وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد در گفت‌وگویی تازه میان وزرای امور خارجه افغانستان و ایران، درمورد نگرانی از تهدید مراکز دیپلماتیک جمهوری اسلامی در افغانستان صحبت شده است.

وزارت امور خارجه ایران در اعلامیه خبری که روز شنبه، ۱۰ اردیبهشت، منتشر شد، اعلام کرد که حسین امیر‌عبداللهیان، وزیر امور خارجه این کشور، با امیر‌خان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، به صورت تلفنی گفت‌وگو کرده‌اند. در این اعلامیه آمده است: «در پی حوادث روزهای اخیر در کابل و دیگر شهرهای افغانستان شامگاه شنبه دکتر امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در تماس تلفنی با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان ضمن اعلام مراتب همدردی خود با مردم افغانستان از تهدیدهای احتمالی در مورد ساختمان سفارت کشورمان در کابل و سرکنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران در هرات، مزارشریف، قندهار و جلال‌آباد ابراز نگرانی کرده است و خواستار اتخاذ تدابیر امنیتی کامل برای آن‌ها شد.»

در این اعلامیه همچنان آمده است سرپرست وزارت خارجه افغانستان ضمن تبریک به مناسبت فرارسیدن عید سعید فطر و ارائه ارزیابی خود از تحول‌های امنیتی افغانستان، روابط دو کشور را مهم خواند و با تاکید بر این‌که دشمنان دو ملت افغانستان و ایران تلاش می‌کنند با اقدام‌های خود به روابط دو کشور آسیب وارد کنند، اعلام کرد: به شما اطمینان می‌دهیم که نیروهای امنیتی افغانستان به‌طور کامل امنیت تمامی نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان را تامین خواهند کرد.

افزایش حمله‌های تروریستی در افغانستان که مسئولیت اکثریت آن‌ها را گروه داعش برعهده گرفته‌، دولت ایران را نگران کرده است. با توجه به این‌که داعش دشمنی دیرینه‌ای با جمهوری اسلامی دارد، این احتمال هست که مراکز دیپلماتیک ایران در کشورهایی که داعش در آن‌ها فعالیت می‌کند، هدف قرار گیرد. در گذشته نیز این نگرانی وجود داشت؛ در سال‌های حکومت جمهوری در افغانستان، خیابانی که از کنار سفارت ایران در شهر کابل می‌گذشت شب‌ها مسدود بود و تا صبح به کسی اجازه تردد در این خیابان داده نمی‌شد و همیشه یک ایست بازرسی در نزدیکی ورودی سفارت ایران در کابل وجود داشت که تردد تمام خودروها را کنترل می‌کرد. در شهرهای هرات، مزارشریف، قندهار و جلال‌آباد نیز از کنسولگری‌های ایران با تدابیر شدید امنیتی حفاظت می‌شد. جمهوری اسلامی نگران بود که مانند سفارت و کنسولگری‌های هند در افغانستان، مراکز دیپلماتیک این کشور نیز هدف حمله قرار گیرند.

با توجه به رابطه نزدیکی که میان طالبان و دولت جمهوری اسلامی وجود داشت، با سقوط دولت جمهوری و سلطه طالبان، این کشور کمتر نگران امنیت نهادهای دیپلماتیک خود بود. به صورتی که سفارت این کشور پس از سقوط دولت جمهوری زمان زیادی تعطیل نبود و دیپلمات‌های این کشور پس از گذشت مدت کمی، فعالیت‌های رسمی خود را هم در کابل و هم در دیگر شهرهای افغانستان ازسر گرفتند. اما با افزایش حمله‌های تروریستی در افغانستان به‌خصوص هدف قرار گرفتن مردم هزاره و اهل تشیع در این کشور، مقام‌های جمهوری اسلامی دوباره نگران امنیت مراکز دیپلماتیک این کشور در افغانستان شده‌اند.

جمهوری اسلامی به‌خوبی می‌داند که داعش در افغانستان نفوذ سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ را ندارد؛ این گروه هدف حمله‌های دولت پیشین، آمریکا و حتی طالبان قرار گرفت و به‌شدت تضعیف شد. اما واقعیت این است که دلیل حمله‌های تروریستی در افغانستان تضادهای ایدئولوژیک است؛ تضادهایی که شیعه افغانستان را هدف قرار می‌دهد و مسلما در چنین وضعیتی نهادهای دیپلماتیک ایران نیز از چشم تروریست‌ها دور نمی‌مانند.

از سوی دیگر، رابطه جمهوری اسلامی ایران با امارت اسلامی به گرمی سابق نیست. تنش‌های مرزی که میان طالبان و مرزبانان جمهوری اسلامی در طول ۹ ماه گذشته رخ داد، سبب سردی روابط بین طالبان و جمهوری اسلامی شد. طالبان ازلحاظ ایدئولوژیکی در تضاد با ایران قرار دارند. در گذشته شاید سیاست‌های مشترک یا دشمن مشترک این دو را به هم نزدیک کرده بود؛ اما حالا که طالبان صاحب یک دولت و قدرت رسمی شده‌اند، به نظر می‌رسد در سیاست خارجی آنان تغییرهایی رخ داده باشد.

دشمنان پیشین طالبان، حالا به دولتی تبدیل شده‌اند که طالبان می‌خواهند با آنان رابطه بسیار نزدیک داشته باشند. آن‌ها نمی‌خواهند تا با نزدیکی به ایران شمار زیادی از کشورهای جهان، ازجمله آمریکا، را از خود دور کنند، اما با توجه به این‌که طالبان هنوز نتوانسته‌اند مشروعیت جهانی لازم را به‌دست آورند، در حال حاضر دوست ندارند که جبهه تازه‌ای علیه خود بسیج کنند.

به نظر می‌رسد طالبان با تمام توانش تلاش می‌کند مانع هرگونه ضربه به منافع جمهوری اسلامی شود؛ اما اگر کشورهای جهان طالبان را به رسمیت بشناسند، آن‌گاه جمهوری اسلامی ایران چهره دیگری از طالبان را خواهند دید.