افزایش انتقاد رهبران طالبان افغان از عملکرد دولت پاکستان باعث نارضایتی دولتمداران پاکستانی شده است. سیاستمداران پاکستانی میگویند که انتظار حجم گستردهای از انتقادات رهبران طالب علیه خود را نداشتهاند. با آنکه دولت پاکستان تلاش زیادی کرد تا «امارت اسلامی» طالبان در افغانستان شکل بگیرد، رهبری طالبان در ماههای اخیر نوک پیکان انتقاد را متوجه آن دولت کرده است.
روزنامه انگلیسیزبان «اکسپرس تربیون» که در پاکستان به چاپ میرسد، در گزارش تازهای نوشت که اظهارات اخیر سرپرست وزارت دفاع طالبان، برای آنان غافلگیرانه بوده است. ملا محمد یعقوب، سرپرست وزارت دفاع طالبان، چند روز قبل در یک نشست خبری گفت که پاکستان به هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی اجازه داده است تا با استفاده از حریم هوایی این کشور، عملیاتهایی در افغانستان انجام دهند.
این اظهارنظر سرپرست وزارت دفاع طالبان با واکنش تند مقامهای دولت پاکستان روبهرو شد. مقامهای دولت پاکستان گفتند که چنین سخنانی میتواند روابط دو دولت را با چالش مواجه کند. منابع رسمی دولت پاکستان به اکسپرس تربیون گفتند که از اظهارات سرپرست وزارت دفاع طالبان کاملا ناامید شدهاند و آن گونه برخوردها را بازتاب همان اظهارنظرهای دولتهای سابق افغانستان میدانند که حماقت خود را به گردن پاکستان میانداختند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
عاصم افتخار، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان، در پاسخ به این اتهامات گفت که پاکستان با نگرانی عمیق به ادعای سرپرست وزارت دفاع افغانستان در مورد استفاده از فضای هوایی پاکستان در عملیاتهای پهپادهای ضدتروریستی آمریکا در افغانستان اشاره کرده است.
او افزود که در غیاب هیچ مدرکی، همانطور که خود وزیر دفاع افغانستان نیز اذعان کرده است، چنین ادعاهای مبتنی بر حدس و گمان بسیار تاسفبار است و هنجارهای رفتار دیپلماتیک مسئولانه را نقض میکند.
او گفت: «پاکستان بار دیگر بر اعتقاد خود به حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها تاکید، و تروریسم را در همه اشکال و مظاهر آن محکوم میکند.»
عاصم افتخار همچنین از طالبان خواست که نگذارند خاک افغانستان پایگاه گروههای تروریستی شود. منظور سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، «تحریک طالبان پاکستان» است که این روزها فعالیتهای آن بر ضد دولت پاکستان افزایش یافته است. ادعای عملیات پهپادهای آمریکایی از طریق پاکستان، پس از واقعه اخیر کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر القاعده در کابل، مطرح شد. رهبر القاعده که برای سرش ۲۵ میلیون دلار جایزه تعیین شده بود، در اواخیر ژوییه، هنگامی که در بالکن خانهای واقع در محله مرفهنشین کابل ایستاده بود، در اثر حمله یک هواپیمای بدون سرنشین امریکایی کشته شد. برای طالبان افغانستان که بارها متعهد شدهاند اجازه ندهند که گروههای تروریستی از خاک افغانستان استفاده کنند، حضور و کشته شدن الظواهری در کابل بسیار شرمآور بود. طالبان بهویژه در دوحه تعهد کردند که روابط خود را با القاعده قطع کنند.
پس از کشته شدن الظواهری، پرسشهایی در این زمینه مطرح شد که ایالات متحده از کدام پایگاه برای آن حمله پهپادی استفاده کرده است. پاکستان یکی از مظنونان دانسته شد؛ هرچند، اسلامآباد به شدت دخالت خود را رد کرده است. وزارت خارجه پاکستان تصریح کرده است که نه از هواپیمای بدون سرنشین پاکستان و نه از فضای هوایی این کشور، در آن واقعه استفاده نشده است.
ایراد اتهامات دولتهای پاکستان و طالبان بر یکدیگر، بهویژه در بحبوحه تلاشهای پاکستان برای سرکوب «تحریک طالبان پاکستانی»، میتواند روابط گرم میان آنان را سرد کند. دولت پاکستان برای مبارزه با طالبان این کشور، نیاز اساسی به حمایت طالبان افغانستان دارد. چندی پیش، با میانجیگری طالبان افغان، آتشبس کوتاهمدتی میان طالبان پاکستانی و نیروهای دولت این کشور برقرار شد. همزمان با آن، سیاستمداران پاکستانی به صورت مستمر میان کابل و اسلامآباد در رفتوآمد بودند. با این حال، طالبان امارت اسلامی افغانستان نتوانستند، یا نخواستند، صلح پایداری بین دولت پاکستان و تحریک طالبان این کشور برقرار کنند.
این اظهارات تازه مقامهای دولت پاکستان در مورد طالبان افغانستان، میتواند وضعیت را بیش از گذشته ملتهب کند، زیرا گروه طالبان که حالا به قدرت بلامنازع در افغانستان بدل شده است، با توجه به همپیمانهای بزرگی چون چین، روسیه و ایران، دیگر خود را مانند گذشته تحت انقیاد و سیطره سازمان استخباراتی پاکستان نمیداند. طالبان به خوبی از نفرت عامه مردم افغانستان از دولت پاکستان باخبرند. به همین دلیل، برای نشان دادن استقلال امارت اسلامی، میکوشند از خود چهره منتقد سیاستهای پاکستان به نمایش بگذارند. اما جدا از هر خواست و نیت رژیم طالبان، واقعیت این است که وابسته بودن آنان به دولت پاکستان، بهویژه سازمان استخباراتی این کشور (ISI)، کاملا هویدا است و طالبان نمیتوانند با چند اظهارنظر پیشپاافتاده، خود را از سیطره سیاستهای منطقهای پاکستان دور نگه دارند.