تصور کنید دختر چهارده سالهای هستید که در راه بازگشت از مدرسه به خانه در قطار نشستهاید که ناگهان یک «عکس آلت جنسی» بر روی صفحه تلفن ظاهر میشود. غافلگیری! شما مورد حمله اینترنتی عورتنمایی قرار گرفتید.
این نوعی از آزار و اذیت است که حتی تا همین چند سال پیش وجود نداشت. اما دنیای به سرعت در حال تکامل دیجیتال آنرا نمایان کرده است و اکنون نوجوانان ما (در کنار تمام چالشهای معمولی که در سن بلوغ وجود دارد)، باید آنرا مدیریت کنند.
عورتنمایی اینترنتی شامل ارسال تصاویر مستهجن ناخواسته از طریق «بلوتوث» یا «اِیر دراپ» به تلفن هوشمند افراد غریبه است.
برعکس عورتنمایی قدیمی، که فرد بزهکار در برابر شما میایستاد، عورتنمایی اینترنتی به طور ناشناس انجام میشود. فرستنده این نوع تصاویر ممکن است در یک مرکز خرید، زمین بازی و یا دیگر اماکن عمومی باشد و تصاویر خود را به تمام افراد حاضر در شعاع سه متری خود ارسال کند. این افراد میتوانند یک نوجوان، یک بزرگسال و یا کودکی سه ساله که تلفن مادرش را در دست دارد باشند. فرد قربانی اطراف خود را به دنبال فرستنده این تصویر جستجو میکند، اما در نهایت این فقط یک بازی حدسی خواهد بود؛ آن فرد میتواند هر شخصی که شما در اطراف خود میبینید باشد.
مانند دیگر آزار و اذیتهای اینترنتی، مثل انتشار پیامهای تهدیدآمیز، عکسها و فیلمهای آنلاین، یا ارسال مکرر پیامهای ناخواسته، هدف آزار و اذیت سایبری تحقیر کردن قربانی و ترویج ترس و وحشت است. ناشناخته بودن این نوع ارتباطها باعث تشدید آن میشود.
دستگاههای دیجیتال به شکل گستردهای بر اینکه ارتباط ما با دیگران چگونه، کجا، چه وقت و چرا باشد، تأثیر گذاشته است. برای مثال، الان تقریباً بسیاری از ما انگار ناچار هستیم که در طول روز حجم زیادی از پیامهای دیجیتال بفرستیم و به همه اعلام کنیم که کجا هستیم و چه میکنیم. ممکن است پیام را برای شریک زندگی، دوست و یا به جهت بروزرسانی موقعیت خود در شبکههای اجتماعی، برای هر فردی که علاقمند باشد بفرستیم، که در نتیجه هر روز بیش از پنجاه پیغام دیجیتال ارسال کردهایم.
بیست سال پیش، این نوع از برقراری ارتباط غیر معمول و تقریباً غیر ممکن بود.
تغییر و تحول مداوم راههای استفاده از تکنولوژی و برقراری ارتباط با هر شخص، در هر زمان و هر مکان، تأثیر بسیار بزرگی بر زندگی والدین و فرزندان آنها، که تلاش میکنند در عصر دیجیتال در یک راه امن و سالم به جلو بروند، گذاشته است.
تا همین اواخر، والدین حتی نمیدانستند که چگونه باید فرزندان خود را برای مواجه درست با عورتنمایی اینترنتی راهنمایی کنند.
بعضی از افراد شناخته شده پیشنهاد میدهند که تنها راه برقراری امنیت در اینترنت برای جوانان ممنوعیت آن است. با این حال چنین پیشنهادهایی، ناممکن و بیفایده است و بر پایه تفکرات منسوخ بنا شده است. این اسب لجام گسیختهِ استفاده از تکنولوژی، با قدرت فراوان به کانون و ویژگی زندگی امروزی تبدیل شده است.
استفاده از تلفنهای هوشمند برای جوانان تقریباً فراگیر شده است (۹۵ درصد)، و شبکههای اجتماعی با قدرت تمام به بهترین بستر برقراری ارتباط میان جوانان بدل شده است. راه حلهای در امان نگهداشتن جوانان نیاز به دانش و آگاهی دارد و این آگاهی را در راهکارها باید به کار برد، نه اینکه واقعیات زندگی دیجیتالی آنها را انکار کرد.
