در تاریخ چند دهه اخیر آمریکا، نام هیچ یک از روسای جمهوری‌ آمریکا چون ترامپ، این میزان با رویدادهای اقتصادی و بازارهای مالی جهانی پیوند نخورده است. اعمال تحریم‌های اقتصادی برای تغییر رفتار جمهوری اسلامی، آغاز جنگ تجاری با چین و اروپا یا حمایت اقتصادی از هند به‌منظور مقابله با رشد اقتصادی چین، تنها بخشی از این رویدادهاست که در این سال‌ها از سوی ترامپ پیگیری شده است؛ رویدادهایی که می‌توان آن‌ها را نتیجه «دیپلماسی اقتصادی با دوست و جنگ اقتصادی با دشمن» نیز نامید.

درزمینه سیاست داخلی هم به گفته کارشناسان، اقدامات اقتصادی او بی‌نظیر است. اقداماتی نظیر کاهش مالیات و اصلاح قانون تجارت که دستاوردهایی چون افزایش نرخ دستمزد، رشد چشمگیر نرخ اشتغال و رونق و رشد بی سابقه بازار بورس را همراه داشته است،  یا سیاست‌های وی در زمینه انرژی که موجب افزایش تولید نفت از یک سو و اشتغال‌زایی و تولید ثروت در آمریکا شد.

اما حالا و به گفته نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، تحقیقات برای استیضاح ترامپ «در واکنش به تقاضای تلفنی وی از رئیس جمهوری اوکراین برای افشاگری در مورد جو بایدن» آغاز شده است؛ اتهامی که به گفته ترامپ، از یک سو به سقوط در بازار سهام آمریکا منجر شده است و از سوی دیگر تنها ابزاری برای دموکرات‌ها است تا به پشتوانه آن در انتخابات ۲۰۲۰ بهتر ظاهر شوند.

البته در تاریخ آمریکا، ترامپ نخستین رئیس ‌جمهوری‌ای نیست که طرح استیضاحش مطرح ‌شده است. پیش از او نیز، اندرو جانسون در سال ۱۸۶۸، ریچارد نیکسون در سال‌های ۱۹۷۳ و بیل کلینتون در سال‌های ۱۹۹۸ با طرح استیضاح روبه‌رو شدند. از آن میان،  نتیجه استیضاح جانسون و کلینتون با تبرئه به پایان رسید، ریچارد نیکسون اما بعد از طرح استیضاح در کمیته قضایی مجلس نمایندگان و پیش از تشکیل جلسه بررسی استیضاح، از مقام خود استعفا داد.

بررسی شاخص S&P 500، شامل ۵۰۰ سهام برتر بازار بورس سهام نیویورک و نزدک، در دوران کلینتون و نیکسون نشان می‌دهد که در زمان طرح استیضاح کلینتون، بازار بورس و سهام رشد مثبتی داشته است، و بعد از تبرئه او بازار مالی با افت موقتی روبه‌رو شده است. به‌عبارت‌دیگر، بازار مالی و رفتار سرمایه‌گذاران، بدون تأثیر از اتفاقات جهان سیاست مسیر خود را دنبال کرده‌اند. اما در دوران نیکسون، چه در مقطع طرح استیضاح وی و چه بعد از استعفا، بازار مالی وضعیتی بحرانی را تجربه کرد.

پرسشی که اکنون مطرح است، این است که استیضاح ترامپ چه سرنوشتی خواهد داشت؟ آیا همچون دوران نیکسون پرتنش و دارای اثر منفی بر بازار مالی خواهد بود، یا چون دوران کلینتون بدون هیچ اثر منفی به پایان خواهد رسید؟

ترامپ، استیضاح و وال استریت

همان‌طور که گفته شد، ویژگی ترامپ در بین روسای آمریکا، رویکرد ویژه اقتصادی وی در همه مسایل داخلی و جهانی است. جنگ تجاری آمریکا با چین و اروپا شاید یکی از ملموس‌ترین نمونه‌های این رویکرد باشد. این رویکرد، به باور بسیاری از کارشناسان در نشست اخیر گروه ۲۰، یکی از مهم‌ترین دلایل کندی رشد اقتصاد جهانی است که اثرات منفی بر بازارهای بورس آسیا، یا بر اقتصاد اتحادیه اروپا گذاشته است، اما در سطح داخلی و بازار بورس آمریکا، نه تنها خبری از این تنش‌ها نیست، بلکه برعکس، با شروع طرح‌های اقتصادی ترامپ، سرمایه‌گذاران توانسته‌اند بدون ریسک‌پذیری و با اعتماد به آینده، در داخل آمریکا فعالیت کنند.

بررسی شاخص S&P 500 در فاصله روزهای اعلام طرح استیضاح ترامپ حاکی از آن است که این شاخص حدود یک درصد کاهش یافته است. شاخص داو جونز، شامل ۳۰ سهام برتر در بازار بورس سهام نیویورک و بازار بورس نزدک، نیز حدود  ۲٪  سقوط کرده است، و این بیانگر آن است که طرح استیضاح ترامپ بر رفتار سرمایه‌گذاران تأثیر منفی داشته است.

با توجه به آنچه گفته شد، می توان نتیجه گرفت که اگر استیضاح ترامپ به عزل او منتهی شود یا بخت وی را در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده کاهش دهد، به‌گونه‌ای که نتوان چشم‌اندازی برای ادامه اقدامات اقتصادی وی در داخل یا در سطح بین‌المللی متصور شد،  این اقدام می‌تواند نه تنها بر رفتار سرمایه‌گذاران داخلی آمریکا، که در سطح جهانی و بر  رفتار سرمایه‌گذاران بین‌المللی نیز تاثیرگذار باشد. چنان تاثیراتی، اگرچه در وال استریت منفی تلقی خواهد شد، اما در سطح جهانی اثر متفاوت دیگری در پی خواهد داشت.