«با توجه به سینمای ایران به نظر میرسد انتخاب آبیار و مخملباف هرچند رنگ و بوی سیاسی دارد اما فراتر از آن به دلیل گرایش آکادمی علوم اسکار به تنوع رنگ و ملیت است.»
«آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک» که به «اسکار» و «آکادمی» معروف شده است و هر سال یکی از جنجالیترین مراسم سال جایزههای سینمایی را برگزار میکند امسال هم به شیوه سالهای گذشته اعضای جدید خود را اعلام کرده است.
هر چند طبق قوانین آکادمی فیلم باید در کشور آمریکا حتی برای مدت کوتاهی نمایش داشته باشد تا بتواند عضو فیلمهای منتخب اسکار شود و این تنها در مورد فیلمهای خارجی، غیرانگلیسی، استثنا دارد که کشورهای مورد نظر فیلم خود را ارسال میکنند اما به هر حال پس از برگزاری مراسم اسکار فیلمهایی که نامزد دریافت جایزه شدهاند یا نامشان به طرز موثری بیان شده باشد بازار فروش تازهای پیدا میکنند و همه در جستوجوی پخشکنندههای این فیلمها در سراسر جهان هستند.
در تمام خبرگزاریها بهویژه مجلات سینمایی در مورد فیلمهای نامزد شده، حتی اگر برنده هم نشده باشند، بحثهای مختلف سینمایی راه میافتد و مخالفان و موافقان صفبندی میکنند برای همین «جایزه اسکار» جایزه مهم و در خور توجهی است حتی برای کسانی که ارزش هنری زیادی برای آن قایل نیستند و از آنجا که نحوه انتخاب جوایز به رای و نظر همه اعضای آکادمی ارتباط دارد انتخاب اعضای جدید میتواند بسیار موثر باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در فهرست وبگاه آکادمی اسکار در بین ۸۱۹ عضو جدید نام دو فیلمساز ایرانی وجود دارد که همراه است با نام ستار اورکی (آهنگساز فیلمهای «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده»)، علی عباسی (کارگردان ایرانی دانمارکی) هرچند در بین ایرانیان این دو نام چندان شهرتی ندارند اما دو نام دیگر هم هست که بسیار مشهور هستند یکی سمیرا مخملباف و دیگری نرگس آبیار.
این اولین باری نیست که ایرانی یا ایرانیتبارهایی به عضویت آکادمی اسکار در آمدهاند هماکنون تعدادی از فیلمسازهای ایرانی یا ایرانیتبار در این آکادمی در شاخههای مختلف عضوند. از نازنین بنیادی (بازیگر)، هنگامه پناهی (مدیر پخش از فرانسه)، محسن موسوی (مدیر جلوههای ویژه) و احتمالا تعداد دیگری که ایرانیتبار هستند و در ایران تاکنون زیاد شناخته شده نبودند که بگذریم نامهای شاخصی در سینمای ایران هستند که جزو این آکادمی شدهاند از جمله: اصغر فرهادی، لیلا حاتمی، رخشان بنیاعتماد، گلشیفته فراهانی، هایده صفییاری، محمد رسولاف، بهمن قبادی، محمدرضا دلپاک و چند نام دیگر که ممکن است از قلم افتاده باشند.
انتخاب سمیرا مخلمباف و نرگس آبیار انتخابهای بسیار مهم و حساسیاند زیرا هر دو نامهای شناخته شدهای در ایرانند. سمیرا مخملباف که بیشتر به خاطر پدرش، محسن مخملباف، مشهور است و چند فیلمی هم در ایران کار کرده است اما مدتهاست جزو تبعیدیهای سینمای ایران محسوب میشود و میتوان او را مربوط به مجموعه سینمای در تبعید ایران نامید که اگر انصاف را مراعات کنیم در کنار نام پدرش، محسن مخملباف، مطرح شده است هر چند در کارهای خودش مایههای اندک هنری دارد.
خانم نرگس آبیار درست در جبهه مخالف قرار دارد و تمام فیلمهایی که ساخته است هرچند فاقد ارزش هنری نیستند اما به نحوی بازتاب نظرات حکومتیاند و همسر ایشان محمدحسین قاسمی که تهیهکننده تمام کارهای خانم آبیارند و ظاهرا تاکنون به نحوی میتوان او را تهیهکننده حکومتی خواند و البته خود خانم آبیار هم کم و بیش نشان دادهاند که از باورهای کلی حکومت دفاع میکنند و نمیتوان ایشان را کارگردان مستقل سینمای ایران نام برد.
به نظر میرسد کسانی که اعضای جدید آکادمی را انتخاب کردهاند بیش از این که به جنبههای سیاسی ماجرا کاری داشته باشند، جنبههای دیگری را در نظر داشتهاند برای مثال سیزده نفر از عوامل فیلم کرهای «اَنگل» از جمله کارگردان آن «بونگ جون-هو» که سال گذشته به عنوان اولین فیلم غیرانگلیسی زبان موفق به کسب جایزه آکادمی اسکار بهترین فیلم شد، به عضویت آکادمی درآمدند که شامل پنج بازیگر، نویسنده، طراح لباس، تدوینگر، آهنگساز، طراح تولید، صدابردار و سایر عواملاند و این خود به تنهایی میتواند شامل رویکرد تازه اعضای انتخاب آکادمی اسکار باشد که میخواهند به آن تنوع دهند و از غیرآمریکاییهای بیشتری استفاده کنند و فضای آکادمی را به فضای جشنوارههای غیرملیتی نزدیک کنند تا به عنوان جایزه جهانی از آن یاد شود.
پس از رکورد ۹۲۸ نفر در سال ۲۰۱۸ و ۸۲۴ نفر در سال ۲۰۱۹، این سومین رکورد در طول تاریخ نود و سه ساله «آکادمی اسکار» است و انتخاب سی و شش درصد از اعضای جدید از میان غیرسفیدپوستان در راستای تلاش آکادمی است برای افزایش تنوع اعضا در این نهاد سینمایی که ادعای جهانی بودن دارد. تلاشی که از ۲۰۱۶ و در سایه اعتراضات به اسکاری که بسیار سفید است شروع شده است و باعث شده تا هر سال این نسبت تغییر کند.
همچنین فراموش نکنیم که در میان چهرههای جدیدی که به عضویت آکادمی درآمدند نام ۱۵ برنده اسکار، ۷۵ نامزد اسکار و پنج برنده جوایز فنی و علمی آکادمی دیده میشود که در نوع خود کمنظیر است.
با بازگشت به سینمای ایران به نظر میرسد انتخاب آبیار و مخملباف هر چند بیشک رنگ و بوی سیاسی دارد اما فراتر از آن به دلیل گرایش آکادمی علوم اسکار به تنوع رنگ و ملیت برمیگردد و شاید همه اینها را باید مدیون سیاست جدید بخشی از آمریکاییها در معرفی خود و سینمایشان به عنوان سینمای جهانی بدانیم.
سینمایی که میخواهد در جهان مطرح باقی بماند و جایگاه خود را به عنوان سینمای صرفا آمریکایی از نو بازتعریف کند. در واقع جایزه اسکار هماکنون هم جزو پربینندهترین و تاثیرگذارترین مراسم اهدای جایزه سینمایی در جهان است و حیف است که منحصر به سینمای آمریکا باقی بماند اما آیا افزایش تعداد اعضای غیرآمریکایی میتواند کمک به این محبوبیت بکند؟ این چیزی است که باید دید.