سید حامد برکاتی، مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت که دستور حذف غربالگری ناهنجاری جنین از سامانه‌های الکترونیکی را صادر کرده‌ است، با دفاع از نامه خود گفت: «غربالگری جنین به‌عنوان یک خدمت بهداشتی قابل‌ارائه نیست.»

این مقام وزارت بهداشت با بیان اینکه نامه‌اش را با استناد به ماده‌های ۵۳ و ۵۴ «قانون جوانی جمعیت و تعالی خانواده» نوشته است، گفت: «‌متخصصان باید درخواست غربالگری بدهند و آیین‌نامه اجرایی نیز در همین راستا تهیه شده است.»

او همچنین وعده داد که «سامانه خاصی» برای درخواست غربالگری و فرایند انجام آن در وزارت بهداشت طراحی می‌شود. با این‌ حال، همان‌طور که برکاتی نیز اذعان کرد غربالگری ناهنجاری جنین در پی اجرای قانون جوانی جمعیت و تعالی خانواده از سامانه‌های الکترونیکی وزارت بهداشت حذف شد. این اقدام واکنش تند بسیاری از کاربران رسانه‌های اجتماعی را به دنبال داشت و برخی پزشکان و فعالان مدنی نیز درباره پیامدهای آن هشدار دادند.

قانون جوانی جمعیت و تعالی خانواده با هدف تحقق سیاست‌های جمعیتی علی خامنه‌ای در مجلس یازدهم تصویب شد و دولت سیزدهم نیز آن را به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ کرد. طبق ماده ۵۳ این قانون، آزمایش غربالگری برای تشخیص ناهنجاری‌های جنین اجباری نیست و مادران داوطلب هم باید این آزمایش را با تعرفه‌های آزاد انجام دهند. در این شرایط، احتمال زیادی وجود دارد که برخی مادران فقیر از انجام آزمایش داوطلبانه منصرف شوند و در نتیجه، کودک بیمار به دنیا بیاورند.

پیش‌تر اشرف سماوات، رئیس اداره ژنتیک وزارت بهداشت، درباره این ماده‌ قانونی به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «غربالگری بیماری‌هایی که به تولد نوزاد با بیماری صعب‌العلاج منجر می‌شود در طرح منع شده است و به‌علاوه پزشکان و کارکنان بهداشتی نیز مکلف به توصیه به غربالگری نیستند و این تکلیف از دوش نظام سلامت شامل پزشکان در تمام سطوح برداشته شده است. در این شرایط، اگر پزشک یا کارکنان نظام سلامت غربالگری را توصیه نکنند ‌و درنهایت نوزادی با بیماری صعب‌العلاج متولد شود، خانواده نوزاد نمی‌تواند این موضوع و توصیه نکردن پزشک را پیگیری کند.»

وزارت بهداشت با وجود هشدارهای مکرر پزشکان و متخصصان، برای اجرای ماده ۵۳ قانون جوانی جمعیت و تعالی خانواده عزم خود را جزم کرده است. بسیاری از کاربران رسانه‌های اجتماعی و متخصصان در روزهای گذشته پس از انتشار تصویر نامه حذف غربالگری ناهنجاری جنین از سامانه‌های الکترونیکی وزارت بهداشت، بار دیگر به این موضوع پرداختند و به‌شدت از این تصمیم انتقاد کردند.

در این نامه از رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت خواسته شده است که «مراقبت‌های غربالگری ناهنجاری جنین هفته ۱۱ تا ۱۳ و هفته ۱۵ تا ۱۷»، «گزارش‌های دوره‌ای مربوط به تعداد غربالگری ناهنجاری جنین» و«گزارش دوره‌ای تعداد مادران با نتیجه پرخطر در غربالگری جنین» از سامانه‌ها حذف شود.

هادی یزدانی، پزشک و فعال سیاسی، در واکنش به این نامه در توییتی نوشت: «باید در مناطق محروم و روستاها کار کرده باشید تا بفهمید ممنوعیت پیشنهاد و درخواست غربالگری ناهنجاری در سطح یک ارائه‌ خدمت تا چه حد اقدامی شرم‌آور و غیراخلاقی است و بی‌شک به یک فاجعه‌ انسانی منجر خواهد شد. نمی‌توانم باور کنم کسی از جامعه‌ پزشکی مسئولیت این افتضاح را بپذیرد.»