردانان» کن معرفی کرد که برای اولین بار زاهیه دیهار، مدل الجزایری-فرانسوی بازیگری را در آن تجربه کرده است. خانم دیهار به دلیل رابطه اش با فوتبالیستها به مشهورترین کارگر جنسی در فرانسه معروف است. صدای یگانه و رمز و راز رویکرد قدرتمند اما ظریف او جلوه خاصی به «دختر سهل» بخشیده است. باید از خود بپرسیم که نکند دیروز در کن شاهد تولد بریژیت باردوی جدیدی بودیم؟