بنا به مطالعه‌ای جدید که دریافته است که «ازون» (Ozone) ظاهرا یکی از مهم‌ترین سازوکارهای سرمایش زمین را تضعیف می‌کند، این گاز ممکن است نسبت به آنچه پیش‌تر تصور می‌شد، گاز گلخانه‌ای قوی‌تری باشد.
طبق یافته‌های پژوهشگران، تغییرات سطح ازن در دو لایه از جو زمین، علت حدود یک سوم گرمایش زمین از هفتاد سال پیش تاکنون بوده است.
ازون گازی بسیار واکنش‌پذیر است که در لایه بالایی جو بر اثر واکنش بین مولکول‌های اکسیژن و پرتو فرابنفش خورشید تولید می‌شود.
لایه ازون که در لایه بالایی جو زمین قرار دارد، از ما در برابر بیشتر اشعه‌های فرابنفش خورشید محافظت می‌کند.
اما به علت وقوع واکنش‌های شیمیایی بین آلاینده‌هایی مانند دود اگزوز خودروها و سایر مواد منتشره در هوا، ازون در لایه پایینی جو تشکیل می‌شود.
آلودگی هوای جو به گاز ازون در لایه نزدیک به زمین که انسان در آن تنفس می‌کند، موجب بروز مشکلات شدید برای سلامت انسان می‌شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در این مطالعه که در نشریه تغییرات اقلیمی طبیعت (Nature Climate Change) منتشر شده است، پژوهشگران متوجه افزایش میزان ازون در لایه پایینی جو زمین شدند که به گرمایش شدید و سریع آب اقیانوس‌های در مجاورت قطب جنوب می‌انجامد.
دکتر مایکلا هگلین، دانشیار شیمی جوی و از نویسندگان این پژوهش، گفت: «وجود ازون در نزدیکی سطح زمین برای بشر و محیط زیست مضر است، اما این مطالعه نشان داد که این موضوع بر ظرفیت اقیانوس‌ها در جذب حرارت جو نیز اثر زیادی دارد.»
«این یافته‌ها چشم‌های ما را باز می‌کند و نشان می‌دهد که تنظیم مقررات آلودگی هوا برای جلوگیری از افزایش سطح ازون و افزایش بیشتر دمای زمین، چقدر مهم است.»
این گروه برای دستیابی به شناخت بیشتر از تاثیر ازون در جذب گرما، مدل‌هایی را برای شبیه‌سازی تغییرات سطح ازون در لایه‌های بالایی و پایینی جو در بازه زمانی ۱۹۵۵ تا ۲۰۰۰ و جداسازی آن‌ها از سایر تاثیرات، به کار گرفت.
طبق این شبیه‌سازی‌ها، هم کاهش ازون در لایه بالایی جو و هم افزایش آن در لایه پایینی جو، در گرم شدن دو کیلومتر بالایی آب‌های اقیانوس جنوبی، معروف به اقیانوس منجمد جنوبی، نقش داشته است.
یکی از یافته‌های شگفت‌انگیز محققان این بود که در طول دوره مورد مطالعه، عامل ۶۰ درصد کل گرمایش ناشی از ازون در اقیانوس منجمد جنوبی، افزایش ازون در لایه پایینی جو بود و این بسیار بیشتر از حدی بود که پیش‌تر گمان می رفت.
چنین وضعیتی به این علت دور از انتظار بود که معمولا در نیمکره شمالی که آلودگی‌های اصلی رخ می‌دهد، افزایش ازون در تروپوسفر را عامل اقلیمی تحمیل‌کننده‌ای در نظر می‌گیرند.
دکتر هگلین گفت: «مدتی بود که می‌دانستیم تخریب لایه ازون در لایه بالایی جو بر وضعیت آب‌و‌هوایی سطح نیمکره جنوبی تاثیر گذاشته است. طبق تحقیقات ما، افزایش ازون در لایه پایینی جو که به دلیل آلودگی هوا و عمدتا در نیمکره شمالی رخ می‌دهد، و «نشت» آن به نیمکره جنوبی، نیز معضلی جدی است. امید داریم که راهکارهایی پیدا شود، و موفقیت پیمان مونترال در کاهش مصرف CFC نشان می‌دهد که اقدام بین‌المللی برای جلوگیری از آسیب دیدن سیاره زمین، امکان‌پذیر است.
© The Independent
