روز گذشته در حالی تاریخ مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران مشخص شد که از «حکم حکومتی» رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر تایید صلاحیت بعضی چهره‌ها خبری نشد و تعدادی از اعضای قدیم و فعلی شورای نگهبان نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها مدعی شدند که آنان هر کس را که «حداقل شرایط نامزدی» را داشته است، تایید صلاحیت کرده‌اند.
بر اساس برنامه‌های اعلام شده، مناظره نامزدهای ریاست‌جمهوری ایران روزهای دوشنبه ۱۷ خرداد، جمعه ۲۱ خرداد و سه‌شنبه ۲۵ خرداد برگزار می‌شوند.
نخستین برنامه انتخاباتی به قاضی‌زاده هاشمی با شماره ۱۱ در جمعه ۷ خرداد اختصاص یافته است که روز قبل، ضمن متهم کردن بزرگان مجلس به کارشکنی در فعالیت‌های وی و انصراف از شرکت در انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس، ادعا کرد «مشکل بورس» را با یک دستور حل خواهد کرد و «صندوق رفاه جوانان» را تشکیل خواهد داد.
محسن رضایی با شماره ۱۳ که همچنان با فیلم بازی فوتبال با هوادارانش در صدر اخبار انتخاباتی است، یکشنبه، نهم خردادماه، برای برنامه انتخاباتی خود نوبت پخش گرفته است. در یک رشته توییت ادعا کرده بود که «با محوریت احیای اقتصاد و خروج کشور از دور باطل مدیریت ناکارامد» به صحنه خواهد آمد.
علیرضا زاکانی را با توجه به آنچه تا امروز از برنامه‌های انتخاباتی وی منتشر شده است، می‌توان احتمالی‌ترین نامزد ریاست‌جمهوری تا پایان مسیر، دانست. زاکانی با شماره ۱۷، پنجشنبه، ۱۳ خرداد از برنامه‌های خود در تلویزیون رونمایی خواهد کرد. اطلاعات زیادی از رویکرد انتخاباتی زاکانی منتشر نشده اما وی گفته است که ستاد وی «ستاد دهه شصتی‌ها» است و چنین ادعا کرده است: «من به دنبال تحول فراگیر در ابعاد مختلف هستم که تحت عنوان انقلاب سوم وعده‌های اساسی انقلاب در عرصه عمل به ظهور برسد.»
انتصاب روح‌الله متفکر آزاد، دانشیار دانشگاه تبریز، به عنوان رئیس ستاد وی و مالک شریعتی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه نیرو، به‌عنوان سخنگوی ستاد زاکانی که هر دو چهره‌ای جوان اما ناشناس در عرصه سیاست ایران هستند، نشان‌دهنده درستی پیش‌بینی‌ها در خصوص چگونگی حضور وی در این صحنه است.
سه‌شنبه ۱۱ خردادماه نیز برنامه سید ابراهیم رئیسی با شماره ۱۵، از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران پخش خواهد شد. در شرایطی که روز گذشته همزمان با انتشار اخبار مربوط به حضور وی در بازار تهران و جلسه با اعضای اتاق بازرگانی، خبری در خصوص اصرار دوباره رئیس قوه قضائیه بر انصراف از نامزدی منتشر شد. بخشی از چهره‌های اصول‌گرا مدعی هستند که خالی شدن صحنه انتخابات برای پیروزی وی، باعث شده است تا رقابت او در این صحنه، برای حامیانش دلچسب نباشد.
در شرایط فعلی، ابراهیم رئیسی حتی بدون آن که نیاز به پیش‌بینی باشد، با درنظرگرفتن میزان و نوع مشارکت مردم در انتخابات ایران و حذف رقبا از صحنه، مشابه شرایط سید علی خامنه‌ای در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری، قرار است در کنار کسانی از برنامه‌های خود برای ریاست‌جمهوری دفاع کند که از نظر جامعه، چهار نفر از آنان پوششی وی هستند و دو نفر دیگر از همین ابتدا هیچ شانسی برای رقابت با او ندارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
محسن مهرعلیزاده نیز با شماره ۱۶ روز چهارشنبه ۱۲ خرداد در جدول پخش صداوسیما قرار گرفته است. مهرعلیزاده در حالی وارد رقابت شده است که بسیاری او را حتی در قد و قواره «نامزد نیمه‌صلاحیت‌دار اصلاح‌طلبان» نیز ندانسته‌اند.
بعضی چهره‌های شاخص اصلاحات نیز روز گذشته با تاکید بر فشار بر آن‌ها برای حمایت از مهرعلیزاده، تاکید کردند که در شرایط فعلی او را به‌عنوان نامزد خود معرفی نخواهند کرد. مهرعلیزاده در واکنش به نتیجه بررسی صلاحیت‌های داوطلبان نامزدی ریاست‌جمهوری در روزهای گذشته گفته بود: «نمی‌شود ادعای دینداری کرد و جریان حذف دیگران را ترویج نمود!»
