الیویا پتر
در پی اعتراض یک گروه بومی در پاناما، شرکت «نایک» یکی از مدلهای کفش خود را از بازار خارج و بهخاطر طراحی آن، عذرخواهی کرد. این گروه گفته بود که این شرکت بزرگ تولید لباس ورزشی، از طرح سنتی «مولا» در طراحی خود استفاده کرده است.
کفش مدل ایر فورس وان «پورتوریکو»، جزو طرحهای ویژه «نایک» بود و قرار بود ششم ژوئن (برابر با ۱۶ خردادماه) به فروشگاهها راه یابد.
اما انتشار عکسهایی از این کفش ورزشی چند رنگ در رسانههای اجتماعی خبرساز شد. «نایک» در معرفی این کفشها گفته بود که این طرح متعلق به پورتوریکو است.
@Nike Guys, these are cool sneakers, and I get the reference to the Coquí frog, but this pattern and design are NOT from Puerto Rico!
— Isaac Larrier (@IsaacLarrier) May 16, 2019
It's a design called MOLA, made by the Guna people in Panama and parts of Colombia.
It is a HUGE failure of your research departament. pic.twitter.com/NsgUrRiYAM
یک کاربر توئیتری در این خصوص نوشته است: این کفشهای ورزشی خیلی باحالن، و میفهمم که گفتین که این طرح اشاره به قورباغههای کوکی (که ساکن پورتوریکو هستند) دارد. اما این الگو و طرح مال پورتوریکو نیست! اسمش «مولا» است و مردم قومی به نام گونا در پاناما و بخشهایی از کلمبیا درستش میکنن. دپارتمان تحقیقاتون گاف واقعا بزرگی داده.
انتشار تصاویر این کفشها در فضای مجازی موجب شد تا جامعه گونای پاناما «نایک» را به «سرقت» متهم کند.
گوناها یکی از هفت گروه بومی پاناما هستند. اکثریت مردم گونا در منطقه گونا یالا زندگی میکنند. منطقه مذکور باریکهای در ساحل شرقی پاناما است که به گفته فعالان زیستمحیطی، بهخاطر بالا رفتن سطح آبها در نتیجه گرمایش جهانی، در معرض خطر قرار دارد.
طرح ویژه «مولا» مخصوص این مردم است و در آن، الگوها و چرخشهای هندسی رنگارنگ بهچشم میخورد.
حال گوناها خواهان دریافت غرامت از «نایک» هستند. بلیساریو لوپز، رئیس مردم گونا، روز سهشنبه در نشستی مطبوعاتی در شهر پاناما، «نایک» را متهم کرد که بدون اجازه از این طرح استفاده کرده است.
او به خبرگزاری فرانسه گفت: «آنها باید متوجه باشند که طرح«مولا» که روی کفشهای «نایک» آمده، از آن مردم گونا است».
او در ادامه همچنین افزود که «هزاران» طرح بومی دیگر نیز مرتبا از سوی شرکتهای چندملیتی به «سرقت» میروند.
آرِسیو والیِنت، از وکلای این گروه، طرح مزبور را «بخشی از میراث معنوی مردم گونا» دانست، و گفت که آنان اکنون خواهان دریافت غرامت از «نایک» هستند.
شرکت «نایک» با انتشار بیانیهای اظهار کرده است: «به خاطر اطلاعاتی نادرستی که در خصوص منشاء طرح کفش ایر فورس وان «پورتوریکو»ی ۲۰۱۹ دادیم، پوزش میخواهیم. به همین دلیل، این محصول را از بازار خارج میکنیم».
© The Independent