رسانهها هنوز در پی بررسی دلایل اصلی سفر مایک اسپر، وزیر دفاع آمریکا، به افغانستان بودند که خبر آمدن نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در یک سفر سر زده به کابل منتشر شد.
خانم پلوسی روز شنبه برای دیدار با ملک عبدالله پادشاه اردن به این کشور رفته بود و روز یکشنبه پس از حرکت از اردن به کابل رفت.
رسانههای داخلی و بینالمللی دلیل سفر وزیر دفاع آمریکا به افغانستان را بررسی وضعیت افغانستان، مسئله گفتگوهای صلح و مهم تر از همه وضعیت نهادهای نظامی افغانستان میدانند. آقای اسپر در داخل هواپیما به خبرنگاران همراه خود گفته بود که رسیدن به یک توافق صلح اصولی، از نیازهای اساسی مردم افغانستان است. رسانههای افغانستان نیز سفر وزیر دفاع آمریکا به کابل را در پیوند با گفتگوهای صلح عنوان کردند.
در کنار آن بحث کاهش تعداد نیروهای آمریکایی در افغانستان از دلایل اصلی سفر وزیر دفاع بود. او گفته است که کاهش تعداد سربازان آمریکایی در افغانستان تا سطح 8600 نفر، تاثیر آنچنانی بر مبارزه با تروریسم نخواهد گذاشت.
وزیر دفاع در این سفر با فرماندهان ناتو و افغان هم دیدار کرده است.
ساعاتی پس از حضور وزیر دفاع آمریکا در کابل خانم نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز به کابل آمد. سفر او را غیر منتظره و ناگهانی توصیف کردهاند.
خانم پلوسی زمانی وارد کابل شد که رئیس جمهور غنی، برای سفر به ژاپن به منظور حضور در مراسم تاج گذاری امپراتور جدید ژاپن آماده میشد. رئیس جمهوری با خانم پلوسی دیدار کرده و راجع به مسائلی چون انتخابات، روند صلح و کاهش فساد صحبت کرده است.
به دنبال آن رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی نیز با خانم پلوسی دیدار کرده است. هر دو طرف در این دیدار در رابطه با مسئله جنگ و انتخابات در افغانستان گفتوگو کردند. صفحه فیسبوک ریاست اجرایی گفته است که خانم پلوسی در دیدارش با دکتر عبدالله عبدالله گفته است که افغانستان یک زمانی پناهگاه تروریستها بود و آمریکا نمیخواهد بار دیگر این کشور تبدیل به لانه تروریستها شود. آقای عبدالله هم گفته است برای صلح و ثبات حاضر به هر گونه قربانی دادن است.
آیا همزمانی سفر دو مقام آمریکایی تصادفی بوده است؟
هرچند هدف سفر هر دو مقام آمریکایی به افغانستان در رسانهها مشخص شده است، نمیتوان همین گونه ساده به تقارن اتفاقی این دو سفر پرداخت. نگاهی به تنشها میان دموکراتها و جمهوریخواهان، نشاندهنده این امر است که سفر همزمان این دو مقام آمریکایی نمیتواند به طور اتفاقی صورت گرفته باشد، هرچند خانم پلوسی در اصل به سفر اردن رفته بود.
در آستانه نزدیک شدن به دوران رقابتهای انتخاباتی در آمریکا استفاده از هر ابزاری برای دو حزب پیشتاز دموکرات و جمهوریخواه لازم است. افغانستان هم به عنوان یکی از ابزارهای انتخاباتی نامزدها در آمریکا مطرح است. آقای ترامپ با کوبیدن بر طبل خروج از افغانستان و همچنان تغییر سیاستهای کلیشهای سابق در این رابطه، سعی دارد افکار عمومی را در آمریکا که به نحوی متاثر از طولانیترین جنگ آمریکا در بیرون از این کشورند، به سوی خود متمایل کند.
سفر مایک اسپر بیشتر بر مسئله آغاز دوباره گفتگوها متمرکز است و او می خواهد راهی را برای آغاز گفتگوها به دست بیاورد؛ راهی که حکومت افغانستان نیز در آن سهیم باشد.
در صورت وقوع توافق میان دولت افغانستان و طالبان، به خصوص برقراری آتش بس در افغانستان، جمهوریخواهان میتوانند یک امتیاز بزرگ برای خود کسب کنند. خروج آمریکا از سوریه و تنها ماندن کردها در مقابل ارتش ترکیه و جنایتهایی که در این چند روز علیه کردها صورت گرفته، تا حدی ترامپ را با انتقادهای داخلی و بینالمللی به خصوص رسانههای جریان اصلی آمریکا روبهرو کرده است. حال آقای ترامپ میخواهد با زمینهسازی گفتگوهای روبهرو میان حکومت افغانستان و طالبان و احتمال برقراری آتش بس، تا حدی نگاه سرزنشآمیز افکار عمومی در رابطه با مسئله کردها را از خود منحرف کند.
خانم پلوسی هم که در حال حاضر مسئول برنامه تحقیقات از دونالد ترامپ است، یک دموکرات است و در عین حال مسلما او نیز ارزش رویکرد آمریکا در قبال افغانستان و تاثیر آن بر افکار عمومی آمریکا را به خوبی میداند. احتمالا خانم پلوسی به افغانستان آمده تا از نزدیک شاهد اقدامات و برخوردهای وزیر دفاع آمریکا در افغانستان باشد.
هم وزیر دفاع آمریکا و هم رئیس مجلس نمایندگان روی دو مسئله در افغانستان تمرکز داشتهاند: گفتگوهای صلح و انتخابات. هرچند وزیر دفاع آمریکا وضعیت نهادهای نظامی افغانستان و همچنین وضعیت نیروهای ناتو در صورت کاهش سربازان آمریکا به سقف 8600 نفر را نیز بررسی کرده است.
با تمام این احوالات به نظر میرسد همانند رقابت میان دو تیم پیشتاز انتخابات در افغانستان که اشرف غنی و عبدالله در راس آن هستند، رقابت و تنش میان دموکراتها و جمهوریخواهان حتی به داخل افغانستان هم کشیده شده است.
در کنار آن اعلامیه خبری که ریاست اجرایی افغانستان در رابطه با دیدار خانم پلوسی با دکتر عبدالله منتشر کرده، نوعی حمایت پلوسی از عبدالله را در ذهنها تداعی میکند. چنان که احساس میشود مایک اسپر به آقای غنی نزدیکی بیشتری داشته است. این مسئله هم بر میگردد به بحثی که این روزها در محافل سیاسی داخلی مطرح است که گویا آمریکا به رئیس جمهوری غنی، چراغ سبز داده است تا خود را برای تحلیف آماده سازد.