سازمان ملل متحد در نظر دارد از ماه فوریه، از سیستم مالی جدیدی برای گردش پول افغانی در افغانستان استفاده کند. این طرح برای مهار بحران انسانی و اقتصادی در افغانستان پس از سقوط دولت پیشین اجرا میشود.
خبرگزاری رویترز روز جمعه گزارش داد که بر اساس این طرح، سازمان ملل متحد برای کمک به شرکتهای خصوصی در افغانستان، از وجه نقد افغانی استفاده خواهد کرد و در مقابل، وام این شرکتهای خصوصی را به قرضدهندگان بینالمللی خواهد پرداخت.
با این طرح، نیاز به انتقال پول نقد از یک منطقه به منطقه دیگر نیز رفع میشود. این طرح باعث میشود تا شرکتهای خصوصی وارد بازار کار شوند و کسبوکار نیز رونق بگیرد.
به گفته مقامهای سازمان ملل متحد، این طرح بهصورت آزمایشی در افغانستان اجرا میشود و در صورت موفقیت، تا زمانی که بانک مرکزی افغانستان قادر به ایجاد یک سیستم کارآمد گردش پولی در افغانستان شود، اجرا خواهد شد.
سازمان ملل متحد نگران نبود نقدینگی کافی پول افغانی در بازار افغانستان است. در حال حاضر، حدود ۱۳۵ میلیون دلار در بانک بینالمللی افغانستان (AIB) وجود دارد؛ اما بانک مرکزی افغانستان هنوز نتوانسته است این دلار را با پول افغانی معاوضه کند.
از سوی دیگر، برای معاوضه پول موجود در بانک بینالمللی افغانستان و تعیین نرخ مبادله ارز و حتی برداشت این پول، به مجوز بانک مرکزی نیاز است که این مسئله روند کمکرسانی به نیازمندان را کند میکند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در حال حاضر، سازمان ملل متحد و بانک جهانی جنبههای اجرایی این طرح را بررسی میکنند. قرار است یک شرکت خصوصی نیز برای بررسی شفافیت این سیستم مالی جدید استخدام شود تا بر شرکتهای خصوصی و جلوگیری از پولشویی نظارت کند. اما هنوز بعضی نگرانیها در مورد ازجمله ترس بانکهای بینالمللی از اعمال تحریم ایالات متحده امریکا قبل از انتقال پول به افغانستان یا پرداخت قرض شرکتهای خصوصی به خارج از افغانستان وجود دارد.
با سقوط دولت پیشین و سلطه طالبان، بحران انسانی و اقتصادی چالش اصلی افغانستان شده است. سازمان ملل متحد تخمین زده است که حدود ۲۲ میلیون شهروند افغان در معرض بحران انسانی و اقتصادی قرار دارند و به کمکهای بشردوستانه بینالمللی نیازمندند. این سازمان جهانی برای کمک به بهتر شدن وضعیت مردم در سال ۲۰۲۲، خواستار کمک ۴.۴ میلیارد دلاری به افغانستان شده است.
بااین حال، به گفته دبیرکل سازمان ملل متحد، تاکنون بخش کمی از این کمکها جمعآوری شده است. آنتونیو گوترش از بحران انسانی در افغانستان ابراز نگرانی کرد و گفت این سازمان برنامه دارد به بیش از ۲۲ میلیون نیازمند کمک کند، اما فقط ۹ درصد از بودجه موردنیاز برای کمک دریافت شده است. آقای گوترش از جامعه جهانی خواست قبل از اینکه دیر شود برای کمک اقدام کنند.
بانک جهانی نیز روز چهارشنبه اعلام کرد وضعیت اقتصاد افغانستان همچنان رو به وخامت است و تورم کالاهای اساسی خانوار در ماه ژانویه به ۴۲ درصد رسیده است. طبق این گزارش، دستمزدها و تقاضا برای نیروی کار و همچنین واردات که ۶۶ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته بود، همچنان در حال کم شدن است.
دیوید میلیبند، وزیر خارجه سابق بریتانیا و رئیس کمیته بینالمللی نجات، میگوید پیامدهای بحران اقتصادی افغانستان میتواند ویرانگر باشد و خواستار تغییر در سیاست ایالات متحده آمریکا و جامعه بینالمللی در قبال این کشور شد.
تعدادی از سازمانهای بینالمللی کمکرسان به افغانستان از جمله شماری از سناتورهای آمریکایی از وزارت خزانهداری ایالات متحده امریکا خواستند تا ذخایر ارزی افغانستان در این کشور را که بیش از ۹ میلیارد دلار است، برای کمکهای بشردوستانه به افغانستان تحویل بدهد، اما آمریکا تاکنون برای آزادسازی ذخایر ارزی افغانستان اقدامی نکرده است.