به گفته باستانشناسان، برای اولین بار پارچهای که با رنگ بنفش رنگ شده و قدمتش به دوران حکمرانی حضرت داوود و سلیمان -که در کتاب مقدس آمده است- برمیگردد، در اسرائیل کشف شده است.
رنگ ارغوانی «امپراطوری» یا «صوری» که با استفاده از روند تقطیر غدد یک نوع حلزون دریایی و احتمالا ۱۵۷۰ سال پیش از میلاد مسیح توسط فنیقی ها بدست آمده است، در جهان باستان نشانه ارتباط با اشرافیت و ثروت بود و باور بر این است که از طلا بیشتر ارزش داشته است.
استفاده از این رنگ در رنگآمیزی پارچهها در جنوب شام و در عصر آهن، در چندین متن و نسخه یهودی و مسیحی و از جمله در ارتباط با معبد سلیمان، آمده است.
اما دانشمندان هرگز در گذشته غیر از بقایای پوسته نرمتنان و بقایای رنگ بنفش در قطعات سفالینهها، شواهد و مدارک مشخصی از این صنعت باستانی باارزش در این منطقه پیدا نکرده بودند.
محققان در حین آزمایش منسوجات رنگشده «دره تمنع» که یک منطقه باستانی تولید مس در جنوب اسرائیل است، از کشف بقایای پارچههای بافتهشده، منگوله و الیاف پشم که با ارغوانی سلطنتی رنگآمیزی شده بودند، دچار حیرت شدند.
نتیجه آزمایش رادیو کربن برای تعیین قدمت، تاریخ نمونهها را تقریبا هزار سال قبل از میلاد مسیح برآورد کرده است، که با تاریخ پادشاهی حضرت داوود و سلیمان در اورشلیم مطابقت دارد.
دکتر نعما سوکنیک، متصدی کشفیات ارگانیک در سازمان باستانشناسی اسرائیل گفت: «این یک کشف هیجانانگیز و مهم است.»
او گفت: «این اولین قطعه پارچه رنگشده با رنگ بنفش اشرافی مربوط به زمان داوود و سلیمان است که تاکنون کشف شده است. در دوران باستان، لباس بنفش نشان اشرافیت، ارتباط با کاهنها و البته ارتباط با سلطنت بود.»
او گفت: «دوام بالا و از بین نرفتن این رنگ زیبای بنفش و واقعیت امر در دشواری تولید آن، که به مقدار اندک در بدن نرمتنان یافت میشود، همه و همه آن را به باارزشترین رنگها تبدیل کرده بود، که اغلب ارزشش از طلا هم بیشتر بود.»
طبق تحقیقی که در نشریه «پلوس وان» منتشر شده است، بنفش ارغوانی از غدهای به دست میآمد که در نزدیکی مقعد سه گونه نرمتن مختص دریای مدیترانه یافت میشد و طی عملیات پیچیده تقطیر که چندین روز طول میکشید به دست میآمد.
دکتر سوکنیک، همچنین گفت: «تا پیش از کشف فعلی، تنها بازماندههای پوسته نرمتنان و قطعات سفالینههایی را پیدا کرده بویم که آثار رنگ بر آنها وجود داشت و نشانی از وجود صنعت رنگ ارغوانی در عصر آهن بود. اکنون برای اولین بار شواهد مستقیمی داریم از پارچههای رنگرزیشده که برای حدود سه هزار سال حفظ شدهاند.»
پرفسور ارز بن یوسف، از بخش باستانشناسی دانشگاه تلآویو، گفت که اکتشافات باستانشناسانه در تمنع که یک معدن بزرگ مس باستانی است، از سال ۲۰۱۳ به این سو بدون وقفه ادامه داشته است.
او گفت: «در نتیجه آبوهوای بسیار خشک منطقه، ما همچنین توانستیم مواد ارگانیک از جمله پارچه، طناب و چرم مربوط به عصر آهن، از دوران حضرت داوود و سلیمان را بازیابی کنیم که باعث شدهاند چشماندازی بینظیر به دوران کتاب مقدس داشته باشیم.»
استخراج و ذوب مس که معادل عصر آهن برای نفت دوران مدرن به شمار میرود، مستلزم درک کارشناسی پیشرفتهای بود که یک راز سر به مهر بود و کسانی که این دانش را داشتند کارشناسان پیشرفته دوران خود تلقی میشدند.
بزرگترین محل استخراج و ذوب مس در دره تمنع با عنوان «تپه بردگان» شناخته میشود و مملو از زبالههای صنعتی، مانند بقایای کورههای ذوب است.
یکی از این کورهها سه تکه از پارچههای رنگشده را در خود داشت که بلافاصله توجه محققانی را به خود جلب کردند که برایشان سخت بود باور کنند که رنگ ارغوانی را که قدمتش به باستان میرسد، کشف کردهاند.
پرفسور بن یوسف گفت: «باستانشناسان به دنبال کاخ پادشاه داوود هستند.»
او گفت: «هرچند ممکن است که داوود ثروت خود را صرف ساخت بناهای باشکوه نکرده باشد و آن را صرف اشیا و میراث متحرک مانند پارچه و مصنوعات کرده باشد.»
گزارشهای بیشتر از پیای
© The Independent