فشار حملات طالبان به شهرهای افغانستان از اوایل اوت ۲۰۲۱ افزایش یافت. در جنوب‌غربی افغانستان، همزمان در شهرهای هرات، زرنج و لشکرگاه حملات طالبان قدرت بیشتری گرفت. در بسیاری موارد نیروهای امنیتی در مقابل طالبان تمایلی به مبارزه نداشتند، اما در هرات محمد اسماعیل‌خان، از فرماندهان جهادی پیشین دوباره لباس رزم پوشید و با نیروهایش وارد معرکه نبرد با طالبان شد.
در شهر لشکرگاه نیز سید سمیع سادات، از فرماندهان نیروهای ویژه کماندو که به‌تازگی به سمت فرماندهی لشکر ۲۰۵ میوند گماشته شده بود، در این شهر حضور داشت و نبرد سختی را با طالبان آغاز کرد. طالبان بخش‌هایی از هرات و لشکرگاه را تصرف کرده بودند و توانستند روز جمعه ششم اوت، شهر زرنج را نیز به تصرف دربیاورند.
حکومت اشرف غنی نمی‌خواست سقوط شهر زرنج را تایید کند، اما در واقعیت بخش‌های زیادی از شهر زرنج، مرکز استان نیمروز، به دست طالبان افتاده بود و تا عصر همان روز، دفتر استاندار نیمروز نیز به تصرف طالبان درآمد.
کریم براهویی، استاندار وقت نیمروز، شب قبل از سقوط شهر زرنج در یک پیام ویدیویی سقوط شهر و فرار خود به ایران را تکذیب کرد و گفت این‌ها همه شایعه است و او در زرنج حضور دارد. اما واقعیت این است همان زمانی که نیروهای طالبان به سوی مرکز شهر در حال پیشروی بودند، صدها نفر از مسئولان دولتی با خانواده‌هایشان از شهر زرنج فرار کردند و وارد خاک ایران شدند. ویدیوهایی که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، نشان می‌داد شمار زیادی از مردم در حالی که تنها یک کیف دستی با خود دارند، وارد خاک ایران می‌شوند.
دولت ایران هم که در مقابل موج عظیمی از فراریان افغان قرار گرفته بود، در منطقه مرزی اردوگاهی برپا کرد. رسول موسوی، مدیرکل غرب آسیا و دستیار وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، همان روز در صفحه توییترش نوشت: «صحنه‌های دردناکی در حال شکل گرفتن‌اند. در پی حمله طالبان به زرنج، صدها نفر به سمت مرز ایران در حال حرکت‌اند. باید فکری کرد.» او همچنین ویدیویی را همرسانی کرد که نشان می‌داد مردم در حال فرار و واردشدن به خاک ایران‌اند.
با اعمال فشار بیشتر طالبان به نیروهای دولتی، آنان نیز از پیروزی در جنگ مایوس شدند و سنگرهایشان را ترک کردند. تعداد زیادی از سربازان افغان شامگاه جمعه ششم اوت لباس‌هایشان را تغییر دادند و وارد خاک ایران شدند. حتی عده‌ای از سربازانی که در حال جنگ بودند، با تمام تجهیزات، ازجمله تانک‌های بزرگ و نفربرهای زرهی، به خاک ایران وارد شدند. شورای علمای دینی استان نیمروز حوالی ظهر خطاب به مردم پیامی داد مبنی بر اینکه طالبان کنترل نیمروز را به شورای علما سپرده است.
قاری احمد ولی عندلیب، از اعضای شورای علمای نیمروز هم در پیامی از مردم خواست که از چپاول اموال عمومی دست بردارند و به دفاتر دولتی نزدیک نشوند. او همچنین گفت کنترل شهر در دست شورای علما است و آنان از مال و جان مردم محفاظت می‌کنند. با این حال به دلیل هرج‌ومرج شکل‌گرفته در زرنج، بخشی از دفاتر دولتی چپاول شدند. گل‌احمد نورزاد، نماینده وقت نیمروز در مجلس نمایندگان افغانستان، دلیل اصلی سقوط زرنج را غفلت و بی‌تفاوتی مقام‌های محلی نیمروز می‌داند. او باور دارد که انگیزه نداشتن سربازان برای جنگیدن با طالبان و بی‌تفاوتی مقام‌های دولتی باعث سقوط زرنج شد.
به گفته نورزاد، بیشتر نیروهای نظامی دولت بدون جنگیدن در مقابل طالبان، شهر زرنج را ترک کردند. یک مقام امنیتی در نیمروز نیز همان روزها به خبرگزاری رویترز گفته بود که نبود حمایت هوایی و در کل هرگونه حمایتی ازسوی دولت مرکزی، سبب سقوط زرنج شد. با تمام این اوصاف، زرنج سقوط کرد و تا جمعه‌شب تمامی استان نیمروز به دست طالبان افتاد. طالبان روز شنبه، هفتم اوت، با انتشار بیانیه‌ای، در نیمروز عفو عمومی اعلام کردند. آنان گفتند که جان و مال مردم از هرگونه تعرضی در امان است، هرچند بعدها تعدادی از کارمندان، به‌ویژه نیروهای امنیتی دولت پیشین، بازداشت شدند. سقوط زرنج در ششم اوت سال ۲۰۲۱ برای گروه طالبان دستاورد بزرگی بود. نیروهای طالبان قدرت بیشتری گرفتند و بر شهرهای غربی دیگر افغانستان فشار بیشتری وارد کردند و نتیجه آن، سقوط پیاپی شهرهایی مانند هرات، هلمند، فراه و قندهار بود و این‌گونه سرنوشت دولت جمهوری پس از ۲۰ سال، با یک سقوط رقم خورد.