در حالی که بزرگسالان اغلب در مورد تأثیرگذاری شبکههای اجتماعی بر شکل روابط جوانان به دید منفی مینگرند، اما این اتفاق نظر در میان نوجوانان و جوانان وجود ندارد. اگرچه ۲۷ درصد از جوانان اذعان میکنند که شبکههای اجتماعی باعث قلدری و زورگویی بیشتر، شایعه پراکنی بیشتر و تعاملات انسانی کم معنیتر شده است، ۳۱ درصد بر این باور هستند که شبکههای اجتماعی تأثیر تقریباً مثبتی بر زندگی آنها داشته است. نوجوانان تأکید کردهاند که شبکههای اجتماعی برقراری ارتباط با خانواده و دوستان، ارتباط با افراد جدید، ابراز وجود و برخورداری از حمایت دیگران را سادهتر کرده است.
با این حال، بخش اعظم نوجوانان، نزدیک به نصف (۴۵ درصد)، میگویند که شبکههای اجتماعی بر روی آنها هیچ تأثیر مثبت یا منفی نگذاشته است و بهنظرشان بخشی از زندگی است.
خطرات امنیتی جدید آنلاین به دلیل طیف گستردهای از عوامل در هم گره خورده است.
نوآوریهای روزافزون تکنولوژی، افزایش مهارت در استفاده از دستگاههای دیجیتال و در هم تنیدهشدن بیشتر زندگی آنلاین و غیر آنلاین ما در یکدیگر، به معنی این است که متأسفانه راههای جدید آزار و اذیت و مورد آزار قرار گرفتن به طور مداوم پدیدار میشوند.
در عین حال، این فقط مربوط به تکنولوژی نیست. آزار و اذیت (دیجیتال یا غیر دیجیتال) ارزشهای انسانی را از بین میبرد. به عنوان مثال، باعث ایجاد پیشداوری و تبعیضهای مرتبط با تمایلات جنسی یا هویت جنسی خواهد شد. همچنین ممکن است در ارتباط با رفتارهای شخصیتی مانند، انگیزه، خویشتنداری پایین، ناتوانی در بیان عصبانیت به طور صحیح و خودباوری ضعیف باشد.
مقایسه مستقیم بین عوامل تأثیرگزار در زورگویی سایبری در برابر قلدری و زورگویی در حیاط مدرسه دشوار است. با اینحال، بعضی از عوامل در زورگویی سایبری تأثیر بیشتری از خود نشان میدهند. به طور مثال، کنترل بیش از اندازه والدین میتواند به افزایش میزان قربانی شدن فرزندان آنها در زمینه زورگویی سایبری منجر شود. میزان بالای بی تفاوتی اخلاقی با قلدری اینترنتی همراه است.
زندگی دیجیتالی ما هنوز یک زندگی انسانی است. بسیار مهم است که از نوجوانان خود حمایت کنیم تا احساس امنیت کنند و بتوانند با خطراتی که مدام در حال تغییر هستند و از طریق ارتباطات دیجیتال به سمت آنها میآیند، مقابله کنند.
دوره بلوغ زمان انتقال است و استفاده از رسانه در میان فرزندان ما در حال افزایش است. یعنی ایفای نقش والدین میتواند به ویژه در حمایت از توانایی درک و نحوه برخورد با آزار اینترنتی در زمان وقوع آن تأثیرگذار باشد.
تحقیقات همواره نشان میدهند که از هر دو نوجوانی که قربانی زورگویی بودهاند یک نفر هرگز از ترس، خجالت و یا عدم اعتماد به سیستمهای حمایتی، درباره آن با هیچکس حرف نمیزند. یک رابطه قوی و حمایتکننده بین والدین و نوجوان که بر پایه ارتباط خوب و باز و راهنمایی سالم بنا شده باشد، باید در مرکز هر نوع راهبرد برای ایجاد محیط امن آنلاین در منزل در نظر گرفته شود.
این مساله باعث رشد حس قدرت پذیرش خواهد شد تا اینکه یک نوجوان درباره این موضوع که ممکن است مورد عورتنمایی سایبری و یا انواع دیگر آزار و اذیت آنلاین قرار گرفته باشد با احساس آرامش و راحتی با والدین خود صحبت کند. عدم توجه به زندگی دیجیتال نوجوانان، بی اهمیت جلوه دادن آنها یا بیش از اندازه قضاوت کردن آنها این حس را به آنها نخواهد داد.
* این مقاله نوشته جوآن اورلاندو، محقق تکنولوژی و یادگیری در دانشگاه غربی سیدنی است.
© The Independent