در آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه به طور غیرمستقیم احتمال حمله اتمی را علیه هر کسی که در درگیری مداخله کند، مطرح کرد.
رویترز با انتشار این گزارش برخی از مسائل کلیدی را که پیرامون این احتمال وجود دارد بررسی کرده و نوشته است که بسیاری از تحلیلگران و دیپلماتهای غربی استفاده از سلاح هستهای را دور از انتظار میدانند.
پوتین در سخنرانی خود با اعلام حمله به اوکراین در ۲۴ فوریه، در هشداری پنهان اما غیرقابل انکار اخطار داد اگر غرب در آنچه او «عملیات ویژه نظامی» نامیده است مداخله کند، روسیه میتواند در پاسخ از سلاحهای هستهای استفاده کند.
او گفت: «مهم نیست که چه کسی سعی میکند در مسیر ما بایستد یا تهدیدی برای کشور و مردم ما ایجاد کند، آنها باید بدانند که روسیه فورا پاسخ خواهد داد و عواقب آن به گونهای خواهد بود که در کل تاریخ خود ندیدهاید.»
سه روز بعد در ۲۷ فوریه، پوتین به فرماندهی نظامی خود دستور داد تا نیروهای بازدارنده هستهای روسیه را به حالت آماده باش درآورد. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در مورد خطر جنگ هستهای صحبت کرده است، اگرچه او گفت که مسکو تمام تلاش خود را برای جلوگیری از آن انجام میدهد.
او هفته گذشته گفت: «من نمیخواهم این خطرات را به طور مصنوعی بالا ببرم. خیلیها این را دوست دارند. خطر جدی و واقعی است. ما نباید آن را دست کم بگیریم.»
در حال حاضر واشنگتن هیچ اقدامی که نشان دهد نیروهای هستهای روسیه در حالت آمادهباش هستند، ندیده است. اما برخی تحلیلگران غربی معتقدند پوتین در صورت گرفتار شدن در اوکراین یا ورود ناتو به جنگ، میتواند از سلاحهای هستهای استفاده کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
غرب در مورد تهدیدهای پنهان پوتین چه گفته است؟
مقامات آمریکایی به سرعت اظهارات پوتین در مورد قرار دادن نیروهای هستهای روسیه در حالت آماده باش بالا را خطرناک، تشدید کننده و کاملا غیرقابل قبول خواندند، در حالی که استولتنبرگ، دبیرکل ناتو آنها را تهاجمی و غیرمسئولانه خواند.
با این حال، مقامات آمریکایی همچنین بلافاصله تصریح کردند که هیچ نشانهای ندیدهاند که نیروهای روسی موضع هستهای خود را تغییر داده باشند و ارتش ایالات متحده گفت که نیازی به تغییر موضع خود نمیبیند.
در ۲۸ فوریه، جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا به آمریکاییها گفت که نگران جنگ هستهای با روسیه نباشند. بایدن در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا شهروندان آمریکایی باید نگران وقوع جنگ هسته ای باشند، گفت: «نه».
روسیه چگونه ممکن است از سلاح هسته ای استفاده کند؟
در حالی که کشورهای غربی از زمان حمله به اوکراین تسلیحاتی را به این کشور فرستادهاند، بایدن سال گذشته گفت که گزینه ارسال نیروهای آمریکایی به اوکراین روی میز نیست.
کارشناسان طیف وسیعی از احتمالات مرتبط با هدف روسیه در صورت استفاده از سلاح هستهای را بررسی کردهاند، از انفجار بر فراز دریای سیاه یا بخش خالی از سکنه اوکراین برای نشان دادن تواناییهای خود تا حمله به یک هدف نظامی اوکراینی یا یک شهر.
با این حال، استفاده از سلاح هستهای در اوکراین میتواند جان سربازان روسیه را هم به خطر بیندازد و ضربهای رادیواکتیوی را به خود روسیه وارد کند.
حمله روسیه چگونه می تواند چشم انداز هستهای را تغییر دهد؟
ناتو احتمالا به دنبال طراحی مجدد سپر موشکهای بالستیک ساخت آمریکا در لهستان و رومانی باشد تا در آینده راکتهای روسیه را ساقط کند. ناتو مدتهاست که گفته است هدف طراحی فعلی، مقابله با موشکهای ایران، سوریه و نیروهای سرکش در خاورمیانه است.
هنوز مشخص نیست که آیا حمله روسیه ممکن است سایر کشورهای هستهای مانند هند و پاکستان را بیشتر به استفاده از چنین سلاح هایی ترغیب کند یا خیر. اگراقدام روسیه بهطور جهانی محکوم شود، به گفته کارشناسان شانس استفاده دیگران از سلاحهای هستهای نیز کاهش خواهد یافت.