بهرغم اینکه از هنگام پردهبرداری از طرح صلح خاورمیانه موسوم به "معامله قرن" در ژانویه گذشته، فلسطینیها سعی میکنند هیچ نوع همکاری با اسرائیل نداشته باشند، اما تلآویو برای تأمین منافع ملی اسرائیل و تحقق خواستههای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر آن کشور، پیشنهاد جدیدی را برای مبادله زندانیان با حماس ارائه داده است.
البته در ماه آوریل گذشته و پس از افزایش نگرانیها نسبت به انتشار بیماری کرونا، یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی حماس در نوار غزه خواستار مذاکره غیر مستقیم با اسرائیل شد تا تبادل زندانیان میان دوجانب آغاز شود. بر اساس اطلاعاتی که به ایندیپندنت عربی رسیده است برخی از کشورها آمادگی خود را برای میانجیگری میان حماس و اسرائیل ابراز داشتند و در این میان، رولاند اشتاینگر، فرستاده ویژه سوئیس در خاورمیانه، شماری از اعضای سرویس اطلاعاتی آلمان و برخی از افسران اطلاعاتی مصر وارد عمل شدند تا مسیر مذاکرات غیر مستقیم میان حماس و اسرائیل را هموار کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما با توجه به اینکه حماس و اسرائیل دیدگاههای کاملات متفاوتی دارند و حماس نمیخواهد به گونه مستقیم با اسرائیل وارد گفتوگو شود، تلاشهای میانجیگران تا به حال نتوانسته است به نتیجه برسد. اظهارات اخیر بنیامین نتانیاهو مبنی بر اینکه اسرائیل تلاشهای خود برای دریافت اجساد سربازان کشته شده و زندانیان اسرائیلی که در نوار غزه به سر میبرند، ادامه میدهد؛ این مدعا را ثابت میکند که طرح پیشنهاد مبادله زندانیان هنوز هم برای رسیدن به هدف راه درازی را در پیش دارد.
در پیوند به این موضوع، عاهد فروانه، کارشناس امور اسرائیل میگوید: تلآویو سعی میکند با پذیرش کمترین شروط ممکن درگفتوگوها، اهداف خود را برآورده سازد اما حماس حاضر نیست از شروط پیشنهادشده عقبنشینی کند، حماس میخواهد اسرائیل در گام نخست و پیش از آغاز مذاکرات، تمام افراد آزادشده در معامله شالیت در سال ۲۰۱۱ که اسرائیل آنها را بار دیگر بازداشت کرد، رها کند تا مسیر گفتوگو میان دوجانب باز شود.
از سوی دیگر، حماس میخواهد مبادله زندانیان به صورت تدریجی و گام به گام صورت گیرد، اما تلآویو خواستار رهایی تمام افراد بازداشت شده اسرائیلی است و برای رسیدن به این هدف، شروط تازهای برای حماس پیشنهاد کرده است. اسرائیل سعی دارد با بازگشتاندن اجساد شماری از فلسطینیان و آزادی برخی از زندانیان فلسطینی، اجساد سربازان اسرائیلی کشته شده و سربازانی که در اسارت حماس به سر میبرند را به اسرائیل بازگرداند، اما از آزادی افراد مهم فلسطینی که به قول اسرائیل در پیوند به مسائل امنیتی بازداشت شده اند امتناع ورزد.
اما ابوعبیده، سخنگوی گردانهای عزالدین قسام تأکید کرد که بدون آزادی رهبران و شخصیتهای برجسته فلسطینی، هیچ توافقی برای مبادله زندانیان با اسرائیل انجام نخواهد شد و حماس هرگز حاضر به عقبنشینی از شروط خود نیست و گفتوگوهای غیرمستقیم میان دوجانب در صورتی آغاز میشود که تلآویو شروط پیشنهاشده از سوی حماس را بپذیرد.
در واقع، اسرائیل تمایلی به آزادسازی شخصیتهای برجسته فلسطینی ندارد و میکوشد اجساد فلسطینیان را با اجساد افرادی که گفته میشود سربازان اسرائیلی هستند مبادله کند و در این میان، شماری از زندانیان فلسطینی را در ازای آزادی سربازان اسیر شده اسرائیلی در نوار غزه آزاد کند. اظهارت بنیگانتز، وزیر دفاع اسرائیل که خواستار جستوجوی اجساد فلسطینیان شده است میتواند این حقیقت را آشکار کند.
از سوی دیگر، حماد الرقب، یکی از رهبران حماس گفته است که پیشنهادهای اسرائیل، شروط حماس را برآورده نمیسازد و شکی نیست تا زمانیکه تلآویو تمام شروط پینشهادشده از سوی حماس را نپذیرد، گفتوگو برای مبادله زندانیان هرگز آغاز نمیشود، زیرا اسرائیل در گذشته بارها از حیلهگری استفاده کرده و حقوق فلسطینیان را نادیده گرفته است.
البته در حال حاضر، ۴ سرباز اسرائیلی به نامهای شاوول آرون، هدار گولدن، آبراهام منگستون و هاشم بدوی السید در اسارت حماس به سر میبرند و تلآویو در تلاش برای آزاد شدن آنها است. به باور اسرائیل و طبق گفته سازمان عفو بینالملل، دو نفر از اسیران اسرائیلی در جریان درگیری میان حماس و اسرائیل در سال ۲۰۱۴، کشته شدند، اما حماس پیوسته تأکید دارد که سربازان یادشده زنده هستند و دولت اسرائیل سعی میکند با این گونه ادعاهای دروغین، مردم اسرائیل را فریب دهد.
قابل ذکر است که دو تن دیگر از اسیران اسرائیلی یعنی آبراهام منگستون، سرباز اسرائيلی اتیوپیتبار و هاشم السید که اصالتا عرب است پس از درگیری سال ۲۰۱۴، وارد غزه شده بودند توسط حماس بازداشت شدند و تا کنون در اسارت حماس به سر میبرند. اما شمار شهروندان فلسطینی که در اسارت اسرائیل به سر میبرند بالغ بر ۵ هزار نفر است که در ۲۳ زندان تقسیم شده اند و از این میان، ۵۵ نفر افرادی هستند که پس از آزادی در معامله شالیت در سال ۲۰۱۱ بار دیگر توسط اسرائیل بازداشت شدند. در میان اسیران فلسطینی، ۴۱ بانوی فلسطینی و ۱۸۰ نفر افراد زیر سن قانونی هستند و ۵۱ تن از این زندانیان حدود ۲۰ سال از عمر خود را در زندانهای اسرائيل سپری کرده اند.
© IndependentArabia