برگزاری مجمع سالانه سازمان ملل در نیویورک یکی از مهمترین نشستهای سالانه در دنیاست که در عین حساسیت در برگزاری، با توجه کردن به مسائل حساس روز دنیا بحثهای جدیدی را هم ایجاد میکند. در هفتاد و چهارمین دوره آن "زنان سازمان ملل" با توجه خاص به مسائل مربوط به این حوزه خواستار باز کردن راهی جدید برای نگاه بیشتر به توانمندی زنان هستند. اما پیشتر، این نکته مورد توجه است که نشستی که قصد دارد با پرداختن به مسائل زنان در این زمینه جهان را رهبری کند چطور موفق نشده تا برابری کرسیهای زنان و مردان را در این نشست تامین کند. سیمای مردانه این مجمع و اساسا نقش و حضور زنان در راس قدرت در این رویداد سالانه نکتهای است که نمی توان به آن توجه نکرد. نکتهای که مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز امسال با اشاره به آن عنوان کرده است: یکی از مهمترین چالشهای پیش روی زنان، مواجهه آنها با فعالیتهای سیاسی و کارزارهای انتخاباتی است و موانعی که بعضا مردان و حتی رسانهها پیش پای آنها قرار میدهند.
این گفتار شاید بازگوکننده چرایی سیمای مردانه سازمان ملل و مجمع سالانه آن باشد.
شاید اولین اعتراض از سوی یک مقام رسمی و دولتی به جای خالی زنان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نام هیلاری کلینتون ثبت شده باشد.
درست 10 سال پیش هيلارى کلينتون در مقام وزیرامورخارجه آمریکا خواستار حضور زنان در مقام هاى ارشد سازمان ملل شد.
هيلارى کلينتون آن زمان گفته بود سازمان ملل با تلاشهايش در زمينه حمايت از امور مرتبط با زنان، نيازمند به کارگيرى زنان بيشترى در مقامهاى ارشد است.
خانم کلينتون اين سخنان را در سازمان ملل و هنگام برگزارى سالگرد کنفرانس حقوق برابرى زنان که ۱۵ سال پیشتر از آن در پکن برگزار شده بود بيان کرد.
وزير امور خارجۀ آمريکا همچنین اضافه کرده بود رنج زنان و ثبات ملتها ارتباط مستقيم با يکديگر دارند و انقياد زنان يک تهديد براى امنيت ملى ايالات متحده به شمار مىرود.
بررسی آماری شرکت کنندگان در سازمان ملل به تفکیک جنسیت کار چندان ساده ای نیست و پیچیدگیهای خاص خودش را دارد. چرا که رنگین کمانی از افراد، شرکت کنندههای این مجمع سالانه هستند. نمایندگان رسمی دولتها، سازمانهای غیردولتی که دارای مقامهای مشورتی هستند. شرکت کنندهها از کمپانیها، رسانهها و سازمانهای بین المللی غیردولتی، شرکتکنندگان این مجمع سالانه را شکل میدهند. به طور معمول شرکت کنندههای رسمی از طرف هر دولت 10 نفر هستند و کشور آمریکا بالای 100 نفر نماینده برای شرکت در این مجمع دارد. دیپلماتهای شرکت کننده در واقع فرستادههای رسمی از طرف وزارت خارجه کشورها هستند که بسته به طرح موضوع سالانه مجمع فرق میکنند. پیچیدگی موضوع برای یافتن آمار شرکت کنندههای مرد و زن در مجمع به دلیل تنوع در افراد شرکت کننده است. بنابراین اگر برابری جنسیتی در تمام سطوح دیپلماسی، سیاستگذاری و اجرایی در کشورها دیده شود ظاهر نشست سالانه کشورها در نیویورک نیز مردانه نخواهد بود. آمار عمومی به تفکیک جنسیتی برای مردان و زنان شرکت کننده از سوی سازمان ملل منتشر نشده است ولی سیاست گذاریهای امسال آن نشان دهنده رفع نابرابری موجود در این نشست سالانه مردانه است.
