گرچه هوای بسیار سرد در افغانستان هر زمستان جان‌ بسیاری را می‌گیرد، اما از آن‌جا که این کشور امسال با بدترین بحران غذایی از زمان آغاز ثبت آمار مواجه است، بسیاری بیم آن دارند که زمستان پیش رو بسیار کشنده‌تر از سال‌های دیگر باشد.

عبدالله*، پسر هشت‌ ساله‌ای که در کشور تحت تصرف طالبان زندگی می‌کند، از هم‌اکنون آثار شدید بحران انسانی را احساس می‌کند. او به ایندیپندنت می‌گوید: «ما نان و گاهی برنج داریم، اما گوشت و میوه هرگز. نسبت به قبل غذای بسیار کمتری داریم و این من را نگران می‌کند. گاهی اوقات که غذا نداریم بدون اینکه چیزی بخورم، می‌خوابم.» زرغونه، مادرش، می‌گوید از زمانی که طالبان کنترل افغانستان را به‌ دست گرفت، خانواده‌اش مجبور به‌ دریافت کمک شده است.

این زن ۳۵ ساله می‌گوید: «وضعیت ما خوب نیست. چند روز پیش یک گونی آرد دریافت کردیم و خوردیم. همه‌ چیز گران شده است. دیگر نمی‌توانیم آرد و روغن بخریم، زیرا قیمت آن بسیار بالاست.» زرغونه که فرزندانش بین یک تا ۱۵ سال سن دارند، توضیح می‌دهد که پس از خروج نیروهای آمریکایی و بعد از جنگی ۲۰ ساله، هزینه غذا افزایش یافته است و آن‌ها می‌توانند فقط یک وعده در روز غذا بخورند.

او می‌افزاید: «ما فقط عصر شام می‌خوریم. گاهی اوقات حتی آن را هم نداریم و بدون اینکه چیزی بخوریم به‌ خواب می‌رویم. صبح فقط چای می‌نوشیم. من و شوهرم می‌توانیم گرسنه بمانیم، اما برای فرزندانمان نگرانیم. از گرسنگی گریه می‌کنند و این خیلی سخت است.»

اخیرا مشخص شد که بیش از نیمی از جمعیت افغانستان با گرسنگی شدید روبه‌رو است. بر اساس گزارش صندوق خیریه نجات کودکان، در زمستان امسال تقریبا ۲۳ میلیون نفر، شامل دست‌کم ۱۴ میلیون کودک، برای تامین غذا دچار مشکل خواهند شد. این نشان‌دهنده افزایش ۳۵ درصدی میزان گرسنگی در مقایسه با سال گذشته است. هم‌اکنون فقط ۵ درصد از خانواده‌ها در افغانستان می‌توانند هر روز غذای کافی برای خوردن به‌ دست آورند. به گزارش صندوق نجات کودکان، ماه گذشته در غرب کابل، هشت کودک از یک خانواده از گرسنگی جان باختند.

اورلیت مینوگ، مشاور ارشد سیاستی در حوزه مناقشات در این موسسه خیریه، گفت برخی خانواده‌های مورد حمایت این سازمان یک وعده غذایی در روز و آن‌ هم فقط نان می‌خورند. خانم مینوگ می‌افزاید: «مسئله بزرگ این است که مادران و پدران غذا نمی‌خورند و به بچه‌ها می‌دهند. همچنین نان بیات را در آب می‌گذارند تا برای بچه‌ها نرم شود. آنچه ما مداوم می‌بینیم دسترسی اندک به میوه یا سبزی و نداشتن گوشت در سفره است.» او گفت این موسسه خیریه به‌ویژه در مورد وضعیت اسفناک زنان باردار نگران است. او در ادامه افزود برآورد می‌کند بیش از ۳۳۰ هزار نوزاد در «۱۰۰ روزی که طالبان کنترل این کشور را به‌ دست گرفته است» به دنیا آمده‌ باشند. خانم مینوگ، که موسسه خیریه‌اش در ۱۰ استان افغانستان خدمات بهداشتی سیار به مردم ارائه می کند، گفت ماماها مسائل نگران‌کننده بسیاری را گزارش می‌کنند. او گفت: «بسیاری از زنان به‌تنهایی در مکان‌های سرد و تاریک، بدون برق و بدون دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی زایمان می‌کنند. البته، این زندگی آن‌ها و زندگی نوزادانشان را در خطر جدی قرار می‌دهد. نظام سلامت افغانستان در حال فروپاشی است و زنان بدون کوچک‌ترین دسترسی به بهداشت و سلامت زایمان می‌کنند.»

