مواضع آمریکا و اروپا در ماههای پس از توقف مذاکرات احیای برجام تکرار مکررات و نمایش ضعف به طرف مقابل یعنی جمهوری اسلامی ایران بوده است و به نظر نمیرسد غرب برنامهای برای تغییر این رویکرد در آینده نزدیک داشته باشد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در تازهترین اظهارنظر خود تکرار کرده که توپ در زمین ایران است و البته برای مدت طولانی در این زمین باقی نمیماند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، او بار دیگر از رو به پایان بودن زمان زمان برای ایران سخن گفته و در عین حال تاکید کرده است که دولت بایدن علاقمند به بازگشت به برجام است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این در حالی است که مقامات در تهران میگویند در حال بررسی سوابق مذاکرات هستند و به وضوح نشان دادهاند که برای بازگشت به میز مذاکره عجلهای ندارند. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی پیشتر خواستار لغو همه تحریمها و تضمین خارج نشدن دوباره آمریکا از برجام شده و تاکید کرده بود که اگر این شرایط محقق نشود، عجلهای برای مذاکره نیست. به گفته خامنهای وضع موجود میتواند ادامه پیدا کند.
بلینکن در حالی از رو به پایان بودن زمان برای ایران سخن گفته که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا میگوید مذاکرات به زودی از سر گرفته میشود. به گزارش رویترز، او در کنفرانس خبری در دوحه مدعی شد که باور دارد مذاکرات در بازه زمانی قابل قبول از سرگرفته خواهد شد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مدت این زمان «قابل قبول» اشاره نکرده است. اما از اظهارات بورل در ماههای اخیر اینچنین برمیآید که اروپا دستور کار روشنی در صورت ادامه وضع موجود به توصیه خامنهای ندارد. از همین رو سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه از رایزنی با چین برای قانع کردن ایران به منظور بازگشت به مذاکرات احیای برجام سخن گفته است.
ایران، کشورهای باقیمانده در برجام (بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین، روسیه) و آمریکا پس از روی کار آمدن دولت بایدن شش دور مذاکره برای احیای برجام در وین برگزار کردند. این مذاکرات پس از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری خرداد ۱۴۰۰ در ایران با درخواست تهران به حال تعلیق درآمد.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اخیرا به نشریه لومند گفته که «تهران به طور حتم به مذاکرات بازمیگردد، اما دولت بایدن باید این تصمیم سیاسی را اتخاذ کند که میخواهد میراث ترامپ را زنده نگاهدارد یا میراث بایدن را.»
بسیاری از تحلیلگران ضعف دولت بایدن در قبال ایران را دلیل اصلی پافشاری تهران بر خواستههای حداکثری میدانند.
به عقیده آنها تا زمانی که بایدن در موضع ضعف ظاهر شود، مقامات جمهوری اسلامی انگیزهای برای مذاکره جدی با غرب نخواهند داشت.
در حال حاضر ایران اغلب تعهدات هستهای شامل محدودیت سطح و ذخایر غنیسازی و همکاری با بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نقض کرده است.
با این وجود آمریکا و اروپا همچنان بر دیپلماسی و بازگشت به برجام تاکید دارند.
این در حالی است که با توجه به پیشرفتهای هستهای و دستیابی ایران به دانش فنی گستردهتر حتی در صورت بازگشت به برجام، اطمینان از ماهیت صلحآمیز برنامههای هستهای ایران بسیار دشوارتر خواهد بود.