در آستانه برگزاری نشست شورای امنیت سازمان ملل به منظور بررسی قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، نمایندگان آمریکا و بحرین در بیانیه‌ای مشترک تحریم‌های تسلیحاتی را ضامن ثبات منطقه توصیف کردند.

ساعاتی قبل از انتشار این بیانیه، برایان هوک، نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران که روز دوشنبه در ریاض حضور داشت، از اهمیت ادامه تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران و تهدید‌های ناشی از لغو این تحریم‌ها سخن گفت و دو طرف نسبت به ماجراجویی‌های منطقه‌ای ایران هشدار دادند.

نگرانی کشورهای عرب متحد آمریکا در منطقه نسبت به تهدید‌های احتمالی ناشی از لغو تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران از جمله دلایل تلاش واشینگتن برای تمدید این تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی است.

ماه گذشته آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل منشاء سلاح‌های استفاده شده در حمله تابستان قبل به تاسیسات نفتی عربستان سعودی را «ایرانی» عنوان کرده بود. هرچند مقامات تهران این گزارش را رد کرده‌اند، پیش‌تر مقامات عربستان سعودی و ایالات‌متحده آمریکا در مورد منشاء ایرانی این سلاح‌ها گزارش‌هایی را منتشر کرده بودند.

گزارش گوترش و قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در انتقاد از ایران به دلیل همکاری نکردن با بازرسان در دسترسی به دو سایت مورد نظر آژانس و پاسخ به پرسش‌های باقی‌مانده، از جمله مواردی است که در نشست جاری شورای امنیت مورد توجه قرار می‌گیرد.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران قصد دارند در نشست امروز شورای امنیت سخنرانی کنند.

هدف پومپئو ترغیب دیگر کشورها به حمایت از قطعنامه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی است و ظریف نیز احتمالا بار دیگر در مورد پیامدهای تصویب این قطعنامه هشدار خواهد داد. ظریف با اشاره به حضور امروز خود در ویدیوکنفرانس شورای امنیت در توییتر نوشت: «آمریکا نخستین کشور در تاریخ سازمان ملل است که کشورهای تابع قانون را مجازات می‌کند.»

هفته گذشته برخی اعضای مجلس شورای اسلامی اعلام کردند که واکنش تهران به تصویب این قطعنامه، خروج از پروتکل الحاقی خواهد بود.

تهدیدی که در صورت عملی شدن، واکنش جدی جامعه بین‌المللی را به همراه خواهد داشت و به نظر نمی‌رسد در این صورت روسیه و چین که تا کنون از مخالفت با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی سخن گفته‌اند، در مقابل بازگشت تحریم‌ها علیه ایران مقاومت کنند.

این در حالی است که ایران هنوز آنگونه که وعده داده بود به قطعنامه مصوب شورای حکام با اجماع آرا، واکنش «متناسب» و «درخور» نشان نداده است.

بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام ضمیمه آن است، تحریم‌های تسلیحات متعارف برای ایران پنج سال پس از اجرای برجام در ۲۷ مهرماه سال جاری به پایان می‌رسد.

آمریکا می‌گوید تا زمانی که به توافقی جامع با ایران دست نیافته، مانع لغو این تحریم‌ها خواهد شد. بریتانیا، فرانسه و آلمان که سه کشور اروپایی باقی‌مانده در برجام هستند نیز از همین حالا اعلام کرده‌اند که تحریم‌های تسلیحاتی اتحادیه اروپا علیه ایران تا سه سال دیگر پابرجا خواهد بود. اروپا در عین حال پایبندی به برجام را نیز ضروری می‌داند.

به این ترتیب علاوه بر اسرائیل و اغلب کشورهای عرب منطقه، اروپا نیز در عمل مخالف لغو تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران است. از سوی دیگر تمدید این تحریم‌ها در مجلس نمایندگان آمریکا نیز از حمایت دوحزبی برخوردار است و نمایندگان با اجماع آرا از ادامه تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران حمایت می‌کنند.

مجید تخت روانچی، نماینده دایم ایران در شورای امنیت سازمان ملل به ایرنا گفته است که هدف آمریکا به شکست کشاندن برجام است. شاید بهترین گزینه برای ایران ادامه وضع موجود تا زمانی پس از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باشد، اما به نظر نمی‌رسد چشم‌انداز لغو تحریم‌ها دو هفته مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا برای تیم دونالد ترامپ قابل تصور باشد.