خط تولید واکسن روسی اسپوتنیک در ایران هم مثل برخی دیگر از کشورها در حال راه‌اندازی است اما آن‌گونه که از اخبار منتشر شده و نقل‌قول‌های برخی مسئولان برمی‌آید، قرار نیست واکسن‌های تولیدی روسیه در ایران برای واکسیناسیون عمومی مردم داخل کشور مصرف شود؛ چرا که به گفته سید مرتضی خاتمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، «روس‌ها در این تولید برای خودشان هم سهم عمده‌ای در نظر گرفته‌اند».

پیش‌تر علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، نیز در کلاب‌هاوس اعلام کرده بود که خط تولید داخلی واکسن روسی به درد ما نمی‌خورد. این اظهارنظر او با واکنش کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو و کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو، روبه‌رو شد و آن را انکار کردند اما حالا یک نماینده مجلس می‌گوید که در قرارداد با روسیه این محاسبات لحاظ نشده است که ۶۰ میلیون دوز به چه صورت و طبق چه زمان‌بندی تحویل خواهد شد.

ایران قرارداد خرید ۶۲ میلیون دوز واکسن اسپوتنیک با روسیه را امضا کرده است؛ قراردادی که به گفته مسئولان وزارت بهداشت، به دلیل «بدقولی» طرف روسی با چالش مواجه شده است.

روز دوشنبه ۲۸ تیرماه، دو مقام مسئول در وزارت بهداشت دو اظهارنظر متفاوت درباره واکسن روسی را مطرح کردند؛ از یک سو کیانوش جهانپور، سرپرست روابط عمومی وزارت بهداشت و سخنگوی سازمان غذا و دارو، از راه‌اندازی خط تولید واکسن روسی در کشور خبر داد و از سوی دیگر علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، گفت که «خط تولید واکسن روسی به درد ما نمی‌خورد». او همچنین اذعان کرد که ستاد ملی مقابله با کرونا به واکسن روسی امیدی نبسته و از ابتدا می‌دانسته که ظرفیت ماهانه تولید واکسن در روسیه فقط پنج میلیون دوز است. او این را نیز اعلام کرد که از زمان انعقاد قرارداد تا ۲۸ تیرماه، از ۶۲ میلیون دوز واکسن تعهد شده در قرارداد، فقط دو میلیون دوز آن به ایران رسیده است.

گفته‌های علیرضا رئیسی کمتر از یک روز بعد با واکنش کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو و کیانوش جهانپور، سرپرست روابط عمومی وزارت بهداشت، روبه‌رو شد. کاظم جلالی این گفته‌ها را «شایعه» خواند و گفت: «انتشار چنین مطالب و شایعاتی تنها باعث می‌شود مردم دلسرد و مایوس شوند.» از طرف دیگر، کیانوش جهانپور نیز مدعی شد که صحبت‌های سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا «تحریف» شده است.

حالا سیدمرتضی خاتمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در اظهارنظری جدید از سهم‌خواهی روسیه پرده برداشته است. او به خبرگزاری ایلنا گفته است: «در حال حاضر خط تولید این واکسن در کشور ما هم در حال راه اندازی است؛ منتها روس‌ها در این تولید برای خود هم سهم عمده‌ای قائل‌اند.» این در حالی است که پیش‌تر کیانوش جهانپور مدعی شده بود تا آذرماه ۶۰ میلیون دوز واکسن روسی برای واکسیناسیون ۳۰ میلیون نفر در اختیار ایران قرار می‌گیرد.

کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو، نیز اعلام کرده‌ بود که برای راه‌اندازی خط تولید واکسن روسی در ایران تاکنون سه شرکت خصوصی به طرف روس معرفی شده‌اند. ورود شرکت‌های خصوصی برای تولید واکسن‌های روسی در حالی صورت می‌گیرد که با وجود اعلام آمادگی، امکان واردات واکسن برای بخش خصوصی فراهم نشده است.

ظرفیت تولید واکسن در روسیه محدود است ولی مسئولان در ایران با وجود اطلاع از این موضوع قرارداد خرید ۶۲ میلیون دوز واکسن را با این کشور منعقد کرده‌اند. از طرف دیگر در حالی‌ که واکسیناسیون داخل کشور با چالشی جدی مواجه است، درصدد راه‌اندازی خط تولید داخلی واکسن روسی‌اند که بخش زیادی از آن به دلیل سهم‌خواهی روسیه از کشور خارج خواهد شد.

راه‌اندازی خط تولید واکسن روسی در ایران و سهم‌خواهی روسیه از آن در حالی اتفاق می‌افتد که کیانوش‌ جهانپور مطالعات بالینی واکسن‌های خارجی در ایران را به قرارداد ترکمانچای تشبیه کرده و گفته بود که وزارت بهداشت زیر بار آن نخواهد رفت اما حالادر بحبوحه موج پنجم کرونا و بحران واکسیناسیون در کشور، بخش زیادی از واکسن‌های تولیدی به خارج ارسال خواهند شد و به قول سید مرتضی خاتمی، معلوم نیست ۶۰ میلیون دوز واکسنی که روسیه متعهد شده است، چه زمانی دست ایران را خواهد گرفت.