پس از آنکه دولت یمن روز یکشنبه، دوم اکتبر ۲۰۲۲، موافقت خود را با پیشنهاد سازمان ملل متحد برای تمدید آتش‌بس در یمن اعلام کرد، گروه حوثی تهدید کرد که شرکت‌های نفتی مستقر در یمن و آب‌های بین‌المللی را هدف قرار خواهد داد. به این ترتیب در حالی که کنشگران بین‌المللی پرونده یمن همچنان برای برقراری تماس‌های گسترده با شبه‌نظامیان حوثی و حامیان بین‌المللی آن‌ها به منظور تمدید آتش‌بس تلاش می‌کردند، آتش‌بسی که در چند ماه گذشته بر یمن حاکم بود، پایان یافت و در این تلاش‌های بین‌المللی برای تمدید آن هم هیچ پیشرفتی حاصل نشد.
در همین حال، وزارت خارجه ایالات متحده روز دوشنبه، ۳ اکتبر، اعلام کرد واشنگتن از اینکه آتش‌بس قبلی که با میانجی‌گری سازمان ملل در یمن حاکم شده بود، پایان یابد، بدون اینکه طرفین بتوانند برای تمدید آن به توافق برسند، به‌شدت نگران است.
این وزارتخانه در بیانیه‌ای، افزود که ایالات متحده از حمایت دولت یمن از طرح آتش‌بس گسترده سازمان ملل استقبال کرده و از حوثی‌ها خواسته است مذاکرات را «با حسن نیت» ادامه دهند. در این بیانیه آمده است: «سخنان حوثی‌ها مبنی بر اینکه کشتیرانی و شرکت‌های نفتی مستقر در منطقه را تهدید خواهند کرد، پذیرفتنی نیست.»
از سوی دیگر، هانس گروندبرگ، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن، در تازه‌ترین بیانیه خود، با ابراز تاسف از دست نیافتن به توافقی در مورد تمدید آتش‌بس بر اساس پیشنهادی که به دو طرف درگیری ارائه کرده است، تاکید کرد که به تلاش‌هایش برای دستیابی به توافق ادامه خواهد داد.
ارتباط آتش‌بس یمن با ایران
ساعاتی پس از پایان آتش‌بس یمن و ناکامی در تمدید آن، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد طی تماس تلفنی با امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، درباره لزوم ادامه تلاش‌ها برای تمدید آتش‌بس در یمن گفت‌وگو کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) اعلام کرد که آنتونیو گوترش و امیرعبداللهیان در این گفت‌وگوی تلفنی، آخرین تحولات مربوط به تمدید آتش‌بس در یمن را بررسی کردند و وزیر امور خارجه ایران بر اهمیت پایان دادن به محاصره انسانی یمن و لزوم تداوم آتش‌بس تاکید کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رشاد العلیمی، رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن، نیز از حوثی‌ها خواست تا «منافع مردم یمن را بر منافع رهبران و حامیان ایرانی خود ترجیح دهند».
دولت یمن نیز به نوبه خود از ناکامی تلاش‌های نماینده سازمان ملل در متقاعد کردن حوثی‌ها برای انتخاب صلح به جای جنگ و امتناع آن‌ها از تمدید و گسترش آتش‌بس در این کشور، ابراز تاسف کرد. در همین راستا، دکتر معین عبدالملک، نخست‌وزیر یمن، گفت: «حوثی‌ها و حامیان ایرانی آن‌ها پیوسته راه جنگ را انتخاب می‌کنند. آن‌ها هر تلاش صادقانه برای صلح را نشانه ضعف و هر تلاش بین‌المللی را فرصتی برای باج‌گیری و غارت می‌بینند».
او افزود: «سیاست نرمش و مماشات فرصت‌های صلح را افزایش نمی‌دهد، بلکه حوثی‌ها را به سمت لجاجت و ستیزه‌جویی بیشتر سوق می‌دهد.»
پس از آنکه شبه‌نظامیان حوثی تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای تمدید آتش‌بس در این کشور را رد کردند، نخست‌وزیر یمن با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر، موضع جامعه جهانی در قبال حوثی‌ها را متناقض توصیف کرد و نوشت: «ما فراخوان صریح سازمان ملل برای صلح را شنیدیم و با نهایت صداقت و صمیمیت به آن پاسخ دادیم. اکنون انتظار داریم سازمان ملل به همان وضوحی که پیشنهاد صلح و آشتی را ارائه کرد، مشکل‌تراشی حوثی‌ها و موضع آن‌ها در رد طرح صلح و سازش را هم محکوم کند.»
