جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، در ادامه نخستین سفر خارجیاش امروز (چهارشنبه) در ژنوِ سوئیس با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود، دیدار کرد. این اولین دیدار بایدن با یکی از مهمترین رقبای آمریکا در سطح جهان است و در زمان نوشتن این مطلب، هنوز در جریان است.
آقای پوتین از سوچیِ روسیه به ژنو پرواز کرد و پیش از بایدن به آن شهر رسید. مدت کوتاهی بعد بایدن و تیمش به لا گرانژ، ویلایی قرن هجدهمی واقع در کرانه دریاچه ژنو که قرار است میزبان این دیدار مهم باشد، رسیدند. پرچمهای آمریکا، روسیه و سوئيس بر فراز ویلای لا گرانژ برافراشته شده است.
گی پارملین، رئیس جمهوری سوئیس، با دو مهمان عالیرتبه کشورش دیدار کرد و ورود آنها را به «شهر صلح» خوشامد گفت.
پارملین گفت: «برای هر دو شما آقایان رئیس جمهوری آرزو میکنم گفتوگوی مفیدی در راستای منافع دو کشورتان و جهان داشته باشید.»
بایدن رو به پوتین کرد و با او دست داد و پوتین نیز قدمی به سوی او برداشت و دست رئيس جمهوری آمریکا را فشرد. سپس با هم وارد کتابخانه مجللی شدند تا مطبوعاتیها از آنها در حالی عکس بگیرند که در سکوت روی صندلیهاشان نشستهاند. سکوت البته طولی نینجامید. جلسه آنان پشت درهای بسته آغاز شد و انتظار میرود حدود پنج ساعت طول بکشد. پوتین (که از طریق مترجم خود صحبت میکند) در آغاز جلسه از بایدن به برای «ابتکار این دیدار» تشکر کرد. او افزود: «میدانم که سفری طولانی داشتید و خیلی کار دارید. اما مسایل بسیاری در روابط آمریکا و روسیه انباشت شده که نیاز به دیدار در بالاترین سطح دارد و امیدوارم جلسهمان مفید باشد.» بایدن هم گفت که او و پوتین به مسایل «مورد علاقه دو طرف» خواهند پرداخت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مسایل نظامی، برنامههای سایبری روسیه، جنگهای داخلی در کشورهایی چون اوکراين، حمایت مسکو از حکومت لوکاشنکو در بلاروس، نگرانیهای حقوقبشری در روسیه و وضع الکسی ناوالنی (از رهبران اپوزیسیون روسیه)، و البته توافق هستهای با ایران یا همان «برجام»، از موضوعات متعددی هستند که پوتین و بایدن به آنها بپردازند.
اما انتظار میرود مهمترین موضوع جلسه همان موضوع فعالیتها و حملات سایبری روسیه علیه آمریکا باشد؛ نشانهای از زمانی که در آن زندگی میکنیم و گسترش روزافزون اهمیت فضای سایبری. اختلافات مسکو و واشنگتن در این زمینه راحت حل نمیشود، اما هر دو طرف از خواست ثبات گفتهاند. انتظار میرود آقای بایدن در مورد عروج باجافزارها هشدار دهد که بسیاریشان از روسیه میآیند. منظور از این اصطلاح، گونهای بدافزار است که دسترسی به سامانههای کاربران را محدود میکند و سپس برای رفع آن محدودیت، تقاضای باج میکند. آمریکا و سایر کشورهای غربی با حملات بسیاری در این زمینه مواجه شدهاند. البته آقای پوتین احتمالا تا مدتها هرگونه نقش داشتن در این زمینه را انکار خواهد کرد، اما شاید در دیدارهای خصوصی حاضر به امتیاز دادن شود.
کاخ سفید گفته است که آقای بایدن در این دیدار سرکوب مخالفان سیاسی از سوی پوتین را نیز به او یادآوری خواهد کرد و به او درباره سیاستهای تهاجمی نسبت به اوکراین و تلاش برای دخالت در انتخاباتهای آمریکا هشدار خواهد داد.
کرملین و کاخ سفید از مواردی نیز سخن گفتهاند که این دو رهبر میتوانند در آن زمینهها همکاری کنند. کرملین مشخصا به تغییرات اقلیمی اشاره کرده است. پوتین اما طبیعتا خواهد کوشید تصویری قدرتمند از خود در سطح جهان نشان دهد و اولین نشست با رئيس جدید کاخ سفید، بخش مهمی از این تلاش است.
قرار است در طول این دیدار طولانی غذایی سرو نشود و احتمالا درها تا مدتها باز نخواهند شد. آنتونی بلینکن و سرگئي لاوروف، وزرای خارجه دو کشور، در ابتدای دیدار حضور داشتند، اما به نظر میرسد از آن محل خارج شدهاند و تا پایان آن دیدار برنخواهند گشت.
پوتین تا کنون پنج رئیس جمهوری آمریکا را از سر گذرانده و به یکی از موضوعات اصلی مباحثات سیاسی در آمریکا بدل شده است. منتقدان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق، رابطه نزدیک او با پوتین را محکوم میکردند. سالها پیش حزب دموکرات (و بایدنی که آن روزها رئیس کمیته روابط خارجی سنا بود) همین دیدگاه انتقادی را به حرفهای مثبتی داشتند که رئیس جمهوری جمهوریخواه وقت، جورج دبلیو بوش، پس از دیدار با پوتین در اسلوونی در سال ۲۰۰۱، راجع به رئيس کرملین زده بود.
بایدن از زمان آغاز سفرهای خارجی خود که حدود یک هفته پیش از بریتانیا آغاز شد، بارها راجع به پوتین سخن گفته است. او گفته است که به «فعالیتهای مضر» روسیه «پاسخی محکم و معنیدار» خواهد داد. پوتین روز جمعه در گفتوگو با شبکه «ان بی سی» آمریکا گفت که رابطه دو کشور «در سالهای اخیر به پایینترین حد خود رسیده است.»
این نخستین دیدار رهبران دو کشور پس از نشست ۲۰۱۸ ترامپ و پوتین در هلسینکی فنلاند است. در پی آن اجلاس، سخنان جنجالی ترامپ در نشست خبری که گفته بود به به یافتههای نهادهای اطلاعاتی آمریکا کمتر اعتماد دارد تا پاسخ رئیس جمهوری روسیه، تیتر اول رسانهها شدند. این بار، طبق تصمیم بایدن، قرار است اصلا نشست خبری مشترکی در پی نباشد.
پوتین نیز به تفاوتی که در کاخ سفید ایجاد شده است، خوب آگاه است. او گفت آقای بایدن را «از بنیان، متفاوت» از ترامپ میداند و او را «آدمی حرفهای» خواند. رئیس کرملین افزود: «انتظارم این است که رئیس جمهوری کنونی حرکاتی فکرناشده و ناگهانی انجام ندهد و بتوانیم چارچوبهای مشخصی برای تعامل داشته باشیم و بر سر بعضی موارد توافق کنیم و نقاطی برای ارتباط بیابیم.»
بایدن نیز بر لزوم برگزاری این جلسه تاکید داشته است. او در نشستی خبری پیش از آن دیدار گفت: «به نظرم بهترین راه برخورد با این مسایل، دیدار شخصی من و ایشان است.»