تا وقتی حس بویایی‌تان را از دست ندهید قدر آن را نمی‌دانید و نمی‌فهمید چقدر بر ابعاد گوناگون زندگی اثر دارد. اکنون می‌دانیم که از دست دادن قدرت بویایی یکی از علایم ابتلا به کووید است. دانشمندان تحقیق در مورد اثر از دست دادن حس بویایی بر رابطه را آغاز کرده‌اند.

این پژوهش از اثر عمیق حس بویایی بر احساس نزدیکی و صمیمیت با شریک جنسی و فرزندان پرده برداشته است. شرکت‌کنندگان در این تحقیق گفته‌اند از دست دادن حس بویایی موجب شده است حتی در جمع عزیزانشان احساس تنهایی کنند زیرا رایحه‌های آشنا و دلگرم‌کننده‌ای که به آن‌ها عادت کرده بودند دیگر به مشامشان نمی‌رسد.

در جذابیت و تحریک جنسی تمام حواس لامسه، شنوایی، بینایی، چشایی و بویایی درگیر می‌شوند. در بعضی افراد، از دست دادن بوی آشنای تن شریک جنسی پیش یا هنگام برقراری رابطه نه‌تنها میل جنسی‌شان را کاهش داد، بلکه به‌طور کامل از بین برد، زیرا رایحه‌های جذاب پیشین به بوهای بد و زننده تبدیل شده بود.

تغییری که ابتلا به کووید در حواس انسان ایجاد می‌کند ممکن است نه‌تنها حس بویایی را از بین ببرد، بلکه بوها را تغییر دهد. آنچه زمانی عامل تحریک جنسی بود به عامل دافعه و مخرب میل جنسی تبدیل می‌شود.

رابطه بین چشایی و بویایی بسیار نزدیک و اغلب هم‌پوشانی دارد. تکامل ما انسان‌ها به گونه‌ای بوده است که بوهای بد میل به غذا و نوشیدنی را در ما از بین می‌برد. این اخطار تکاملی بدن مفید است و کمک می‌کند دچار مسمومیت غذایی نشویم، اما از دست دادن حس بویایی متاسفانه می‌تواند میل جنسی را نیز کاهش دهد. غذا و نوشیدنی اغلب مقدمه ایجاد صمیمیت جنسی است و اگر توانایی لذت از این‌ها از دست برود یا تغییر کند به‌راحتی دچار آثار سوء بعدی خواهیم شد.

اما چشایی فقط خاص غذا نیست. بوسیدن نیز آشکارا نیازمند چشایی است و اختلال در این حس ممکن است نه‌تنها باعث لذت نبردن از رابطه جنسی شود بلکه مانعی در رابطه باشد. برخی شرکت‌کنندگان در این پژوهش گفته‌اند از بوسیدن شریک عاطفی‌شان امتناع می‌کنند زیرا بوسه‌ بدطعم شده است. این موضوع علاوه بر اینکه نقش مهمی در ایجاد صمیمیت در رابطه دارد، بلکه صحبت در مورد آن با شریک زندگی بدون آنکه برخورنده باشد یا آن بخش از رابطه را به خطر بیندازد آشکارا دشوار است.

البته مشکل فقط دیگران نیستند، بلکه این هم هست که معلوم نیست بوها چگونه به مشام می‌رسند. محرومیت از این حس مهم موجب ایجاد احساس ناامنی می‌شود. به همین ترتیب، اگر حس بویایی دچار تغییر شود ممکن است احساس کنید تن شریک عاطفی‌تان بوی فاضلاب می‌دهد و آن‌وقت حفظ رابطه نزدیک دشوار خواهد بود.

اما این مسئله فقط آثار منفی به بار نیاورده است. بعضی شرکت‌کنندگان در این پژوهش گفته‌اند رابطه‌شان بهتر از قبل شده است. این افراد پیش‌تر از بوی تن شریک عاطفی‌شان بدشان می‌آمد یا دست‌کم بوی تن او میل جنسی‌شان را کاهش می‌داد. با از دست دادن حس بویایی، از آن مشکل خلاص شده‌اند و بدین ترتیب، با از بین رفتن این مانع، به اعتماد‌به‌نفس بیشتری در رابطه جنسی و در مورد نقش خود در لحظات نزدیکی رسیده‌اند.

از دست رفتن حس بویایی در بیشتر افراد مبتلا به کووید موقتی است اما بنا بر برآوردها، این فقدان در حدود ۱۰ درصد از کسانی که بویایی خود را از دست می‌دهند دست‌کم تا شش ماه طول می‌کشد. تاثیر فقدان بویایی بر روابط جنسی یا انواع دیگر روابط فقط از علایم خفیف این بیماری نیست بلکه در کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌تواند اثر عمیقی بر مبتلایان بگذارد.

متخصصان حوزه سلامت اغلب به این علامت بیماری و آثار آن بی‌توجهی می‌کنند یا آن را کم‌اهمیت می‌انگارند. اما این پژوهش جدید خلاف این رویه است. این علامت کووید می‌تواند موجب اختلال در روابط مادرانه، جنسی و سایر روابط شود. متخصصان حوزه سلامت باید هرگونه خجالت را کنار بگذارند و از بیماران بپرسند از دست دادن بویایی چه پیامدهایی در روابط جنسی آن‌ها داشته است. در غیر این صورت، ابتلا به کووید ممکن است موجب سلب احساس لذتی شود که هر فردی حق بهره‌مندی از آن را دارد.

ایان همیلتون استاد ارشد اعتیاد و سلامت روان دانشگاه یورک است.