ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، پنجشنبه، ۳۰ دی‌ماه، در یک نشست خبری در مسکو، به دولت طالبان درباره اقدام‌های تحریک آمیز این گروه که به تنش‌های قومی در افغانستان دامن می‌زند، هشدار داد. او گفت: «ما امیدواریم مقام‌های جدید (طالبان) در شرایطی که افغانستان روزهای دشواری را می‌گذراند، در برابر تحریکاتی که برخی نیروهای خرابکار با هدف شعله‌ور کردن تنش‌های قومی و بی‌ثبات کردن اوضاع انجام می‌دهند، کوتاه نیایند.»

به گزارش خبرگزاری تاس، مقام‌های روسیه از گسترش اعتراض‌های قومی در شمال افغانستان‌ نگران‌اند. آنان به طور جدی از طالبان درخواست‌ کرده‌اند تا جلو شعله‌ور شدن آتش جنگ قومی در افغانستان را بگیرند. ماریا زاخارووا در نشست خبری یادشده، گفت: «ما از اعتراض‌های قومی در شمال افغانستان که در پی بازداشت یک فرمانده ازبکستانی‌الاصل طالبان به اتهام ارتکاب اعمال غیرقانونی به راه افتاده است، نگرانیم.» او ابراز امیدواری کرد که طالبان حساسیت وضعیت افغانستان را درک کند و از اقدام‌های تحریک‌آمیز که تنش‌های قومی را بیشتر می‌کند، بپرهیزد.

یک هفته قبل، افراد طالبان سه تن از فرماندهان ارشد ازبک‌تبار این گروه در استان‌های شمالی افغانستان را بازداشت کردند. گردان انتحاری طالبان در تاریخ بیست‌وسوم دی‌ماه، مخدوم عالم ربانی، یکی از فرماندهان ارشد طالبان را که در پیشروی‌های طالبان در شمال افغانستان نقش ویژه‌ای داشت، به اتهام آدم‌ربایی دستگیر کرد. علاوه بر او، دو فرمانده دیگر به نام‌های قاری وکیل و شیرمحمد غضنفر که از اعضای ارشد طالبان در شمال افغانستان و ازبک‌تبار بودند هم بازداشت شدند.

بازداشت این فرماندهان خشم طالبان ازبک‌تبار و ساکنان ازبک استان‌های فاریاب و سرپل را برانگیخت و به شورش طالبان ازبک‌تبار علیه دولت مرکزی طالبان (پشتون) منجر شد. شورش در سرپل پس از آزادی شیرمحمد غضنفر پایان یافت، اما طالبان با فرستادن نیروهای بیشتر به فاریاب، به‌ویژه گردان انتحاری، شورش‌های ناشی از بازداشت مخدوم عالم ربانی و قاری وکیل را سرکوب کردند. این دو فرمانده هنوز در بازداشت طالبان به‌ سر می‌برند.

پیش از این نیز میان فرماندهان ازبک‌تبار طالبان و رهبری این گروه بر سر تقسیم ناعادلانه قدرت تنش‌هایی وجود داشت. از آنجا که در طول جنگ میان این گروه و دولت پیشین افغانستان، بیش از ۳۵ هزار جنگجوی ازبک از استان‌های شمال و دیگر نقاط افغانستان شرکت داشتند و آن‌ها عامل اصلی پیشروی طالبان در استان‌های شمال بودند، اکنون فرماندهان ازبک‌تبار از سهم اندک خود در دولت تازه‌تشکیل‌شده طالبان ناراضی‌اند.

افزایش تنش‌ها میان طالبان ازبک‌تبار و رهبران طالبان، روسیه و کشورهای آسیای میانه را از ناامن شدن مرزهایشان نگران کرده است. ماریا زاخارووا در نشست خبری مسکو، اقدام طالبان برای از بین بردن رهبر پیشین گروه داعش در افغانستان را موردتوجه روسیه توصیف کرد و گفت که روسیه از مقام‌های طالبان می‌خواهد نظارت خود را بر فعالیت‌های تروریستی، به‌ویژه در استان‌های شمالی افغانستان که با کشورهای آسیای میانه هم‌مرزند، افزایش دهند.