چند دهه است که ایران به بزرگترین بازار چادر مشکی جهان تبدیل شده ولی همچنان تقریبا کل نیاز مصرفی خود را وارد می‌کند. زنان محجبه ایرانی سال‌هاست که چادر کره‌ای و ژاپنی بر سر دارند و هر قدر ارز و دلار گران‌تر می‌شود، حجاب آنها هم خرج سنگین‌تری روی دستشان می‌گذارد.
چادر این حجاب برتر در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی ایران، نماد ارزشی و فرهنگی مهمی برای حکومت ایران است.
آمار دقیقی از سرانه مصرف چادر مشکی در سال‌های قبل از انقلاب در دست نیست ولی با نگاهی گذرا به آمار واردات این محصول در سال‌های پس از انقلاب رشد روز افزون واردات و مصرف آن مشهود و ملموس است.
به گفته مقام‌های انجمن نساجی ایران، مصرف سرانه چادر مشکی در ایران نسبت به کشورهای همسایه از جمله عربستان سعودی بالاتر است. به گفته علیرضا حائری، عضو هیات مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران، سالانه ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون دلار صرف واردات پارچه چادر مشکی به این کشور می‌شود.
در حالی که با هزینه ۲۰ تا ۲۵ میلیون دلار می‌توان به گفته او، یک خط تولید ۱۰ میلیون متری چادر مشکی را‌ه‌اندازی کرد.
آنچه انتقادهای زیادی را بر می‌انگیزد حجم گسترده واردات محصولی است که با ایدئولوژی و ارزش‌های انقلابی در ایران گره خورده است.
آمار انجمن صنایع نساجی ایران حکایت از آن دارد که میزان مصرف سالانه چادر مشکی در ایران بیش از ۵۰ میلیون مترمربع است. در حالی که بعضی تخمین می‌زنند که مصرف واقعی بیش از این رقم‌هاست.
این در حالیست که حدود ۹۵ درصد کل مصرف چادر مشکی در ایران از کشورهای دیگر وارد می‌شود و بخش اعظم واردات هم غیرقانونی است و به کشور قاچاق می‌شود.
در سال‌های نه‌چندان دور بخشی از چادر مشکی زنان ایران از کشورهایی چون سوئیس، ژاپن و کره وارد می‌شد.
اما در سال‌های اخیر و به دنبال تحریم‌ها و افت شدید قدرت خرید مردم، عمده واردات از چین، تایلند، اندونزی، هند، پاکستان، ویتنام و البته کره جنوبی صورت می‌گیرد. کشورهایی که میزان مصرف چادر مشکی در آنها صفر و یا خیلی ناچیز است.
چادر مشکی‌های چینی و تایوانی امروز در بازار ایران یکه تازی می‌کنند. به گفته مسئولان بخش عظیمی از پارچه چادر مشکی از طریق قاچاق و به صورت غیرقانونی وارد کشور می شود.
بحران قیمت‌ها
چادر مشکی هم از نوسانات ارز و دلار بی نصیب نمانده است. هر قدر ارزش ریال کمتر می‌شود قیمت یک قواره چادر مشکی بالاتر می‌رود و خرج سنگینی روی دست زنان ایرانی می‌گذارد.
یک متر چادر مشکی در بازار تهران، اکنون از متری ۶۸ تا ۳۰۰ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود که نسبت به پارسال همین موقع ۱۰۰ درصد افزایش داشته است.
این یعنی یک قواره چادر مشکی مرغوب با هزینه دوخت آن، این روزها دست‌کم یک تا یک و نیم میلیون تومان برای زنان آب می‌خورد.
رشد لجام گسیخته قیمت‌ها، صدای بعضی سیاستمداران زن ایرانی را هم در آورده است. از جمله زهرا سعیدی مبارکه، نماینده مجلس که از گرانی قیمت چادر انتقاد کرده و گفته قیمت چادر ۴۰۰ درصد افزایش داشته است.
تجارتی پر سود
اما چرا بزرگترین مصرف کننده چادر جهان، یک خط تولید درست از خود ندارد؟
سال‌هاست دست اندرکاران صنعت نساجی ایران می‌گویند تنها راه خودکفایی از یک مسیر می‌گذرد: بریدن دست مافیا و حمایت از تولید کننده داخلی.
نکته اینجاست که ایران اکنون تنها یک کارخانه چادر مشکی فعال دارد که لنگ لنگان نیمی از ظرفیت اولیه خود را تولید می‌کند. شرکت حجاب شهرکرد حدود سه سال بیشتر قدمت ندارد و تنها قطب تولید چادر مشکی در ایران است.
این کارخانه با ظرفیت ۱۰ میلیون متر در سال راه اندازی شده است. این یعنی چیزی حدود ده درصد مصرف داخلی ایران. اگرچه در عمل، سال گذشته تنها ۴ میلیون متر چادر مشکی تولید کرد.
کارخانه‌های دیگر هم که یکی بعد از دیگری از پا درآمده و تعطیل شدند.
کارشناسان همین سود سرشار و آسان را سدی بزرگ بر سر راه تولید داخلی چادر مشکی می‌دانند.
به گفته جمشید بصیری، دبیر سابق انجمن نساجی ایران ، تجارت چادر مشکی ارزان‌تر، پرسودتر و راحت‌تر از تولید آن است.
میرمحمدتقی دانایی هوشیار، مدیرعامل شرکت حجاب شهرکرد چندی پیش در گفت وگویی با خبرگزاری تسنیم گفته بود: «براساس اطلاعات گمرک ایران ، میزان واردات پارچۀ چادر مشکی در سال ۹۴ از نظر وزنی ۱۴ هزار و ۳۵۰ تن بوده است. جالب اینجاست در سال ۹۵ که خط تولید چادر مشکیِ شرکت نساجی حجاب رسماً توسط معاون اول ریاست جمهوری و وزیر صنعت و معدن و تجارت افتتاح شد، با توجه به این موضوع مگر چه اتفاقی در کشور رخ داده که واردات به ۱۸ هزار تن افزایش پیدا کرده است؟ مگر در سال ۹۵ مردم ایران ۳۰ درصد زیاد شده‌اند؟»
