محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی با اعلام اینکه ایران هم‌اکنون توان تولید موشک‌های نقطه‌زن دوربرد، پهپادهایی با کارکرد ویژه، هواپیما، تجهیزات زمینی و لجستیکی را دارد، گفت: «اگر تحریم آمریکای جنایتکار برداشته شود جزء بزرگترین صادرکنندگان تسلیحات جهانی خواهیم شد.»

به گزارش تسنیم، او که در مراسمی در مقبره بنیان‌گذار جمهوری اسلامی حاضر شده بود، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را خودکفا خواند و مدعی شد: «ما بالاتر از خودکفایی در تسلیحات و تجهیزات، در طراحی راهبردها و سیاست‌ها تا طرح‌های عملیاتی و تاکتیک‌ها و در آنچه باید در دفاع و امنیت کشور انجام بدهیم خودکفا هستیم. شاید به‌غیراز سه ابرقدرت اساسی جهان، حتی اروپاییان هم در این زمینه وابسته هستند.»

ایران مدهاست که خود را علاقه‌مند به حضور در بازار تسلیحات بین‌المللی نشان می‌دهد. بارها محموله‌های تسلیحاتی ساخت ایران در مسیر رسیدن به گروه‌های شبه‌نظامی کشف و ضبط شده است. همین موضوع حساسیت کشورهای دیگر را نسبت به اقدامات ایران خصوصا در زمینه ساخت و صدور سلاح برانگیخته است.

بر اساس تصمیم شورای امنیت سازمان ملل، از دسامبر ۲۰۰۶، تحریم‌هایی علیه صادرات فنّاوری مرتبط با سیستم‌های انتقال سلاح هسته‌ای به ایران اعمال  شد. ۱۵ ماه بعد و از مارس ۲۰۰۷، شورای امنیت بر اساس قطعنامه ۱۷۴۷، ایران را نیز از فروش سلاح منع کرد.

اگرچه پس از دستیابی به توافق هسته‌ای، بخشی از این تحریم‌ها در اکتبر ۲۰۱۵ لغو شد و تامین برخی تجهیزات و خدمات نظامی برای ایران، مشروط به کسب مجوز از شورای امنیت، آزاد شد، اما عملا مسیر فروش رسمی سلاح آن‌قدر سخت بود که نمی‌شد بر روی آن حساب کرد. در واقع شورای امنیت پس از اجرای توافق هسته‌ای تصمیم گرفت، به‌جای تحریم کلی صادرات سلاح به ایران، هر قرارداد یا درخواست واردات را به‌صورت موردی بررسی کند و در مورد آن رای صادر کند.

بر اساس برجام، این محدودیت‌ها هشت سال پس از اجرای توافق هسته‌ای، یعنی در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، برداشته می‌شوند؛ اما در مورد صادرات سلاح از ایران، قرار بود تحریم‌ها پنج سال پس از اجرای برجام، یعنی هجدهم اکتبر لغو ‌شوند؛ که البته نشد.

همین موضوع بین مقام‌های ایران خوش‌بینی ایجاد کرد. به‌طوری‌که حسن روحانی، رئیس‌جمهور پیشین ایران مرداد سال ۹۸ گفت، اگر ایران یک سال دیگر در برجام بماند، تحریم‌های تسلیحاتی برداشته می‌شوند و ایران وارد تجارت جهانی سلاح می‌شود.

پیش از او نیز، حسین دهقان، وزیر دفاع اسبق ایران در خرداد سال ۹۵، در مراسم رونمایی از خطوط تولید موشک و راکت گفت: «تقاضا برای خرید سلاح از ایران زیاد است و محصولات نظامی ایران ظرفیت صادرات به بازارهای خارجی را دارند».

اما با خروج دونالد ترامپ از برجام، امید ایران به لغو تحریم‌ها و فروش سلاح از بین رفت. حالا ایران امیدوار است که بتواند با احیای برجام، خود را وارد بازار تجارت سلاح کند.

هرچند رقم دقیق درآمد تسلیحاتی ایران روشن نیست، موسسه بین‌المللی مطالعات صلح استکهلم (سیپری)، در یکی از گزارش‌های خود درآمد ایران از راه فروش سلاح در فاصله سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ را حدود ۲۰۰ میلیون دلار برآورد کرده است. به گزارش این نهاد، ایران در سال ۲۰۱۵، حدود ۹ میلیون دلار سلاح صادر کرده و این رقم در سال ۲۰۱۷ به ۲۰ میلیون دلار افزایش داشته است.

بااین‌حال این ارقام تنها تخمین است و به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و فروش قاچاق تسلیحات ایرانی، نمی‌توان آن را قطعی دانست.