او با اشاره به آسیب‌پذیری فراوان کودکان خردسال در برابر گرسنگی و سوءتغذیه افزود بحران انسانی که دارد افغانستان را ویران می‌کند «واقعا وحشتناک و بسیار نگران‌کننده است». او گفت: «این بدترین بحران انسانی است که افغانستان در چند دهه گذشته با آن روبه‌رو بوده است.» خانم مینوگ می‌گوید که بحران غذایی ناشی از ترکیب بی‌رحمانه‌‌ای از خشکسالی، محدودیت‌های ۱۸ ماهه کرونا و همچنین از هم پاشیدن امنیت و بروز درگیری است که کشاورزی، واردات مواد غذایی، بازار کار و بانکداری را مختل کرده است.

او گفت: «گرسنگی در سراسر کشور موج می‌زند. افغانستان زمستان‌های بسیار سختی را از سر می‌گذراند. به‌دلیل کوهستانی بودن این سرزمین، دسترسی سازمان‌های بشردوستانه به بخش‌هایی از این کشور قطع خواهد شد. این منطقه به‌شدت پوشیده از برف و زمین نامناسب خواهد بود. با سردتر شدن هوا، بحران انسانی نگران‌کننده خواهد بود.»

مطالعات نشان داده است در کشورهایی که درگیر جنگ یا گرسنگی‌اند، اغلب زنان «آخرین و کمترین» غذا را می‌خورند، زنان و دختران ۶۰ درصد از ۶۹۰ میلیون نفری را که در حال حاضر در سراسر جهان گرسنه‌اند تشکیل می‌دهند.

گل پری*، مادر ۳۵ ساله افغان که چهار فرزند دارد، گفت: «کاش شوهرم می‌توانست کار پیدا کند تا برای فرزندانمان غذا داشته باشیم. مجبور شده‌ایم تعداد وعده‌های غذایی خود را کاهش دهیم و بیشتر اوقات فقط نان می‌خوریم. وقتی بچه‌ها از گرسنگی گریه می‌کنند، سعی می‌کنم مقداری برنج پیدا کنم تا به آن‌ها بدهم. اگر برنج نباشد، دو تا سیب‌زمینی برای آب‌پز کردن پیدا می‌کنم.»

صلیب سرخ بریتانیا روز چهارشنبه هشدار داد که جمعیت افغانستان با یکی از سخت‌ترین زمستان‌هایی که «به خاطر داریم» مواجه است، مگر اینکه در عرض چند هفته کمک‌ و پول‌ به این کشور برسد. در مناطق کوهستانی افغانستان دمای هوا به منفی ۲۵ درجه کاهش می‌یابد.

مریان هورن، مشاور ارشد این موسسه خیریه در زمینه بحران‌های بشردوستانه، گفت: «ممکن است صدای اسلحه قطع‌ شده باشد، اما اینک هراس مردم از گرسنگی، سرما و آینده است. آن‌ها پول نقد یا کار ندارند و ظاهرا راه‌حلی در افق دیده نمی‌شود.» خانم هورن که در کابل به‌ سر می‌برد، خاطرنشان کرد که فقر شهری موضوع جدیدی در این کشور است و در جاهایی که شهروندان پیش‌تر از وضع مالی به‌نسبت خوبی برخوردار بودند، رواج بیشتری پیدا کرده است.

خانم هورن می‌افزاید: «میلیون‌ها نفر با کمبود ‌تصورناپذیر غذا و سوءتغذیه مواجه‌اند و بیش از پیش به دامان فقر شدید می‌افتند. قیمت مواد غذایی به‌طور قابل ملاحظه‌ای رو به افزایش است، مشاغل دستمزدی در حال نابودی و آثار خشکسالی در سراسر این کشور موج می‌زند. مردم افغانستان برای کمک و همچنین برای امید چشم یاری به جامعه جهانی دوخته‌اند.»

*اسامی برای حفظ هویت تغییر کرده است.