پس از توافق طالبان و دولت افغانستان به آتش‌بس سه روزه در جریان عید فطر، گامهای سریع دیگری نیز در راستای شروع مذاکرات در افغانستان برداشته شده است. محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، در اولین روز پس از عید فطر و اجرایی شدن آتش‌بس، به نشانه حسن نیت برای اعتمادسازی در جهت تلاش‌ها برای گفت‌وگوهای صلح با طرف مقابل، فرمان رهایی دوهزار زندانی طالبان را امضاء کرد. 

سه ماه از توافق آمریکا با طالبان می‌گذرد و به‌رغم فشار فزاینده آمریکا، دولت افغانستان تاکنون تنها هزار زندانی طالبان را رها کرده است. 

آقای غنی در جلسه‌ای با حضور سرور دانش، معاون دوم، سید یوسف حلیم، قاضی‌القضات، یوسف غضنفر، نماینده ویژه ریاست جمهوری در امور اقتصادی، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی، و سایر مقام‌های ذیربط، دستور داد که برای زمینه‌سازی آغاز مذاکرات بین‌الافغانی با طالبان و در جهت برقراری صلح و ثبات در کشور، این افراد را از زندان آزاد کنند. 

در حالی که دولت افغانستان تاکنون بیش از هزار زندانی طالبان را آزاد کرده است، شورشیان طالبان فقط ۲۰۰ زندانی دولتی را پس از توافقنامه قطر آزاد کرده‌اند. 

به دنبال افزایش خشونت‌‌ها، حدود یک هفته پیش روند آزادی زندانیان طالبان متوقف شد و دفتر شورای امنیت ملی افغانستان آن اقدام را پاسخی در برابر افزایش حملات طالبان خواند و نیروهای امنیتی کشور را از حالت دفاعی فعال، به حالت تهاجمی برگرداند. 

آمریکا و طالبان در توافقنامه صلح قطر که در آخر ماه فوریه امضاء شد، توافق کرده اند که پیش از شروع مذاکرات بین‌الافغانی، ۵ هزار زندانی طالبان و هزار زندانی دولت افغانستان آزاد شوند. 

واکنش طالبان به تصمیم تازه دولت افغانستان فوری و دلگرم کننده است. 

سهیل شاهین، سخنگوی گروه طالبان در قطر، در توییتی نوشت:‌«اعلام رهایی ۲ هزار زندانی از جانب مقابل گام خوبی است. در توافقنامه دوحه خواست رهایی ۵ هزار زندانی به خاطر آن بود که فضای اعتماد به میان آید و این پروسه باید تکمیل شود تا موانع از سر راه آغاز مذاکرات بین‌الافغانی برداشته شده و زمینه برای پیشترفهای بعدی مساعد شود. امارت اسلامی نیز در جانب خود به رهاسازی زندانیان متعهد است.» 

سخنگوی طالبان که این پیام را به چهار زبان انگلیسی، عربی، پشتو و فارسی منتشر کرده است، برخلاف گذشته عبارت «اداره (دولت) کابل» را به‌کار نگرفته است و به جای آن، کلمه «طرف مقابل» را، که بدون شک حساب شده است، به‌کار برده است. 

برای دیپلمات‌ها و مذاکره‌کنندگان صلح که این روند را دنبال می‌کنند، این خود نشان دیگری از حسن نیت طالبان نسبت به دولت افغانستان است. 

همزمان، شورای امنیت ملی افغانستان تایید کرده است که در ۲۴ ساعت گذشته که از آغاز آتش‌بس می‌گذرد،‌ تنها دو مورد حادثه امنیتی رخ داده است که روشن نیست کار چه گروهی باشد. اما در جریان ماه رمضان ۱۴۶ غیرنظامی کشته و ۴۳۰ نفر دیگر در حملات طالبان مجروح شدند. 

گرچه هستند تحلیل‌گرانی که آتش‌بس طالبان را فرصت‌جویی شورشیان برای خرید زمان، آزادی زندانیان‌شان و تشدید دوباره حملات‌شان می‌خوانند، اما این بزرگترین شانس افغانستان برای دستیابی به صلح است و به نظر می‌رسد که دولت به رهبری اشرف غنی، نمی‌خواهد آن را به آسانی از دست دهد.