او که یک نوبت هم با حکم حکومتی و به همراه مصطفی معین در سال ۸۴ ، به صحنه رقابت انتخاباتی ریاست‌جمهوری بازگشته بود، حالا در شرایطی در این صحنه است که شانسی بیش از دوره قبل ندارد.
سعید جلیلی با شماره ۱۴، در انتخابات پیش رو چهره‌ای است که در غیاب رقبای اصلی حتی در نقش پوششی برای سید ابراهیم رئیسی هم کار زیادی نمی‌تواند انجام دهد. او که در روزهای پیش از تایید صلاحیت خود، در مناظره مجازی با علی لاریجانی، با انتشار مطالبی درباره اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور خبرساز شده بود، حالا چند روزی است که چندان در محافل سیاسی دیده نمی‌شود و جریان اصول‌گرا حضور انتخاباتی وی را چندان پوشش خبری نداده است.
جلیلی که با شعار تبلیغاتی «جهش و جهاد» قرار است روز دوشنبه ۱۰ خرداد از رسانه جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌هایش را پخش کند، به نظر می‌آید مانند سه چهره دیگر برای نشکستن آرای رئیسی در «شرایط مشارکت حداقلی»، در دقایق پایانی به نفع وی کنار برود.
برنامه‌های عبدالناصر همتی نیز روز جمعه هفتم خرداد و با شماره ۱۲، در جدول پخش صداوسیما قرار گرفته است. وی ادعا کرده است که به عنوان «یک صدای سوم» آمده و در شرایطی که به حمایت اصلاح‌طلبان امیدی ندارد، ترجیح داده است خود را نامزد طبقه‌ای معرفی کند که بارها در روزهای گذشته در برابر بانک مرکزی، وی را بابت اوضاع فعلی پولی کشور متهم دانسته بودند. او گفته است: » من می‌خواهم صدای بخش اعظم خاموش مردم باشم که به وضعیت موجود اعتراض دارند و مطمئن هستم که می‌شود مشکلات مردم را حل کرد.»
با وجودی که همتی چهره‌ای باسابقه در عرصه مدیریت دولتی در جمهوری اسلامی است، اما گفته می‌شود حضورش در این رقابت‌ها بیش از آن که مجالی برای دفاع از عملکرد دولت قبل یا شرکت در رقابت انتخاباتی باشد، فرصتی خواهد بود تا کاندیداهای پوششی ابراهیم رئیسی، به‌واسطه حضور وی، برنامه‌های مالی و اقتصادی دولت فعلی را زیر انتقاد برد و استقبال نکردن مردم از انتخابات را آن‌طور که روز گذشته حسین شریعتمداری، سردبیر روزنامه کیهان، ادعا کرد، نتیجه «بی‌کفایتی و ناکارآمدی دولت فعلی» که برآمده از مشارکت مردم در دوره قبل بود، بدانند.
تئوری مصلحت نظام به بهای مشارکت نکردن مردم، که از روزهای قبل نخست کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان آن را به صورت علنی و با لفظ پیش نیامدن مشکل برای انتخابات با وجود نبود مشارکت مطرح کرده بود، حالا از یک سو محقق شده و از سوی دیگر قرار است در شب‌های تبلیغات به یاری چهره‌هایی که هرکدام به مناسبتی برای تدارک پوشش انتخابات در ایران احراز صلاحیت شده‌اند، توجیه شود و با سیاست دولتی به جای برنامه حکومتی «میدان»، مرتبط دانسته شود.
اما بررسی رویدادهای سیاسی روز گذشته با اشاره به چند موضوع دیگر کامل می‌شود. صادق لاریجانی از بیانیه روز قبل خود عقب‌نشینی کرد و صحبت‌هایش را از سر دلسوزی برای نظام دانست. محمود احمدی‌نژاد نیز همزمان با معرفی دولت خود به‌عنوان کارآمدترین و پاک‌دست‌ترین دولت تاریخ انقلاب، انتخابات را تحریم کرد.
سید حسن خمینی ضمن انتقاد از شورای نگهبان اعلام کرد که اگر به جای نامزدهای تایید صلاحیت شده بود، انصراف می‌داد. اصلاح‌طلبان نیز برنامه حکومت برای کنار گذاشتن کامل آن‌ها از صحنه سیاسی را کاملا متوجه شدند.
با این حساب به نظر می‌آید وجه تشابه انتخابات ریاست‌جمهوری در سوریه با نظارت نمایندگان جمهوری اسلامی ایران برای تمدید بقا دیکتاتور این کشور، با انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، دیگر تنها در نزدیکی تاریخ برگزاری نیست، بلکه در نتیجه و سازوکارهای مهندسی شده آرا هم به نفع اقتدارگرایان به پایان خواهد رسید.
