پژوهشگران در بخشی از مطالعات جدیدی که واکنش ایمنی بدن را پس از واکسن کرونا ارزیابی می‌کند، به این نتیجه رسیده‌اند که فاصله طولانی‌تر از سه هفته بین دو دوز واکسن موجب تولید بیشتر پادتن‌های خنثی‌کننده ویروس دلتا و انواع دیگر جهش‌های کرونا و افزایش سلول‌های «تی کمک‌کننده» می‌شود.  

هرچند پژوهش «پیچ» که با کمک‌هزینه دولت و تحت نظارت جمعی از دانشگاه‌های بریتانیا انجام می‌شود روی فاصله زمانی سه هفته و ۱۰ هفته بین دو دوز واکسن تمرکز می‌کند اما دانشمندان می‌گویند نتیجه‌گیری آن‌ها تصمیم دولت را در مورد حفظ فاصله زمانی هشت هفته‌ای بین دو واکسن تایید می‌کند.

در حالی که موارد ابتلا به نوع دلتای ویروس کرونا رو به افزایش است، کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمن‌سازی (جِی‌سی‌وی‌آی) برای کاهش فاصله زمانی بین دو واکسن و حصول اطمینان از مصونیت مردم تحت فشار قرار گرفته است.

اما به گفته دکتر لانس تِرتِل، استاد ارشد دانشگاه لیورپول در رشته طب بالینی و بیماری‌های مسری و یکی از اعضای تیم «پیچ»، داده‌های موجود فاصله دست‌کم هشت هفته بین دو واکسن را توجیه می‌کند.

او ضمن اشاره به اینکه باید میان «خواست ایمن‌سازی هرچه سریع‌تر مردم و گرفتن بهترین نتیجه (از واکسیناسیون) یکی را انتخاب کرد»، افزود: «متاسفانه نمی‌توانید هر دوی (این گزینه‌ها) را داشته باشید.»

دکتر ترتل روز پنجشنبه در یک کنفرانس خبری‌ـ‌علمی گفت: «از نظر من هشت هفته سازش خوبی است.»

تحقیقات «پیچ» که هنوز مورد داوری سایر دانشمندان قرار نگرفته است، روند تغییرات در پادتن و میزان سلول‌های «تی» در مدت زمان را در کارکنان بخش درمان عمومی بریتانیا ارزیابی کرده است. این افراد یا در فواصل «کوتاه» (سه تا چهار هفته) یا «بلند» (شش تا شانزده هفته)  دو دوز واکسن فایزر را دریافت کرده بودند.

از ۵۰۳ داوطلبی که در این پژوهش شرکت کردند، ۲۲۳ نفر (۴۴ درصد) پیشتر به ویروس سارس-کوو-۲ عامل بیماری کووید‌ـ ۱۹ مبتلا شده بودند. در این آزمایش نمونه خون افرادی که قرار بود فاصله زمانی میان دو واکسنشان طولانی‌تر باشد، پیش از واکسیناسیون، در جریان واکسیناسیون و پس از دومین دوز گرفته شد. اما نمونه خون گروهی که فاصله میان دو دوز واکسنشان کوتاه‌تر بود تنها پیش از نخستین واکسن و پس از دومین واکسن خون گرفته شد. 

آزمایش خون این دو گروه نشان داد که میزان پادتن تولیدشده در بدن افرادی که با فاصله بیشتر واکسینه شده بودند دو برابر گروهی بود که فاصله واکسیناسیونشان کوتاه‌تر بود هرچند که مقدار پادتن تولیدشده در فاصله میان دو دوز واکسن به «میزان چشمگیری» کاهش یافت.

اما پرفسور مایلز کارول، یکی از مقام‌های اداره مراقبت‌های پزشکی که در این پژوهش شرکت داشته هشدار داده است که نباید تنها روی پادتن تولیدشده از واکسن «اتکا کرد». 

او گفت که «فعالیت‌های سه و چهار جانبه سیستم ایمنی بدن» مثل واکنش‌های سلول‌های «تی» را نیز باید مد نظر قرار داد. 

در مجموع، در گروهی که دوزهای واکسن را با فاصله بیشتری دریافت کرده بودند، سطح لنفوسیت‌های «تی» پس از دومین واکسن ۱.۶ بار کمتر از گروه دیگر بود اما دانشمندان می‌گویند در این گروه تعداد لنفوسیت‌های «تی کمک‌کننده» که دارای خاطره بلندمدت ایمن‌سازی بوده و وظیفه تولید پادتن‌های جلوگیری از عفونت را برعهده دارند، افزایش یافته است. 

پرفسور کارول می‌گوید این پژوهش نتیجه‌گیری می‌کند که «در پی نخستین واکسن (بدن فرد) واکنش خوبی در ارتباط با سلول‌های تی نشان داده که در فاصله زمانی هشت تا ۱۰ هفته به قوت خود باقی مانده است. بنابراین، (این سلول‌ها) نیز نقش خود را در حفاظت از شما بر عهده دارند». 

پژوهشگران نتیجه‌گیری کرده‌اند که میزان پادتن و لنفوسیت‌های «تی» به میزان چشمگیری از فرد به فرد متفاوت است که عوامل آن احتمالا به ساختار ژنتیکی، بیماری‌های زمینه‌ای، آلودگی‌های پیشین به ویروس سارس-کوو-۲ و دیگر ویروس‌های کرونا بستگی دارد. 

واکنش‌های بلندمدت ایمنی در همه شرکت‌کنندگان در این پژوهش در فاصله شش ماه تا یک سال ارزیابی خواهد شد.

به‌رغم متنوع بودن نتایج این پژوهش، پرفسور سوزانا دوناچی، یکی از محققان این پروژه، می‌گوید که واکسن فایزر «در هر فاصله زمانی واکسیناسیون در ترغیب واکنش ایمنی بدن بسیار خوب عمل می‌کند».

او گفت که توصیه «جی‌سی‌وی‌آی» در در نظر گرفتن یک فاصله زمانی هشت هفته‌ای برای دوزهای واکسن، در چند مورد «تعادل ایجاد کرده است» از جمله عرضه واکسن، گسترش ویروس کووید در جامعه، «خواست به باز شدن (پایان دادن به محدودیت‌های اجتماعی)» و میزان مصونیت ناشی از تاخیر در تزریق دومین واکسن.

پرفسور دوناچی می‌افزاید که هشت هفته فاصله میان دو واکسن «موثرترین فاصله زمانی» برای او است و پرفسور کارول می‌گوید این «سازش خوبی» است. 

پرفسور کارول گفت که فاصله هشت هفته‌‌ای واکسیناسیون برخی از شرکت‌کنندگان در این آزمایش به پژوهشگران امکان دستیابی به چنین نتیجه‌ای را داده است. او افزود: «این فاصله زمانی خوبی است و ما در نقطه مناسبی قرار داریم.»