نفتالی بنت، نخستوزیر اسرائیل، روز یکشنبه گفت که کشورش میخواهد تعداد شهرکنشینهای یهودی در بلندیهای جولان را دو برابر کند. این بخشی از طرحی چند میلیون دلاری با هدف تثبیت سیطره اسرائیل بر این منطقه کوهستانی است که آن کشور بیش از ۵۰ سال پیش در جریان جنگ از سوریه گرفت و همچنان به اشغال غیرقانونی آن ادامه داده است. همه کشورهای دنیا بهجز آمریکا و اسرائیل بلندیهای جولان را جزو خاک سوریه میدانند. اما اسرائیل غیرقانونی آن را اشغال کرده است. واشنگتن در زمان دولت پیشین دونالد ترامپ در مارس ۲۰۱۹ تصمیم گرفت جولان را به عنوان بخشی از خاک اسرائیل به رسمیت بشناسد تا اولین کشور جهان باشد که چنین میکند. دولت بایدن این تصمیم را عوض نکرده است.
آقای بنت گفت که اقدام ترامپ در به رسمیت شناختن جولان و اقدام بایدن به تداوم این تصمیم باعث سرمایهگذاریهای جدید در این منطقه شده است.
بنت که در جلسه ویژه هیئت دولت اسرائیل در بلندیهای جولان صحبت میکرد، گفت: «این لحظه ما است. این لحظه بلندیهای جولان است. پس از سالهای طولانی و ایستا از نظر میزان اسکان، هدف ما امروز دو برابر کردن ساکنان جدید در بلندیهای جولان است.»
دفتر بنت گفت که دولت در حدود یک میلیارد شِکِل (معادل بیش از ۳۰۰ میلیون دلار) برای توسعه جولان سرمایهگذاری میکند و از جمله دو شهرک جدید خواهد ساخت. دولت اسرائیل در ضمن قرار است سرمایهگذاریهایی در زمینه گردشگری، صنعت، انرژی پاک، و فناوری بکند که هزاران شغل جدید ایجاد خواهد کرد.
تثبیت سیطره اسرائیل بر جولان باعث میشود هرگونه امکان صلح با سوریه، که جولان بخشی جداناشدنی از خاک آن است، در آینده پیچیده شود. سوریه و اسرائیل در دهه ۱۹۹۰ مذاکراتی طولانی داشتند که طی آن قرار بود سوریه در ازای پس گرفتن جولان، اسرائیل را به رسمیت بشناسد. این مذاکرات در پی درگذشت حافظ اسد، رئیس جمهوری وقت سوریه، در سال ۲۰۰۰ متوقف شد، گرچه در زمان جانشین او، بشار اسد، نیز مذاکرات مخفیانه به میانجیگری آمریکا ادامه یافت.
اسرائیل جولان را در جریان جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ تصاحب کرد؛ همان جنگی که در آن کرانه غربی رود اردن و اورشلیم (بیتالمقدس) شرقی را از اردن، و صحرای سینا را از مصر گرفت. کرانه غربی و اورشلیم (بیتالمقدس) هنوز در اشغال اسرائیلاند اما سینا در پی صلح با قاهره به آن کشور باز پس داده شد. تفاوت جولان با کرانه غربی در این است که اسرائیل جولان را به خاک خود الحاق کرده است و در آنجا دست به شهرکسازی و کشاورزی گسترده زده و صنعت گردشگری پررونقی نیز ایجاد کرده است. بسیاری از شهروندان اسرائیل برای سفرهای کوهنوردی به جولان میروند.
آقای بنت گفت که جنگ داخلی طولانی در سوریه باعث شده که فکر این که جولان باید در دست اسرائیل بماند، برای متحدان بینالمللی آن کشور پذیرفتنیتر باشد. او گفت هر سناریوی دیگری بدتر از این خواهد بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اسرائیل مدتهاست میگوید که این منطقه- که ارزش راهبردی بسیار دارد- سالهاست عملا بخشی از خاک آن کشور است. اما نه فقط حکومت بشار اسد، که اپوزیسیون سوریه نیز با این ادعا مخالفت است. گروههای اپوزیسیون سوریه به برگزاری چند سال پیش جلسه هیئت دولت اسرائیل در جولان در زمان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل، اعتراض کردند. اسرائیل در ضمن میگوید به این فلات راهبردی برای مقابله با نیروهای تحت امر حکومت ایران و متحدانشان در سوریه نیاز دارد. این نیروها اغلب در نزدیکی جولان موضع میگیرند.
جمعیت کنونی جولان حدود ۵۰ هزار نفر است. از این میان، در حدود ۲۵ هزار نفر اغلب یهودی اسرائیل هستند که در نیم قرن گذشته به آنجا نقل مکان کردهاند و در حدود ۲۳ هزار نفر از ساکنان روستاهای دروزینشین عرباند که پیش از جنگ ۱۹۶۷ شهروند سوریه بودند. در اسرائیل، دروزیها جایگاه خاص و متفاوتی با سایر شهروندان عرب و فلسطینی دارند و اغلب در ارتش آن کشور خدمت میکنند. اما بسیاری از دروزیهای جولان مخالف حکومت اسرائیل بر این بلندیها هستند، و برخیها حتی سابقه طرفداری از حکومت دمشق دارند. اما در طی سالها، بهخصوص در زمان جنگ داخلی سوریه، بعضی از آنها به اسرائیل بیشتر روی آوردهاند.
به گفته دفتر بنت، مدت کوتاهی پس از سخنرانی او، به نخستوزیر اطلاع داده شد که آزمایش کرونای دخترش مثبت شده است. او بلافاصله جلسه هیئت دولت را ترک کرد و در خانه خود قرنطینه شد. دفتر بنت تاکید کرد که آزمایش سریع نخستوزیر پیش از جلسه هیئت دولت منفی بوده است. دختر ۱۴ ساله او واکسینه شده است.
یفعاط شیشا بیتون، وزیر آموزش و پرورش اسرائیل، در جلسه روز یکشنبه شرکت نکرد، زیرا آزمایش کرونای دخترش مثبت شده بود. دفتر او گفت که این سیاستمدار راستگرا در خانه قرنطینه شده و منتظر نتیجه آزمایش خودش است.
آقای بنت خود متعلق به حزب راستگرای «یامینا» است، اما بر صدر دولتی ائتلافی متشکل از هشت حزب قرار دارد که شامل حزبهای چپ، چپ میانه، و یک حزب طرفدار منافع شهروندان عرب اسرائیل نیز میشود. طرح جولان پیش از عملی شدن باید به تصویب هیئت دولت برسد و باید دید واکنش هشت حزب ائتلاف به آن چه خواهد بود.
خروج بنت از جلسه دولت به خاطر کرونا گرفتن دخترش باعث شد رایگیری در مورد این طرح به تعویق بیفتد. احتمالا دولت در فرصت بعدی در این مورد رایگیری خواهد کرد.