از سوی دیگر، معمر الاریانی، وزیر اطلاع‌رسانی یمن، گفت: «گروه حوثی با پدید آمدن هر تغییر و تحول در کشور ثابت می‌کند که تنها ابزاری در دست رژیم جمهوری اسلامی ایران است و هدف اصلی آن اجرای برنامه‌های توسعه‌طلبانه رژیم ایران و سیاست‌های مخرب آن در منطقه است؛ بدون اینکه برای منافع والای کشور و رنج مردم یمن که در طول هشت سال گذشته پیوسته رو‌به‌افزایش است، ارزشی قائل شود.»
این در حالی است که گروه حوثی موضع خود در قبال پیشنهاد آتش‌بس را به بهانه دفاع از منافع مردم یمن توجیه می‌کند. محمد عبدالسلام، سخنگوی شبه‌نظامیان حوثی، با اشاره به موضوع آتش‌بس، گفت: «آنچه برخی رسانه‌های مخرب درباره توافق برای تمدید آتش‌بس منتشر کرده‌اند، صحت ندارد و ما قبلا موضع خود و خواسته‌های مردم یمن را در بیانیه‌ای که هیئت ملی صادر کرد، روشن کردیم.»
او مدعی است که دولت قانونی یمن به تعهداتش در پرداخت حقوق و تامین فراوردهای نفتی به صنعا عمل نکرده است، در حالی که دولت یمن این ادعا را رد می‌کند.
بازگشت جنگ و درگیری به یمن
چند ساعت پس از اعلام ناکامی نماینده سازمان ملل در تمدید آتش‌بس، درگیری‌ها در شمال و غرب شهر تعز آغاز شد و حوثی‌ها سعی کردند به مواضع ارتش ملی در شمال این شهر نفوذ کنند و صدای چندین انفجار از غرب این شهر به گوش رسید.
در استان مارب نیز که از هفت سال پیش جنگ میان نیروهای دولت یمن و شبه‌نظامیان حوثی ادامه دارد، ساکنان محلی در جنوب این استان از تجدید درگیری بین دو طرف خبر دادند. منابع محلی در استان ضالع در جنوب یمن، هم گزارش دادند که مواضع نیروهای دولت قانونی یمن در منطقه جبهه الفاخر هدف حمله توپخانه‌ای حوثی‌ها قرار گرفته است.
در همین راستا، عمار زعبل، روزنامه‌نگار یمنی، گفت: «ناکامی در تمدید آتش‌بس تنها با این واقعیت توصیف می‌شود که سازمان ملل در سازوکارهای برخورد با این پرونده بشردوستانه که هسته اصلی اهداف آن به عنوان یک سازمان بین‌المللی را تشکیل می‌دهد، شکست خورده است. افزون بر آن، سازمان ملل این پرونده را همچنان باز گذاشته است تا شبه‌نظامیان حوثی بدون اینکه به پذیرش شرط و محدودیتی متعهد باشند، با سرنوشت ملت یمن بازی کنند و منطقه را در معرض تهدید و ناامنی قرار دهند.»
زعبل افزود: «با آنکه آتش‌بسی که با میانجی‌گری سازمان ملل برقرار شده بود، با مراحل تجدید قبلی آن پایان یافت، شبه‌نظامیان حوثی به اجرای هیچ تعهدی پایبند نبودند. آن‌ها از باز کردن جاده‌ها و مسیرهای شهرهای محاصره‌شده که شرط اول توافق آتش‌بس بود، سر باز زدند و از پذیرش مسئولیت در قبال موضوع حقوق کارمندان دولت شانه خالی کردند.»
او خاطرنشان کرد: «هرچند دولت قانونی یمن و ائتلاف عربی به شبه‌نظامیان حوثی امتیازهای بسیاری دادند تا سنگینی بحران جنگ از دوش شهروندان یمن برداشته شود، حوثی‌ها هیچ تمایلی به صلح و آشتی ندارند و در حالی که مردم را گروگان گرفته‌اند، به باج‌خواهی و دنبال کردن اهداف سیاسی خود ادامه می‌دهند.»
زعبل معتقد است: «زمان آن فرا رسیده است که با اعمال فشارهای همه‌جانبه بر حوثی‌ها، برای مقابله نظامی با این گروه شبه‌نظامی سازوکار جایگزینی جست‌وجو و به ملت یمن اطمینان داده شود که در صورت قیام علیه گروه حوثی، جامعه جهانی از آن‌ها حمایت خواهد کرد. همچنین جامعه جهانی باید با توجه به جدیت و رویکرد مسئولانه دولت قانونی یمن، به هرگونه همکاری و حمایت از شبه‌نظامیان حوثی پایان دهد تا این گروه ستیزه‌جو به پذیرش صلح متقاعد شود.»
© IndependentArabia
