جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا در صریحترین اظهارنظری که از زمان پیروزی درباره ایران داشته، اعلام کرد که قبل از شروع سریع گفتگو درباره مسائل مختلف، برای کاهش تنشهای فزاینده و احیای دیپلماسی، ایالات متحده را به توافق هستهای با ایران بازمیگرداند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، بایدن در گفتگو با نیویورکتایمز تصریح کرد که همچنان از توافق سال ۲۰۱۵ که با مذاکره در دوران باراک اوباما به دست آمد، و دونالد ترامپ از آن خارج شد، پشتیبانی میکند.
آقای بایدن به توماس فریدمن، ستوننویس روزنامه نیویورکتایمز گفت که «این کار سخت خواهد بود» اما اگر ایران به تعهداتش بازگردد، ایالات متحده دوباره به توافق میپیوندد.
آقای بایدن تاکید کرد که مهمترین اولویت ایالات متحده باید جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای باشد و توضیح داد: «آخرین دردسری که در آن قسمت از جهان نیاز داریم، ایجاد قابلیت هستهای است.»
بایدن تصریح کرد که پس از پیوستن دوباره به توافق، «با مشورت با متحدان و شرکای خود، به مذاکره و توافقنامههای بعدی برای تشدید و افزایش محدودیتهای هستهای ایران و همچنین به برنامه موشکی خواهیم پرداخت.»
در عین حال، نیکی هیلی، اولین سفیر آقای ترامپ در سازمان ملل، که به عنوان نامزد آینده ریاستجمهوری مطرح میشود، اظهار داشته که آمریکا «اشتباه بزرگی» مرتکب میشود «اگر دوباره به آغوش آیتاللههای ایران برگردد.»
آقای بایدن همچنین تلاش دارد که به نگرانیهای ایالات متحده درباره حمایت ایران از شبهنظامیان در عراق، یمن و لبنان و همچنین حمایت از رژیم سوریه پاسخ دهد.
به نوشته نیویورکتایمز، بازگشت به توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، متحدان آمریكا در اروپا را خوشحال میكند. اروپاییها خاطرنشان میكنند که ایران تا زمان خروج آقای ترامپ از توافق، به آن پایبند بودهاست.
فریدمن نوشته که آقای بایدن همچنین قصد داشته همسایگان عرب ایران که متحد آمریکا هستند، مانند عربستانسعودی را که نسبت به تعامل آمریکا با همسایه خود انتقاد دارند، را در این بحث مشارکت دهد.
مخالف این توافقنامه اسرائیل است، که مظنون ترور جمعه محسن فخریزاده، دانشمند برجسته هسته ای در حومه تهران هم به شمار میرود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران ماه گذشته گفت اگر آقای بایدن تحریمهای اعمال شده توسط آقای ترامپ را بردارد کشورش بلافاصله به تعهدات خود در برجام بازخواهدگشت.
تحلیلگران انتظار دارند كه آقای بایدن از تحریمهایی كه شامل تلاش آمریكا برای متوقف كردن همه صادرات نفتی ایران است، دستکم در ابتدا به عنوان اهرم فشار استفاده كند.
الکس واتانکا، مدیر برنامه ایران در موسسه خاورمیانه مستقر در واشنگتن میگوید: «هیچ کس در ایران به نظر من نمیرسد که فکر کند معامله با بایدن ساده است. آنها انتظار دارند که بایدن وارد شود و سعی کند تا نهایت بهره را از شرایط ببرد. اما بایدن واقعبینتر است.»
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، اصرار داشت که توافق ۲۰۱۵ به طور خطرناکی محدود است و خواستار توقف فعالیتهای موشکی و نیروهای نیابتی منطقهای ایران بود؛ درخواستی که برآورده نشد.
آقای واتانکا گفت که «آقای بایدن، مانند آقای اوباما، خواب راحت ندارد؛ نه بخاطر آنچه ایران در سوریه انجام میدهد بلکه بخاطر برنامه هسته ای ایران.»
در حالی که آقای بایدن میتواند بیشتر تحریمها را با احکام اجرایی برطرف کند، به طور حتم با مخالفت شدیدی روبرو خواهد شد.