یک روز پس‌ از اینکه مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ عراق، از زائران ایرانی خواست در مراسم اربعین نقش میزبان نگیرند، جمهوری اسلامی ایران برای افزایش شمار زائران خیز برداشت و احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، از اعطای وام سه‌ تا پنج میلیون تومانی به شرکت‌کنندگان در مراسم اربعین خبر داد. او گفت این تسهیلات در تمام بانک‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد به شرکت‌کنندگان در اجتماع اربعین اعطا می‌شود.

این وام در حالی از جیب مردم به شرکت‌کنندگان مراسم اربعین تعلق می‌گیرد که مشکلات اقتصادی در ایران از مرحله بحران نیز گذشته است و شواهد آشکار می‌کند که بسیاری از خانواده‌ها برای تامین حداقل مواد خوراکی هم با مشکل مواجه‌اند. با این‌ حال، جمهوری اسلامی ایران در ادامه برنامه‌ها و سیاست‌های خود برای نمایش قدرت در منطقه، قصد دارد اجتماع اربعین را با پنج میلیون زائر برگزار کند.

مقدمات برگزاری این مراسم از هفته‌ها پیش و با صرف بودجه‌های کلان آغاز شد و با دستور رئیسی، تمامی نهادهای اجرایی موظف‌ شدند امکانات خود را در خدمت این مراسم قرار دهند. حالا نیز وزارت اقتصاد قصد دارد با هدف ترغیب مردم به حضور در مراسم اربعین، به زائران زمینی وام پنج میلیون تومانی بدهد.

به گزارش خبرگزاری ایسنا و نقل از وزیر اقتصاد، در این پروژه، سازمان برنامه‌وبودجه، سازمان حج و زیارت، ستاد مرکزی اربعین، پلیس گذرنامه و بانک‌ها مشارکت دارند و مبلغ وام نیز به سرپرست خانوار اعطا می‌شود. به گفته خاندوزی، مبلغ وام متقاضیان پس از ثبت درخواست در سامانه حج و زیارت و بدون مراجعه حضوری به بانک، به‌حساب آنان واریز و طی اقساطی یک‌ ساله، عودت داده می‌شود

خاندوزی ادعا کرد: «این تسهیلات به‌طور ویژه برای آن دسته از هموطنانی پیش‌بینی‌ شده است که به دلیل مشکلات مالی، توان حضور در راهپیمایی اربعین حسینی را نداشتند.»

او افزود: «در خصوص زائرانی که سرپرست خانوار نیستند، امکان بهره‌مندی از این تسهیلات با رضایت سرپرست خانوار فراهم خواهد شد.» به گفته او، هر سرپرست خانوار در صورت سفر زمینی به عراق سه میلیون وام می‌گیرد و در صورتی‌ که یک یا دو نفر از اعضای خانواده را با خود ببرد، مبلغ وام او به چهار تا پنج میلیون تومان افزایش می‌یابد.

مراسم اربعین از نظر مقام‌های جمهوری اسلامی ایران تنها یک آیین مذهبی نیست، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای قدرت‌نمایی و لشکرکشی است. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سخنان خود بارها به این موضوع اشاره کرده و مراسم اربعین را «بزرگ‌ترین گردهمایی عالم» و «نورافکن قوی» خوانده و مدعی شده است که در دنیا سعی می‌کنند نگذارند این نورافکن دیده شود. این سخنان آشکار می‌کند که حکومت ایران با صرف بودجه‌‎های هنگفت در قالب مراسم اربعین قصد دارد حوزه نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد.

در سال ۱۴۰۱، رویدادهای سیاسی اخیر عراق و ضعیف‌تر شدن پایگاه احزاب سیاسی وابسته به ایران در این کشور هم موجب شد که جمهوری اسلامی ایران برای قدرت‌نمایی دوچندان در عراق تحت عنوان مراسم اربعین، برنامه‌ریزی کند.

مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه عراق که طرفداران او مخالفان جدی حکومت ایران‌اند، روز یکشنبه، ۱۳ شهریور، از مقام‌های محلی کربلا خواست امنیت مراسم اربعین را به نیروهای حشدالشعبی یا سرایا‌ السلام نسپارند. او از مهمانان زائر ایرانی هم خواست نقش میزبان را برعهده نگیرند و تابع قوانین عراق باشند.

روز چهارشنبه، ۹ شهریور، هم‌زمان با افزایش درگیری‌ها بین گروه‌های شیعه تحت حمایت حکومت ایران و طرفداران مقتدی صدر، صالح محمد العراقی، مشاور ارشد او، خطاب به مقام‌های جمهوری اسلامی ایران گفت: «گاوهای خود را در عراق مهار کنید؛ وگرنه پشیمان می‌شوید.»