نشست زنان برای زنان
"زنان سازمان ملل متحد" یکی از نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل متحد است که در رابطه با حقوق زنان فعالیت میکند. امسال تمرکز این نهاد برای رفع نابرابری در تقسیم مقامهای مدیریتی و رهبری در کشورهای دنیا خواهد بود. این نهاد در سال ۲۰۱۰ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تشکیل شد. این زیرمجموعه در راستای تلاشهای سازمان ملل برای مبارزه با تبعیض جنسیتی در جهان شکل گرفت. در سراسر جهان صورت گرفت.
در نشست امسال نیز "زنان سازمان ملل" که به عنوان یک بخش فعال در این سازمان حضور دارند. برای دو هفته گردهم میآیند تا در کنار پرداختن به مهمترین و حساسترین موضوعات روز که محیط زیست و زنان هستند، اعضای حاضر در این نشست را به مساله برابری جنسیتی حساستر از گذشته کنند. قدرتمندسازی زنان، توجه به مساله خشونت علیه آنها و توجه خاص برای بکارگیری زنان در پستهای مدیریتی و تصمیم گیری و استفاده از زنان در مقام رهبری از جمله اهداف نشست امسال "زنان سازمان ملل" خواهد بود.
این گروه با راه اندازی کمپین "برابری جنسیتی" در ماه مه ۲۰۱۹ تاکید هرچه بیشتر خود را در تقسیم پستهای مدیریتی و رهبری برای زنان گذاشته اند. آنها معتقدند جهان پیشرو جهانی است که زنان هم باید بتوانند در کنار مردان از قدرت تصمیم گیری برابر و تاثیرگذار برخوردار باشند.
تاسیس نهاد سازمان ملل برای عدالت جنسیتی و توانمندسازی زنان یا به اختصار "زنان سازمان ملل" در شصت و پنجمین سال تاسیس سازمان ملل شاید مهمترین گام در ارتقا مکانیزمهای موجود در سازمان ملل در جهت پیشرفت زنان باشد و اگرچه بسیاری از فعالان حقوق زنان در دنیا آن را با تاخیری بیش از حد میدانند ولی امیدوارند تشکیل این نهاد در حوزههای مهمی مثل خشونت، نمایندگی سیاسی و توسعه اقتصادی و محیط زیستی پیشرفتهای قابل تاملی داشته باشد. هرچند با تاسیس این نهاد نیز سیمای مردانه سازمان ملل همچنان پابرجا مانده و نمایندگان کشورهای دنیا که هرساله در آن شرکت میکنند را بیشتر مردان تشکیل میدهند.
در واقع بیشتر صندلیهای تصمیم گیری ها در این سازمان در نشست هر سال متعلق به مردان است تا زنان سیاست گذار و تصمیم گیر.
شاید وضعیت ایده آل آن است که نمایندگان زن از کشورهای مختلف به تعداد مساوی با مردان حضور داشته باشند که دیگر نیازی به وجود تشکیلاتی مستقل برای زنان نه در سازمان ملل و نه در هیچ کجای دیگر نباشد. برخورداری از عدالت جنسیتی در تمام ارگانها نهادینه شود و زنان به عنوان نیمی از جمعیت جهان حضوری موثر در همه عرصهها داشته باشند، ولی تا آن روز، وجود نهادهایی مربوط به زنان که فرایند جریانسازی جنسیتی را تقویت و نظارت کنند، ضرورتی غیرقابل اجتناب است.
سازمان ملل در مورد بهبود وضعیت زنان اقدامات زیادی انجام داده است: برگزاری چهار کنفرانس بین المللی زنان از سال 1975 تا 1995؛ تصویب کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان در سال 1979 ؛ تصویب و پیگیری کار پایه پکن 1995 در 12 حوزه نگران کننده (اقتصاد، آموزش و تعلیم، بهداشت، مناقشات مسلحانه، فقر، خشونت علیه زنان، اقتصاد، تصمیم گیری، مکانیسمهای نهادین، حقوق بشر، رسانهها، محیط زیست و دختر بچهها) ؛ قطعنامه شورای امنیت در مورد زنان، صلح و امنیت در سال 2000؛ اهداف توسعه هزاره هدف سوم: ارتقا عدالت جنسیتی و توانمندسازی زنان ولی همچنان راه طولانی برای از بین بردن نابرابری وجود دارد.