معاون وزیر و رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی ایران با اشاره به کمبود نیروهای سازمان آموزش و پرورش در کشور می‌گوید، ۱۲ هزار نیرو که سال گذشته مجوز جذب آن صادر شده، کفاف نمی‌دهد، و هنوز نیروی جدیدی به بدنه این سازمان وارد نشده است. به گفته جواد حسینی، در طرح جذب معلم، مقرر شد ۱۰ درصد نیروهایی که به آموزش و پرورش اختصاص پیدا می‌کند به آموزش استثنایی داده شود. کمبود معلم و مربی کمک آموزشی برای دانش‌آموزان استثنایی، نبود تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی، کمبود سرانه فضای تحصیلی برای این دانش‌آموزان، دسترسی عادلانه به آموزش در تمام مناطق کشور و تأمین نبودن خانواده‌ها برای حمایت و آموزش فرزندان استثنایی، بخشی از مشکلات دانش‌آموزان استثنایی و خانواده‌های آن‌ها در ایران است. در عین حال دانش‌آموزان استثنایی هزینه بیشتری به نسبت دانش‌آموزان عادی طلب می‌کنند. یکی از اصلی ترین نیازهای آن‌ها مناسب سازی کتاب‌های درسی است.
برای نابینایان باید کتاب درشت‌خط، صوتی و بریل ایجاد شود و برای ناشنوایان نیز کتاب‌های خاص آن‌ها مناسب‌سازی شود. در عین حال برای والدین دانش‌آموزان نیز باید محتوای آموزشی مخصوص آن‌ها تهیه شود. بخشی از خانواده‌های دارای کودکان استثنایی از قشر محروم و کم سواد یا بی سواد هستند. این والدین امکان تربیت و آموزش فرزندان خاص خود را ندارند.
آموزش و پرورش استثنایی کشور با کمبود ۱۲ هزار معلم و مربی، مسئولیت آموزش و پرورش بیش از ۱۵۲ هزار نفر دانش آموز استثنایی در کشور را عهداه دار است. این دانش‌آموزان به ۲۱۰ مدرسه علاوه بر مدارس موجود در کشور نیاز دارند. با شیوع کرونا در کشور دانش‌آموزان استثنایی نیز با محرومیت از فضای آموزش حضوری در تنگا قرار گرفتند و آن‌ها که در مناطق محروم مشغول به تحصیل بودند به دلیل عدم برخورداری از تجیهزات آموزشی از راه دور، محرومیت بیشتری را متحمل شدند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
معلمان و مربیان مدارس آموزش دانش‌آموزان استثنایی، در خانه این دانش‌آموزان، به آن‌ها درس می‌دهند، ولی با شیوع ویروس کرونا در کشور امکان حضور معلمان و مربیان در منازل دانش‌آموزانی که نیاز به آموزش حضوری داشتند متنفی شد. شرایط خاص دانش‌آموزان استثنایی به‌ویژه ضعف دستگاه ایمنی بدن، حضور آن‌ها را در مدارس هم غیرممکن کرد. یکی از مشکلات عمده‌ای که کرونا برای این خانواده‌ها ایجاد کرد، وجود والدین بی‌سوادی بود که باید از طریق جزوه‌های درسی که در اختیارشان قرار داد شده است فرزندان کم توان خود را آموزش می‌دادند. جزوه‌ها بلااستفاده مانده‌اند.
رئیس آموزش و پرورش استثنایی اصفهان بهمن ماه گذشته اعلام کرد که ۴۰ درصد دانش‌آموزان استثنایی امکان استفاده از بستر فضای مجازی را ندارند. زیرا در فضای مجازی امکان ارائه خدمات توانبخشی وجود ندارد.
عمده وظیفه آموزش و پرورش استثنایی، توانبخشی دانش‌آموزان است. والدین باید به‌صورت حضوری فرزندانشان را برای گفتار و کار درمانی به مدارس ببرند تا معلمان و مربیان متخصص امکان آموزش آن‌ها را داشته باشند. یکی دیگر از مشکلات خاص دانش‌آموزان استثنایی امور درمانی و رفتاری آن‌هاست.
