هم‌زمان با برگزاری نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از دوشنبه ۱۶ خردادماه (ششم ژوئن) در مقر این سازمان واقع ‌در وین آغاز شد و تا روز جمعه ادامه خواهد داشت، رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران نتوانسته است نگرانی‌ها و ابهام‌های این سازمان را برطرف کند.

او نهم خرداد (٣٠ مه) هم ضمن ارائه گزارش خود با عنوان اجرای پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) در جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرد که تهران به پرسش‌های آژانس در مورد منبع اورانیوم یافت‌شده در سه سایت اعلام‌نشده پاسخ نداده است.

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، روز سه‌شنبه، هفدهم خرداد، در پاسخ به گزارش گروسی، در یادداشتی که خبرگزاری دولتی ایرنا منتشر کرد، توضیحاتی ارائه داد.

کمالوندی در این یادداشت تفصیلی با عنوان «اشکالات فنی ایران به گزارش پادمانی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی»، ادعا کرد که آژانس به استناد «اطلاعات غیرمعتبر و جعلی که رژیم صهیونیستی در اختیار آن نهاد قرار داده»، برای پیگیری این موضوع‌ها اقدام کرده است.

او با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی برای پاسخ دادن به سئوالات مطرح‌شده «بر اساس اسناد جعلی و نامعتبر» تعهدی ندارد، نوشت: «با این حال ایران بر اساس رویکردی داوطلبانه، اطلاعات موردنیاز و مدارک پشتیبان را به آژانس ارائه کرد و دسترسی‌های لازم و نیز پاسخ به پرسش‌های آژانس را فراهم کرد. اگر ایران قصد نداشت در این زمینه با آژانس همکاری کند، می‌توانست از دادن دسترسی و ارائه اطلاعات پشتیبان خودداری کند.»

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادعا کرد که «استناد آژانس به اسناد ساختگی و واقعی پنداشتن آن‌ها به ارزیابی نامعتبر و ناعادلانه منجر شده است» و ادامه داد: «ایران به ارائه نکردن گزارش، جلوگیری از دسترسی به برخی مکان‌ها و در مواردی به سکوت متهم شده است؛ در حالی که مطابق با پروتکل‌های موردتوافق و استانداردهای مشخص‌شده آژانس، ایران برای دادن دسترسی به مکان‌های غیرهسته‌ای تعهدی ندارد.»

کمالوندی با اشاره به اینکه «آژانس بر تصاویر ماهواره‌ای نامعتبر تاکید می‌کند که با وضعیت فعلی مکان‌های یادشده مغایرت دارد»، افزود: «مدیر کل آژانس به جای آنکه مطابقت نداشتن عکس‌های ماهواره‌ای با وضعیت جغرافیایی فعلی را دلیلی بر تردید درباره گزارش‌های عوامل صهیونیستی تلقی کند، درباره استدلال‌های طرف ایرانی مبنی بر خرابکاری انسانی احتمالی در آن محل ابراز تردید می‌کند و از ایران می‌خواهد برای مغایرت موردنظر ایشان، دلایل قانع‌کننده‌تری ارائه کند.»

او با این ادعا که در کشور پهناوری چون ایران امکان آلودگی بر اثر خرابکاری انسانی وجود دارد، چنین استدلال کرد که اگر چنین مواردی مبنای واقعیت قرار بگیرد، جمهوری اسلامی باید مدام در حال پاسخ به گزارش‌های ساختگی دشمنانش باشد.

کمالوندی در بخش دیگری از نوشته خود، ضمن اشاره به اینکه «جمع‌بندی مدیرکل از مدت‌ها پیش آماده شده بود» افزود: «در کنار تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای کارشکنی آشکار در مراحل مختلف شکل‌گیری، اجرا و نیز مذاکرات اخیر مرتبط با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، مدیرکل به صورت حیرت‌آوری، متن گزارش اخیر را به نحوی که  پیش از پایان مراحل پیش‌بینی‌شده در بیانیه مشترک (دور سوم مذاکرات فنی) در پارلمان اروپا ارائه شد، مطابقت داد.»

بنا به نوشته سخنگوی سازمان انرژی اتمی، «پس از توافق برجام، در مجموع ٢٢ درصد از کل بازرسی‌های انجام‌شده آژانس در سراسر دنیا، در ایران انجام شد و مطابق با گزارش اجرای پادمان سال ٢٠٢١ آژانس، در طول ٢٠ سال گذشته شدیدترین راستی‌آزمایی‌ها در ایران انجام شده است. با این حال، آژانس همواره بر اساس ادعاهای رژیم صهیونیستی، علیه برنامه کاملا صلح‌آمیز هسته‌ای ایران اتهام‌هایی مطرح کرده است.»

این مقام ایرانی، استناد آژانس به «اطلاعات ساختگی رژیم صهیونیستی» را نشان‌دهنده نقطه ضعف جدی و «آسیب‌پذیری آژانس در زمینه اجرای راستی‌آزمایی‌های مستقل» دانست.

کمالوندی با تاکید بر اینکه «نباید از نقش مخرب رژیم صهیونیستی در تخریب روابط ایران و آژانس غافل شد»، افزود: «آژانس نباید به اطلاعات به‌دست‌آمده از طریق فعالیت‌های جاسوسی یا ادعایی که از طریق منابع غیرموثق به‌دست می‌آورد، استناد کند و به آن‌ها اعتبار دهد. در واقع، طرح هرگونه درخواست و سوال از طرف آژانس مبتنی بر مدارک ادعایی و جعلی، با اساسنامه آژانس و نظام ‌راستی‌آزمایی مغایر است و برای جمهوری اسلامی ایران به منظور اجابت این‌گونه درخواست‌ها تعهدی ایجاد نمی‌کند.»

او توضیح‌های خود را این‌طور جمع‌بندی کرد که باتوجه به فتوای رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر تحریم تولید، تکثیر، انباشت و استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی، ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد و اساسا به دلایل راهبردی متعدد، به سلاح هسته‌ای نیازی ندارد.