نظام آموزش و پرورش دولتی در ایران دچار مشکلات و کمبودهای ساختاری بسیاری است. این نقیصه زمانی بیشتر بروز کرد که کرونا دانش‌آموزان را خانه نشین و وادار به آموزش از راه دور کرد. نبود تجهیزات و امکانات الکترونیکی عدم دسترسی به اینترنت در مناطق کمتر برخوردار در ایران همه دانش‌آموزان ایرانی و بیشتر از همه دانش‌آموزان استثنایی را دچار عقب ماندگی از تحصیل کرد. به گفته رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی اصفهان، حتی مشارکت نیکوکاران هم به دلیل مشکلات اقتصادی اخیر کاهش یافته است.
سازمان آموزش و پرورش استثنایی که از سال ۱۳۷۰ با مصوبه مجلس کار خود را آغاز کرد کمتر از یک درصد جمعیت دانش‌آموزان عادی کشور را زیر پوشش خود دارد. بر اساس گزارش رسمی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، ۷۰ هزار نفر از ۱۵۲ هزار دانش آموز استثنایی در کشور در قالب طرح تلفیقی در مدارس عادی تحصیل می‌کنند و ۸۲ هزار نفر نیز در ۱۶۰۰ مدرسه استثنایی در هفت گروه آسیب دیده بینایی، شنوایی، ناتوانی و کم توانی ذهنی، اوتیسم، معلول جسمی و حرکتی، چند معلولیتی و سایر مشکلات درحال تحصیل هستند. آمار دانش‌آموزان استثنایی در کشور هم به درستی قابل برآورد نیست. اداره آموزش استثنایی وزارت آموزش و پرورش می‌گوید دو تا سه برابر آمار موجود از تعداد دانش‌آموزان استثنایی را خانواده‌هایشان پنهان کرده اند.
به گفته رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی در مهرماه گذشته، حدود هزار نیرو در سراسر کشور علاوه بر ۲۲ هزار معلم مدارس استثنایی، کارهای توانبخشی درون مدرسه‌ای را به دانش‌آموزان ارائه می دهند. نیروی متخصصی که همه نیازهای آموزش و پرورش استثنایی کشور را پوشش نمی‌دهد.
استاندارد لازم برای سرانه فضای آموزشی دانش‌آموزان عادی ۸.۳ مترمربع است. به گفته سازمان آموزش و پرورش، ۵.۲ مترمربع فضا به ازای هر دانش‌آموز در مدارس عادی وجود دارد. این شرایط در مدارس استثنایی کشور به مراتب محدودتر و کمتر است، در حالی که این دانش‌آموزان به فضای آموزشی بیشتری نیازمندند. در مدارس استثنایی به لحاظ فضا، تخصص و زمان حداقل ۵ تا ۱۰ برابر دانش‌آموزان عادی هزینه کرد نیازاست. سرانه فضای آموزشی به گفته رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی در مدارس استثنایی هم اکنون ۱۰ متر است درحالی که باید ۲۸ متر باشد. بر اساس طرح آمایش سرزمین که در سال گذشته در این خصوص انجام شده است ۲۱۰ مدرسه علاوه بر مدارس موجود، مورد نیاز آموزش و پرورش استثنایی در کشور است. نه دولت توان مالی هزینه کردن برای این دانش‌آموزان را دارد و نه نیکوکاران قدرت مشارکت بیشتر را دارند.
جنین‌های دچار نارسایی همچنان به دنیا می‌آیند و برای ادامه حیات نیاز به آموزش و پرورش دارند. با کمبودهای حرکتی یا هوشی و ادارکی متولد می‌شوند و باید کمبودهای آموزشی و مالی را هم تحمل کنند. مجموع این نداشته‌ها در روزهای بحرانی کرونا بیشتر روی سر آن‌ها سنگینی کرده است.
